د "یتیم پالنه" د بڼو تر مېنځ توپير
د سمون لنډیز نسته
د سمون لنډیز نسته |
د سمون لنډیز نسته |
||
| ۷ کرښه: | ۷ کرښه: | ||
==په دین کې د یتیم د ملاتړ ضرورت== | ==په دین کې د یتیم د ملاتړ ضرورت== | ||
پناه تابلو (یتیم پالنه) د محمود فرشچیان اثر | [[دوتنه:تابلوی پناه (یتیم نوازی).jpg|بټنوک|پناه تابلو (یتیم پالنه) د محمود فرشچیان اثر]] | ||
دیني عالمانو ویلي چې اسلام یتیم ته د درناوي او پناه ورکولو سپارښتنه کړې [۱] او ټولنه یې د یتیمانو په وړاندې مسووله ګڼلې ده.[۲] همداراز مومنانو ته امر شوی چې د یتیمانو د چارو سنبالښت وکړي چې هغوي ته ضرر او زیان ونه رسیږي.[۳]د شیعه خطیب او عالم حسین انصاریان په وینا، یتیم پالنه له لویو عبادتونو څخه ده.[۴] | دیني عالمانو ویلي چې اسلام یتیم ته د درناوي او پناه ورکولو سپارښتنه کړې [۱] او ټولنه یې د یتیمانو په وړاندې مسووله ګڼلې ده.[۲] همداراز مومنانو ته امر شوی چې د یتیمانو د چارو سنبالښت وکړي چې هغوي ته ضرر او زیان ونه رسیږي.[۳]د شیعه خطیب او عالم حسین انصاریان په وینا، یتیم پالنه له لویو عبادتونو څخه ده.[۴] | ||
==یتیم څوک دی؟ == | ===یتیم څوک دی؟ === | ||
اصلي مقاله: [[یتیم]] | :''اصلي مقاله: [[یتیم]]'' | ||
یتیم په فقهي اصطلاح کې هغه کس دی چې له بالغېدو مخکې یې پلار له لاسه ورکړی وي.[۵] په قرآن او حدیث کې، یتیم په غیر شرعي او لغوي معنا کې، یعنې هغه کس چې له مور او پلاره یې یو کس مړ شوی وي، هم استعمال شوی دی.[۶] | یتیم په فقهي اصطلاح کې هغه کس دی چې له بالغېدو مخکې یې پلار له لاسه ورکړی وي.[۵] په قرآن او حدیث کې، یتیم په غیر شرعي او لغوي معنا کې، یعنې هغه کس چې له مور او پلاره یې یو کس مړ شوی وي، هم استعمال شوی دی.[۶] | ||
د یتیم درناوي ته د قرآن سپارښتنه | ==د یتیم درناوي ته د قرآن سپارښتنه== | ||
{{Quote box | |||
قرآن د یتیم درناوی کړی او په ځینو سپارښتنو سره یې خپل مخاطبان د یتیمانو د حقوقو خیال ساتلو او هغوي ته پام او ورسره نیکۍ کولو ته بللي دي.[۷] په قرآن کریم کې د یتیم عزت کولو(د فجر سورې ۱۷ ایت) د یتیم اطعام (د انسان سورې۸ او د بلد سورې ۱۵ ایت) له یتیم سره احسان او نیکي کولو [۸] ( د بقرې سورې ۸۳ ایت د نساء سورې ۳۶ ایت) او د یتیم د انفاق [۹] (د بقرې سورې ۲۱۵ ایت) سپارښتنه شوې ده.[۱۰] | |class = <!-- Advanced users only. See the "Custom classes" section below. --> | ||
|title = | |||
|quote = «هغه کسان چې د یتیمانو مالونه په زوره خوري، دا ده بله نه ده چې خپلو خیټو ته اور اچوي او ډېر زر به غرغړانده اور ته واچول شي.(نساء سوره ۱۰ آیت)» | |||
|source = | |||
|align = left | |||
|width = ۹۹% | |||
|border = | |||
|fontsize = 12px | |||
|bgcolor = #d3f2f2 | |||
|style = | |||
|title_bg = | |||
|title_fnt = | |||
