یوم الهدم
- دا مقاله د بقیع ویجاړیدو ورځ په اړه ده. د ویجاړیدو پیښې موندلو لپاره د بقیع ویجاړول مدخل وګورئ.
یَومُالهَدْم (د تخریب ورځ) د بقیع ویجاړیدو تلین دی. په ۱۳۴۴ ق کال کې په شوال میاشت اتم ورح، وهابیان په مدینه یرغل وکړ او ځینې اسلامي ځایونه یې له مینځه یوړل؛ پشمول د بقیع قبرونه.[۱]
وهابیان په ۱۳۴۴ق صفر میاشت کې مدینی ته برید وکړ.[۲] پدې برید کې، د پیغمبر زیارت او مذهبي ځایونو ته زیان رسیدلی.[۳] اوه میاشتې وروسته، په رمضان ۱۳۴۴ ق کې، شیخ عبدالله بن بُلَیهد(۱۲۸۴- ۱۳۵۹ ق) چې له ۱۳۴۳ څخه تر ۱۳۴۵ پورې د مکې قاضي القضات و،[۴] هغه مدینه ته ننوت او د مدینې مفتیان څخه د استفتا(ځواب غوښتنه)سره، د قبرونو ویجاړولو فرمان ترلاسه کړ.[۵] پدې توګه، ۱۳۴۴ ق کې د شوال اتم ورح قبرونه ویجاړ شوي.[۶] د موجود سندونو له مخې، له ویجاړیدو وروسته، د سعودي عربستان پاچا عبد العزیز، د ۱۲ لیک، ۱۳۴۴ ق کې عبدالله بن بُلَیهد ته په خطاب کې، پدې برخه د هغه کړنې د ستاینې وړ گنلي ده.
د شیعهګانو په نږدی، د شوال اتم، یوم الهډم (د ویجاریدو ورځ) نومول شوې ده.[۷] شیعهګان د دی پیشی په تلین، غونده جوره کره او مرثیه لوستل سره له ویجاړیدو پیښه یادوي.[۸] آیت الله صافي ګلپایګانی، د تقلید له مراجع څخه، هغه ورځ د بقیع نړیوالې ورځې وبلله او په ټولو مسلمانانو یې غږ وکړ چې د وهابیانو لخوا د بقیع او نورو سپیڅلو اسلامي ځایونو ویجاړول وغندي او د هغې د بیارغونې غوښتنه وکړي.[۹]
وهابیان په ۱۲۲۰ ق کې. د سعود بن عبد العزیز په فرمان، د څلورو امامانو روضه او د حضرت فاطمې(س) د بیت الاحزان په نوم ویجاړ کړ یا دوی ته یې جدي زیان ورساو.[۱۱] د عبدالرحمن جَبَرتی په وینا، وهابي ځواکونو د نبوي روضه پرته، قبرونه ویجاړ کړل.[۱۲] په ۱۲۳۴ ق کې ځینې قبرونه. د سلطان محمود ثاني په امر (حکومت ۱۲۲۳- ۱۲۵۵ ق) دا بیا جوړ شو.[۱۳]
اړوندې لیکنې
فوټ نوټ
- ↑ نجمی، تاریخ حرم ائمه بقیع و آثار دیگر در مدینه منوره، ۱۳۸۶ش، ص۵۱.
- ↑ ماجری، البقیع قصة التدمیر، ۱۴۱۱ق، ص۱۱۳-۱۳۹؛ امینی، بقیع الغرقد، ۱۳۸۶ش، ص۴۹.
- ↑ ماجری، البقیع قصة التدمیر، ۱۴۱۱ق، ص۱۱۳-۱۳۹؛ امینی، بقیع الغرقد، ۱۳۸۶ش، ص۴۹.
- ↑ زرکلی، الاعلام، ۲۰۰۲م، ج۴، ص۹۱.
- ↑ البلاغی، الردَ علی الوهابیة، ۱۴۱۹ق، ص۳۹-۴۱؛ ماجری، البقیع قصة التدمیر، ۱۴۱۱ق، ص۱۱۳-۱۳۹؛ امینی، بقیع الغرقد، ۱۳۸۶ش، ص۴۹.
