د "د کعبې مولود" د بڼو تر مېنځ توپير

د امام علي(ع) له زیږون وروسته د تاریخ په اوږدو کې، په کعبې د حضرت د زیږون پیښه، په ادبیات کې، او همدارنګه د شاعرانو او د شیعه او سنی عالمانو په شعرونه ذکر شوي. سید حمیري(دمړی کال ۱۷۹ ق.) وايي: «ولدته فی حرم الاله و امنه» «والبیت حیث فناؤه و المسجد» د هغه مور، هغه ته د خدای په حرم او د هغه خوندي کور کې زیږیدلی، چیرې چې د هغه آستانه او د سجدي ځای ده.[۲۲] ابن ابي الحدید معتزلي،(د مړی کال ۶۵۶ ق.) د خپل معروفه قصیده په ضمن کی وايي: هوالذی بیت الله مولده/

ژباړه: هغه دغسې لوړ سړی دی چې بیت الله د زیږون ځای و، او دې کور ته د بتانو له ککرتیا څخه یې پاک او سپیڅلي کړ. [۲۳] د فارسي شعرونو په مینځ کې، د شمس اصطهباناتې شعر دي چی د مسمط په چوکات کی [یادونی۳] جوړه شوې ده:

این خانه را باید خدا در عرش معماری کند

آدم بنایش بر نهد جبریل هم یاری کند  

آید خلیل الله در او یک چند حجاری کند

او را اولوالعزمی دگر منقوش و گچکاری کند  

اینسان خدا از خانه اش چندی پرستاری کند

تا ساعتی ازدوستی یک میهمانداری کند  

وز میهمانداری دگر امر قوی جاری کند

پس نقش‌های ماسَلَف بُد بهر این زیباخَلَف  

ژباره:

دا کور باید د خدای لخوا په عرش کې ډیزاین شي

ادم د جورولو پیل کړی او جبریيل، ور سره مرسته وکړه

خلیل الله هغي ته راځه یو څو ډبرونه کښینوله  

یو نور اول العزمي هغه ته نقاشې او کچ وکړه  

خدای دغسې له خپل کور کې ساتنه کړه

تر گړۍ ملګری ته میلمستیا کړه  

له نور میلمستیا قوی امر کړه  

نو د پخوا نقشي اوسنۍ لپاره ښکلا دی.  

إِنْ یَکُنْ یُفرَضُ لِلهِ البَنُونَ فَتَعَالَى اللهُ عَمَّا یَصِفُونَ  

فَوَلیدُ الْبَیْتِ أَحْرَى أَنْ یَکُونَ لِوَلیِّ الْبَیْتِ حَقّاً وَلَداً  

[۲۴] ژباړه: «که د خدای لپاره د هلکانو فرض شي، او البته خدای د هغه څه څخه غوره، منزه او لوړ دی چې دوی یې بیانوي او ستاینه کیږی، (او هیڅ اولاد نلري.) د کعبي د ماشوم درلودل غوره دی چې د څښتن لپاره اولاد وی. [یادونه۵]