|tstyle = | |||
|qalign = right | |||
|qstyle = | |||
|quoted = | |||
|salign = | |||
|sstyle = | |||
}} | |||
قرآن د یتیم درناوی کړی او په ځینو سپارښتنو سره یې خپل مخاطبان د یتیمانو د حقوقو خیال ساتلو او هغوي ته پام او ورسره نیکۍ کولو ته بللي دي.[۷] په قرآن کریم کې د یتیم عزت کولو(د فجر سورې ۱۷ ایت) د یتیم اطعام (د انسان سورې۸ او د بلد سورې ۱۵ ایت) له یتیم سره احسان او نیکي کولو [۸] ( د بقرې سورې ۸۳ ایت د نساء سورې ۳۶ ایت) او د یتیم د انفاق [۹] (د بقرې سورې ۲۱۵ ایت) سپارښتنه شوې ده.[۱۰] | |||
د ماعون سورې په ۱ او ۲ ایتونو کې، هغه کسان چې د اخرت منکر دي، دا هماغه کسان دي چې یتیم له ځانه شړي.[۱۱] د ضحی سورې په ۹ ایت کې پېغمبر (ص) او ټولو مسلمانانو ته په خطاب کې ویل شوي چې د یتیم سپکاوی مه کوئ.[۱۲] د نساء سورې د ۱۰ ایت له مخې هغه کسان چې د یتیم مالونه په ناحقه خوري ډېر سخت عذاب به وویني.[۱۳] او په غرغنډه اور کې به واچول شي.[۱۴] | د ماعون سورې په ۱ او ۲ ایتونو کې، هغه کسان چې د اخرت منکر دي، دا هماغه کسان دي چې یتیم له ځانه شړي.[۱۱] د ضحی سورې په ۹ ایت کې پېغمبر (ص) او ټولو مسلمانانو ته په خطاب کې ویل شوي چې د یتیم سپکاوی مه کوئ.[۱۲] د نساء سورې د ۱۰ ایت له مخې هغه کسان چې د یتیم مالونه په ناحقه خوري ډېر سخت عذاب به وویني.[۱۳] او په غرغنډه اور کې به واچول شي.[۱۴] | ||
| ۲۵ کرښه: | ۴۳ کرښه: | ||
==د اهل بیتو سیرت== | ==د اهل بیتو سیرت== | ||
په اسلامي روایتونو کې یتیمانو سره مینه او ورته پاملرنه خاص اهمیت لري[۱۹] او د یتیم عزت کول د اهل بیتو (ع) د سیرت برخه ګڼل شوې ده.[۲۰] له پېغمبر (ص) څخه نقل شوي چې:« هر څوک چې په یو یتیم تر هغه وخته چې بې نیازه شي، خپله مهرباني وکړي، جنت پرې واجبیږي»[۲۱]همداراز نقل شوي چې امام علي (ع) به یتیمانو ته ډېر زیات پام کاوه او ځان یې د یتیمانو پلار باله.[۲۲] امام علي (ع) په خپله وصیتنامه کې یتیمانو ته توجه لمانځه او قرآن ته د توجه په څنګ کې راوستې او ویلې یې دي:« یتیمان کله ماړه او کله وږي مه ساتئ او داسې نه شي چې یتیمان ستاسو په شتون کې سختۍ وزغمي.»[۲۳] | په اسلامي روایتونو کې یتیمانو سره مینه او ورته پاملرنه خاص اهمیت لري[۱۹] او د یتیم عزت کول د اهل بیتو(ع) د سیرت برخه ګڼل شوې ده.[۲۰] له پېغمبر(ص) څخه نقل شوي چې:« هر څوک چې په یو یتیم تر هغه وخته چې بې نیازه شي، خپله مهرباني وکړي، جنت پرې واجبیږي»[۲۱]همداراز نقل شوي چې امام علي(ع) به یتیمانو ته ډېر زیات پام کاوه او ځان یې د یتیمانو پلار باله.[۲۲] امام علي(ع) په خپله وصیتنامه کې یتیمانو ته توجه لمانځه او قرآن ته د توجه په څنګ کې راوستې او ویلې یې دي:« یتیمان کله ماړه او کله وږي مه ساتئ او داسې نه شي چې یتیمان ستاسو په شتون کې سختۍ وزغمي.»[۲۳] | ||
==یتیم خانې== | ==یتیم خانې== | ||