- ↑ نجمی، تاریخ حرم ائمه بقیع و آثار دیگر در مدینه منوره، ۱۳۸۶ش، ص۵۱.
- ↑ «به مناسبت ۸ شوال "یومالهدم"/ حادثه دردناک تخریب بقیع زخمی بر قلب شیعیان»، سایت شفقنا.
- ↑ «آیین بزرگداشت یومالهدم در مسجد زیارت قدمگاه برگزار میشود»، خبرگزاری شبستان.
- ↑ «تخریب قبور ائمه بقیع(ع) خیانت بزرگ به اسلام است»، پایگاه اطلاعرسانی حوزه.
- ↑ «تصاویر مراسم عزاداری سالروز تخریب قبور ائمه بقیع در حرم امام حسین(ع)»، خبرگزاری حوزه.
- ↑ جبرتی، عجائب الآثار، دارالجیل، ج۳، ص۹۱.
- ↑ جبرتی، عجائب الآثار، دارالجیل، ج۳، ص۹۱.
- ↑ جعفریان، پنجاه سفرنامه، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۱۹۶.
سرچینې
- «آیتالله صافی گلپایگانی: تخریب قبور ائمه بقیع(ع) خیانت بزرگ به اسلام است.»، خبرگزاری حوزه، درج مطلب: ۲۱ خرداد ۱۳۹۸ش، مشاهده: ۲۲ خرداد ۱۳۹۸ش.
- «آیین بزرگداشت یومالهدم در مسجد زیارت قدمگاه برگزار میشود»، خبرگزاری شبستان،، درج مطلب: ۱۱ تیر ۱۳۹۶ش، مشاهده: ۱۹ خرداد ۱۳۹۸ش.
- «به مناسبت ۸ شوال "یومالهدم"/ حادثه دردناک تخریب بقیع زخمی بر قلب شیعیان»، شفقنا، درج مطلب: ۱۴ مرداد ۱۳۹۳ش، مشاهده: ۱۸ مرداد ۱۳۹۸ش.
- البلاغی، محمدجواد، الردّ علی الوهابیة، تحقیق سید محمدعلی الحکیم، بیروت، مؤسسة اهل البیت لإحیاء التراث، ۱۴۱۹ق/۱۹۹۸م.
- «تصاویر/ مراسم عزاداری سالروز تخریب قبور ائمه بقیع در حرم امام حسین(ع)»، خبرگزاری رسمی حوزه، درج مطلب ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۰ش، مشاهده ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۱ش.
- العساف، منصور، «عبدالله بن سلیمان البلیهد.. القاضی والمستشار فی زمن التأسیس»، در سایت الریاض، درج مطلب: ۳ ذیالقعده ۱۴۳۵ق، مشاهده: ۶ مرداد ۱۳۹۷ش.
- امینی، محمدامین، بقیع الغرقد فی دراسة شامله، تهران، مشعر، ۱۳۸۶ش.
- جبرتی، عبدالرحمان، عجائب الآثار، بیروت، دارالجیل.
- جعفریان، رسول، پنجاه سفرنامه حج قاجاری، تهران، نشر علم، ۱۳۸۹ش.
- زرکلی، خیرالدین، الاعلام، بیروت، دار العلم للملایین، ۲۰۰۲م.
- سِباعی، احمد، تأریخ مکّة، مکة المکرمة، مطابع الصفا، چاپ دوم، ۱۴۲۰ق.
- عبدالله بن عبدالرحمن بن صالح، خزانة التواریخ النجدیه، آل سبام، ۱۴۱۹ق.
- ماجری، یوسف، البقیع قصة التدمیر، بیروت، مؤسسة بقیع لاحیاء التراث، ۱۴۱۱ق.
- نجمی، محمدصادق، تاریخ حرم ائمه بقیع و آثار دیگر در مدینه منوره، نشر مشعر، تهران، ۱۳۸۶ش.