د "یتیم پالنه" د بڼو تر مېنځ توپير
←د یتیم درناوي ته د قرآن سپارښتنه
| ۳۷ کرښه: | ۳۷ کرښه: | ||
|sstyle = | |sstyle = | ||
}} | }} | ||
قرآن د یتیم درناوی کړی او په ځینو سپارښتنو سره یې | [[قرآن]] د یتیم درناوی کړی او په ځینو سپارښتنو سره یې خپل مخاطبان د یتیمانو د حقوقو خیال ساتلو او هغوي ته پام او ورسره نیکۍ کولو ته بللي دي.[۷] په قرآن کریم کې د یتیم عزت کولو(د [[فجر سوره|فجر سورې]] ۱۷ ایت) د یتیم اطعام ([[د اطعام آیت|د انسان سورې ۸]] او د [[بلد سوره|بلد سورې]] ۱۵ ایت) له [[یتیم]] سره احسان او نیکي کولو [۸] ( د [[بقره سوره|بقرې سورې]] ۸۳ ایت د [[نساء سوره|نساء سورې]] ۳۶ ایت) او د یتیم د انفاق [۹] (د بقرې سورې ۲۱۵ ایت) سپارښتنه شوې ده.[۱۰] | ||
د ماعون سورې په ۱ او ۲ ایتونو کې، هغه کسان چې د اخرت منکر دي، دا هماغه کسان دي چې یتیم له ځانه شړي.[۱۱] د ضحی سورې په ۹ ایت کې پېغمبر (ص) او ټولو مسلمانانو ته په خطاب کې ویل شوي چې د یتیم سپکاوی مه کوئ.[۱۲] د نساء سورې د ۱۰ ایت له مخې هغه کسان چې د یتیم مالونه په ناحقه خوري ډېر سخت عذاب به وویني.[۱۳] او په غرغنډه اور کې به واچول شي.[۱۴] | د ماعون سورې په ۱ او ۲ ایتونو کې، هغه کسان چې د اخرت منکر دي، دا هماغه کسان دي چې یتیم له ځانه شړي.[۱۱] د ضحی سورې په ۹ ایت کې پېغمبر (ص) او ټولو مسلمانانو ته په خطاب کې ویل شوي چې د یتیم سپکاوی مه کوئ.[۱۲] د نساء سورې د ۱۰ ایت له مخې هغه کسان چې د یتیم مالونه په ناحقه خوري ډېر سخت عذاب به وویني.[۱۳] او په غرغنډه اور کې به واچول شي.[۱۴] | ||
ویل شوي د یتیم حق دا دی چې د هغه مالونه په ډېره ښه توګه وکارول شي چې لا زیاته فایده ولري او کله چې هغه بالغ شي، د هغه حق هغه ته وروسپارل شي.[۱۵] د فجر سورې د ۱۷ ایت له مخې، د ځینو کسانو د ذلت سبب دا دی چې د یتیم درناوی یې نه دی کړی او د حقوقو خیال یې نه دی ساتلی.[۱۶] له دې ایته استفاده کیږي چې هر څوک چې د یتیم د اکرام او د هغه د حق د خیال ساتلو لپاره پاڅیږي، د خدای له اکرام او فضل سره مخامخیږي.[۱۷] د تقلید د مرجع جعفر سبحاني په وینا، قرآن ډېره هڅه کړې چې د ټولنې نظر یتیمانو ته واړوي؛ تر دې چې حکم کوي کله چې د مړي مالونه ویشل کیږي که د هغه په نزدې کسانو کې کوم یتیم وي، هغه ته دې هم یوه برخه ورکړي، که څه هم وارث نه وي.[۱۸] | ویل شوي د یتیم حق دا دی چې د هغه مالونه په ډېره ښه توګه وکارول شي چې لا زیاته فایده ولري او کله چې هغه بالغ شي، د هغه حق هغه ته وروسپارل شي.[۱۵] د فجر سورې د ۱۷ ایت له مخې، د ځینو کسانو د ذلت سبب دا دی چې د یتیم درناوی یې نه دی کړی او د حقوقو خیال یې نه دی ساتلی.[۱۶] له دې ایته استفاده کیږي چې هر څوک چې د یتیم د اکرام او د هغه د حق د خیال ساتلو لپاره پاڅیږي، د خدای له اکرام او فضل سره مخامخیږي.[۱۷] د تقلید د مرجع جعفر سبحاني په وینا، قرآن ډېره هڅه کړې چې د ټولنې نظر یتیمانو ته واړوي؛ تر دې چې حکم کوي کله چې د مړي مالونه ویشل کیږي که د هغه په نزدې کسانو کې کوم یتیم وي، هغه ته دې هم یوه برخه ورکړي، که څه هم وارث نه وي.[۱۸] | ||
==د اهل بیتو سیرت== | ==د اهل بیتو سیرت== | ||
په اسلامي روایتونو کې یتیمانو سره مینه او ورته پاملرنه خاص اهمیت لري[۱۹] او د یتیم عزت کول د اهل بیتو(ع) د سیرت برخه ګڼل شوې ده.[۲۰] له پېغمبر(ص) څخه نقل شوي چې:« هر څوک چې په یو یتیم تر هغه وخته چې بې نیازه شي، خپله مهرباني وکړي، جنت پرې واجبیږي»[۲۱]همداراز نقل شوي چې امام علي(ع) به یتیمانو ته ډېر زیات پام کاوه او ځان یې د یتیمانو پلار باله.[۲۲] امام علي(ع) په خپله وصیتنامه کې یتیمانو ته توجه لمانځه او قرآن ته د توجه په څنګ کې راوستې او ویلې یې دي:« یتیمان کله ماړه او کله وږي مه ساتئ او داسې نه شي چې یتیمان ستاسو په شتون کې سختۍ وزغمي.»[۲۳] | په اسلامي روایتونو کې یتیمانو سره مینه او ورته پاملرنه خاص اهمیت لري[۱۹] او د یتیم عزت کول د اهل بیتو(ع) د سیرت برخه ګڼل شوې ده.[۲۰] له پېغمبر(ص) څخه نقل شوي چې:« هر څوک چې په یو یتیم تر هغه وخته چې بې نیازه شي، خپله مهرباني وکړي، جنت پرې واجبیږي»[۲۱]همداراز نقل شوي چې امام علي(ع) به یتیمانو ته ډېر زیات پام کاوه او ځان یې د یتیمانو پلار باله.[۲۲] امام علي(ع) په خپله وصیتنامه کې یتیمانو ته توجه لمانځه او قرآن ته د توجه په څنګ کې راوستې او ویلې یې دي:« یتیمان کله ماړه او کله وږي مه ساتئ او داسې نه شي چې یتیمان ستاسو په شتون کې سختۍ وزغمي.»[۲۳] | ||