| د عیسوي کال ۱۹ پېړۍ
|
| '۱۸۲۵م/ ۱۲۴۱ق
|
- د انګلستان او د اود حکومت تر مینځ د اود د وصیت نامې د سند تنظیمیدل
|
| ۱۸۴۹م/ ۱۲۶۶ق
|
- د غازي الدین حیدرشاه (د اود د وروستي واکمن) د دوو میرمنو مړینه او په رسمي توګه د عتباتو مراجعو ته د موقوفې د عوایدو پيل.
- د نجف او کربلا د مراجعو لخوا په بمبۍ کې د خپلو استازو له لارې د پیسو اخستل.
|
| ۱۸۵۲م
|
- د برتانیې پریکړه چې د عراقي قونسلګرۍ له لارې عراقي فقهاوو ته د موقوفې پیسې ورکړي او مصرف کول یې مراجعو ته پریږدي، څو د عثماني شک څخه ډډه وشي.
|
| ۱۸۵۸م/۱۲۷۵ق
|
- د برتانیې په لاس د شیعو د حکومت ختمیدل.
- د برتانیې د حکومت د سیاست بدلیدل او او د موقوفې اختیار په لاس کې اخستل د دې لپاره د عثماني حکومت سره همکاري وکړي(د روس او فرانس په مقابله کې)
- د شیخ انصاري د موقوفې له اخستلو او ویشولو مخ اړول.
- په کربلا کې د طباطبايي د کورنۍ او په نجف کې د بحر العلوم د کورنۍ د موقوفې د اخستلو لپاره ټاکل.
|
| د عیسوي د شلمې پیړۍ لومړۍ لسیزه
|
| ۱۹۰۳م/۱۳۲۰ق
|
- د بحرالعلوم او طباطبايي کورنیو د انحصار ختمول او د نجف او کربلا د شلو مجتهدینو تر منځ د موقوفه ویش.
- د ایران د مشروطه په غورځنګ باندې د نفوذ کولو لپاره د ایراني مراجعو ترمنځ د موقوفه په ویش تمرکز.
|
| ۱۹۰۷م/۱۳۲۷ق
|
- د کربلا د اوو تنو ویشووونکي د رضا کاره استعفاو او دوه پر دریمه برخه یې د خیرات لپاره ورکول.
- د انګرېز هڅه دا وه چې سید احمد علامه هندي (مجتهد اعلم لکنهو) عراق ته راوبلل شي چې ایراني فقهاء لیری کړي.
|
| د عیسوي شلمې پیړۍ دویمه او دریمه لسیزه
|
| ۱۹۱۰م/۱۳۳۰ق
|
- په فارسي ژبه کې د وصیت نوې نسخه کشف.
- په عراق کې د برتانیې د سفارت هڅه د نوي وصیت په متن تکیه کول، د هغه تر څارنې لاندې په خیریه بنسټ بدلوي.
- په عراق او هند کې د برتانوي اعتبار د زیاتولو لپاره د هندي او عراقي توزیع کونکو زیاتوالی.
- د عثماني دولت د برتانوي نفوذ په اړه اندیښنه او د نجف مراجعو ته له عراق څخه د ایستلو ګواښ کول.
|
| ۱۹۱۴م/۱۳۲۷ق
|
- برتانوي پریکړه وکړه چې حتی د انګلستان په وړاندې جنګیالیو ته د وقفې ورکړې ته دوام ورکړي.
|
| ۱۹۱۹م/۱۳۳۲ق
|
- د برتانیې سخت کنټرول په دې اړه چې څنګه د هر ترلاسه کونکي لپاره د کارتونو د چاپولو له لارې وقف ویشل شوی (له لومړۍ نړیوالې جګړې وروسته)
|
| د عیسوي شلمې پیړۍ دریمه او څلورمه لسیزه
|
| ۱۹۳۳م/۱۳۵۱ق
|
- د انګریزانو د ونډې له موقوفه ورکړې څخه وتل او خپل واک د هند حکومت ته سپارل.
|
| ۱۹۵۳م/۱۳۷۲ق
|
- په ۱۹۴۷ کې د هند څخه د پاکستان خپلواکي او د ترلاسه کونکو تدریجي کمښت او په پای کې په ۱۹۵۳م کې د وقف تادیاتو بندول.
|
