د قلیب اصحاب
د قَلیب اصحاب، د مکې د مشرکانو یوه ډله وه چې د بدر په جګړه کې ووژل شول او د پیغمبر(ص) په امر په قلیب(یعنې پریښودل شوي څاه[۱]) کې ښخ شول.[۲] د تاریخي روایتونو له مخې، پیغمبر(ص) دغو وژل شویو کسانو ته خطاب وکړ او هغوی یې د الهي رسالت د ردولو او د خپل پیغمبر له مکې څخه د ایستلو له امله وغندل.[۳] عمر بن خطاب هغوی کاڼه مړي وبلل، او پیغمبر(ص) ځواب ورکړ: «دوی اوري خو ځواب نشي ورکولی.»[۴] دا پیښه د مړو د اوریدلو د ثبوت په توګه یاده شوې ده.[۵] د بدر په جګړه کې د وژل شویو مشرکینو شمیر د ۴۹ او ۷۴ ترمنځ اټکل شوی دی.[۶] په دوی کې عتبة بن ربیعه، شیبة بن ربیعه، امیة بن خلف او ابوجهل په څیر خلک وو.[۷]
مفسرینو د محمد سوره ۳۴[۸] او د انفال سوره ۵۰ آیت دې پیښې سره تړلي ګڼلي دي.[۹] ځینې روایتونه دا هم ښیي چې فرښتو د بدر په جګړه کې مشرکینو ته په خپلو ګذارونو سره سزا ورکړه، لکه څنګه چې د ابوجهل په بدن د کوړو نښې لیدل شوی وې.[۱۰]
حَسّان بن ثابت د قليب د اصحابو په اړه یوه قصیده لیکلې، چې یوه برخه یې لاندې ورکړل شوې ده:[۱۱]
ژباړه: کله چې موږ ټول په څاه کې وغورځول، نو رسول الله(ص) ورته وویل: ایا تاسو زما خبرې رښتیا ونه موندلې، او د الله کلام زړونه او ذهنونه پوښلي دي؟ خو دوی خبرې نه کولې، خو که دوي د خبرو کولو توان درلودای، نو دوی به ځواب ورکړی وای: تاسو رښتیا ویلي وو او ستاسو نظر سم و.[۱۳]
فوټ نوټ
- ↑ شرتونی، اقرب الموارد، ۱۴۱۶ق، ج۴، ص۳۹۵.
- ↑ واقدی، المغازی، ۱۹۸۹م، ج۱، ص۱۱۱-۱۱۲؛ ابنهشام، السیرة النبویة، ۱۴۳۰ق، ص۳۰۶.
- ↑ واقدی، المغازی، ۱۹۸۹م، ج۱، ص۱۱۲؛ ابنهشام، السیرة النبویة، ۱۴۳۰ق، ص۳۰۶.
- ↑ بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۲۲ق، ج۵، ص۹۸.
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به میبدی، کشف الاسرار، ۱۳۷۱ش، ج۴، ص۶۵-۶۶.
- ↑ واقدی، المغازی، ۱۹۸۹م، ج۱، ص۱۴۴.
- ↑ ابنسعد، الطبقات، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۱۳.
- ↑ زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۳۲۹؛ میبدی، کشف الاسرار، ۱۳۷۱ش، ج۹، ص۱۹۶.
- ↑ میبدی، کشف الاسرار، ۱۳۷۱ش، ج۴، ص۶۵-۶۶.
- ↑ میبدی، کشف الاسرار، ۱۳۷۱ش، ج۴، ص۶۵-۶۶.
- ↑ ابنهشام، السیرة النبویة، ۱۴۳۰ق، ص۳۰۶.
- ↑ ابنهشام، السیرة النبویة، ۱۴۳۰ق، ص۳۰۶.
- ↑ سبحانی، فروغ ابدیت، ۱۳۸۵ش، ص۴۹۷.
سرچينې
- ابنسعد، محمد، الطبقات الکبری، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ دوم، ۱۴۱۸ق.
- ابنهشام، عبدالملک بن هشام، السیرة النبویة، بیروت، دار ابنحزم، ۱۴۳۰ق.
- بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، تحقیق محمد زهیر بن ناصر الناصر، دار طوق النجاة، الطبعة الأولی، ۱۴۲۲ق.
- حلبی، علی بن ابراهیم، السیرة الحلبیة، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۷ق.
- زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الاقاویل فی وجوه التأویل، بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۴۰۷ق.
- سبحانی، جعفر، فروغ ابدیت، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۵ش.
- شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، تهران، دارالأسوة للطباعة و النشر، ۱۴۱۶ق.
- میبدی، احمد بن محمد، کشف الاسرار و عدة الابرار، تهران، امیرکبیر، ۱۳۷۱ش.
- واقدی، محمد بن عمر، المغازی، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، ۱۹۸۹م.