د "آل بویه" د بڼو تر مېنځ توپير
←مذهب
(←مذهب) |
(←مذهب) |
||
| ۱۴۶ کرښه: | ۱۴۶ کرښه: | ||
ځینو لیکوالانو په [[طبرستان]] کښې د [[زیدیه|زیدیه مذهب]] مخینې ته په پام سره، د آل بویه د زیدي مذهب لرلو فرضیه هم مطرح کړې ده.<ref> جعفرنیا، «سیاستهای حکومت آل بویه در جهت تحکیم وحدت میان شیعه و اهلسنت»، ص۲۴.</ref> دوي باوري دي چې آل بویه اول زیدي مذهبه وو او بیا وروسته [[امامیه|امامي]] مذهبه شول.<ref>شیبی، الصلة بین التصوف و التشیع، ۱۹۸۲م، ج۲، ص۳۹.</ref> [یادداشت] د فاطمه جعفرنیا په وینا د دیلم خلک د [ناصر کبیر] ناصر اطروش او حسن بن قاسم په شان [[علویان|علویانو]] په وسیله له اسلام او تشیع سره اشنا شول؛ حسن بن قاسم زیدي مذهبه و او د ناصر اطروش د مذهب په هکله هم د نظر اختلاف دی. (جعفرنیا، «د تشیع په پراختیا کښې د آل بویه د حکومت په پراختیا او د عراق د زیارتونو په مرمت کښې د آل بویه د حکومت د رول څیړنه»،۲۴مخ. | ځینو لیکوالانو په [[طبرستان]] کښې د [[زیدیه|زیدیه مذهب]] مخینې ته په پام سره، د آل بویه د زیدي مذهب لرلو فرضیه هم مطرح کړې ده.<ref> جعفرنیا، «سیاستهای حکومت آل بویه در جهت تحکیم وحدت میان شیعه و اهلسنت»، ص۲۴.</ref> دوي باوري دي چې آل بویه اول زیدي مذهبه وو او بیا وروسته [[امامیه|امامي]] مذهبه شول.<ref>شیبی، الصلة بین التصوف و التشیع، ۱۹۸۲م، ج۲، ص۳۹.</ref> [یادداشت] د فاطمه جعفرنیا په وینا د دیلم خلک د [ناصر کبیر] ناصر اطروش او حسن بن قاسم په شان [[علویان|علویانو]] په وسیله له اسلام او تشیع سره اشنا شول؛ حسن بن قاسم زیدي مذهبه و او د ناصر اطروش د مذهب په هکله هم د نظر اختلاف دی. (جعفرنیا، «د تشیع په پراختیا کښې د آل بویه د حکومت په پراختیا او د عراق د زیارتونو په مرمت کښې د آل بویه د حکومت د رول څیړنه»،۲۴مخ. | ||
هم داشان رسول جعفریان د شپږمې قمري پيړۍ د شیعه عالم [[علی بن عبید الله رازي|منتجب الدین رازي]] د لیکلي «تاریخِ ری» کتاب څخه یو مطلب نقل کړی دی چې له مخې یې لیکوال، له [[ابن شهر آشوب|ابن شهر آشوبه]] نقل کړي دي چې آل بویه د شیعه عالم تاجالرؤسا بن ابیالسعدا په لاس دغه مذهب خپل کړی دی.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۷ش، ص۳۸۰.</ref> جعفریان د دې احتمال ورکړی دی چې له زیدي تشیع څخه دولس امامي تشیع ته د آل بویه اوړیدل په دې وجه وو چې که آل بویه واکمنان زیدي مذهبه پاتې کیدل نو باید چې حکومت یې علویانو ته سپارلی وی خو د دولس امامي کیدو په بڼه کښې یې حکومت په اختیار کښې پاتې کیده. | هم داشان رسول جعفریان د شپږمې قمري پيړۍ د شیعه عالم [[علی بن عبید الله رازي|منتجب الدین رازي]] د لیکلي «تاریخِ ری» کتاب څخه یو مطلب نقل کړی دی چې له مخې یې لیکوال، له [[ابن شهر آشوب|ابن شهر آشوبه]] نقل کړي دي چې آل بویه د شیعه عالم تاجالرؤسا بن ابیالسعدا په لاس دغه مذهب خپل کړی دی.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۷ش، ص۳۸۰.</ref> جعفریان د دې احتمال ورکړی دی چې له زیدي تشیع څخه دولس امامي تشیع ته د آل بویه اوړیدل په دې وجه وو چې که آل بویه واکمنان زیدي مذهبه پاتې کیدل نو باید چې حکومت یې علویانو ته سپارلی وی خو د دولس امامي کیدو په بڼه کښې یې حکومت په اختیار کښې پاتې کیده.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۷ش، ص۳۷۸.</ref> | ||
(په ۱۸۹۸میلادي کال کښې زیږیدلی) د روسیې د پوهنتون استاد ایلیا پائولوویچ پطروشفسکی (زاده ۱۸۹۸م) باوري دی چې د آل بویه د حکومت بنسټګران شیعه وو خو د دغې کورنۍ ورپسې کسانو که څه هم په باطن کښې شیعه مذهب ته ګروهنه درلوده خو په ظاهره او په رسمي توګه سني مذهبه وو.[۱۵] د «آل بویه و نقش آنان در برپایی مراسم و مواسم شیعه امامیه در عراق» نومې مقالې لیکوال دغه اخیستون غلط بللی او احتمال یې څرګند کړی دی چې د آل بویه امیرانو له خوا د عباسي خلاف منل د دغه اخیستون لامل شوي وي.[۱۶] هم داشان (له ۱۹۱۱ نه تر ۱۹۹۰میلادي پورې تیر شوي) جرمن ختیځ پیژاندی برتولد اشپولر (په ابتدايي پيړیو کښې د ایران تاریخ) په نامه کتاب کښې په دې باور دی چې آل بویه له اول څخه دولس امامي شیعه وو او تر آخره پورې په دغې عقیدې پاتې شول. [۱۷] | (په ۱۸۹۸میلادي کال کښې زیږیدلی) د روسیې د پوهنتون استاد ایلیا پائولوویچ پطروشفسکی (زاده ۱۸۹۸م) باوري دی چې د آل بویه د حکومت بنسټګران شیعه وو خو د دغې کورنۍ ورپسې کسانو که څه هم په باطن کښې شیعه مذهب ته ګروهنه درلوده خو په ظاهره او په رسمي توګه سني مذهبه وو.[۱۵] د «آل بویه و نقش آنان در برپایی مراسم و مواسم شیعه امامیه در عراق» نومې مقالې لیکوال دغه اخیستون غلط بللی او احتمال یې څرګند کړی دی چې د آل بویه امیرانو له خوا د عباسي خلاف منل د دغه اخیستون لامل شوي وي.[۱۶] هم داشان (له ۱۹۱۱ نه تر ۱۹۹۰میلادي پورې تیر شوي) جرمن ختیځ پیژاندی برتولد اشپولر (په ابتدايي پيړیو کښې د ایران تاریخ) په نامه کتاب کښې په دې باور دی چې آل بویه له اول څخه دولس امامي شیعه وو او تر آخره پورې په دغې عقیدې پاتې شول. [۱۷] | ||