عین نجس
- دا مقاله دعین نجس(ناپاکۍ) په اړه ده. د نجاست مفهوم سره دآشنا کیدو لپاره، نجس مدخل ته وګورئ.
- دا مقاله یواځې د یو فقهي مفهوم په اړه یوه پیژندګلو ده او د دیني عملونو لپاره معیار او پرتله نه ده، د دینی عملونو لپاره نورې سرچینې ته وګورئ.
عین نجس؛ هغه شیۍ چی ذاتی نجاست(ناپاکۍ) لری او د اسلام له نظره د پاکیدل امکان شتون نه لری. د شیعي فقیهانو په وینا، که چیرې عین نجس(ناپاک څیز) یو څه پاک شی ته ورسي او یو یې رطوبت ولري، نو دا پاک شَی به هم ناپاک شي. د اسلام دین له نظره: وینې، پیشاب(متیازی)، غوړ، منې، مردار، سپي، خنزیر، کافر، شراب او فقاع کې نجس(ناپاک) دي.
مفهوم پیژنه
د مشهور فقیهانو په وینا، دنجس عین، ذاتی نجاست لری او د اسلام له نظره پاک نشي کیدی.[۱]
په شیعه فقه کې، لس شیان په ذاتی ډول ناپاک ګنل کیږي چی دوی ته اعیان نجس او یا د لس ناپاکي شیان په نوم یادیږي: وینه، پیشاب(متیازی)، غوړ، منې، مردار(په خپل کی او دشرعی لاری پرته مرشوی)، سپی، خنزیر، کافر، شراب او فقاع(د وربشو اوبه)[۲] په دغه حال کې، سید مرتضی د پنځم هجری پیړۍ د شیعه له لوی فقیهانو څڅه، پدې باور دی چې د سپي او خنزیرونو بې روحه برخې دواړه هم د بې روحې لامله او هم په ځینو ګټو لامله کې پاک دي.[۳] ځینې د تقلیدو مراجع «دنجاست خواړو اوښان» ته هم په نجاساتو کې اضافه کړي.[۴]
حکمونه
په شیعه فقه کې، د نجاسات په اړه حکمونه شتون لري؛ له دوی له جملې څخه دی:
- که چیرې ناپاک شی د پاک شی سره ورسي، پاک شی به هم ناپاک شي[۵] او د هغه شی ته مُتَنَجِّس (څه شی چی نجس شوی وي) ویل کیږی. البته د ناپاکی لیږد په دا شرط دی چی دواړو (پاک او ناپاک) یا یو له هغوی څخه رطوبت و لري.[۶] فیض کاشاني ته منسوب شوی؛ د عین نجاست لیری کولو وروسته، له متنجس څخه(د اوبو کارولو پرته، لکه دسمال سره پاکول) دهغه شی نجاست، نور مرطوب څیز ته نه خپریږي.[۷]
- په جومات کې دعین نجس(ناپاکۍ) ننوتل حرام دي که چیرې جومات ته د بی احترامۍ (درناوی نه شول) لامله وشي.[۸]
- د عین نجس(ورته ناپاکۍ) خوړل حرام(منع) دي.[۹]
- هغه اوبه چې عین نجس سره ملاقات کوي ناپاک دی که چیرې د هغې بوی یا رنګ یا خوند بدل شي، حتی که دا اوبه جاری وي.[۱۰]
- د عین نجس لیری کول د اودس او غسل له ټولو غړو څخه واجب دي.[۱۱] په چاردام(اودس) کې، دا د مینځلو یا مسح کولو دمخه او په جریان کې لرې کیدی شي.[۱۲] مګر په ارتماسۍ غسل کې باید د حمام دمخه لرې شي.[۱۳]
- که چیرې بدن یا جامې د درهم څخه لږ(د سبابه نوک په کچه) وینی سره اخته شي چې عین نجس څخه وي، نو د دې سره لمونځ کول سمه دي.[۱۴]
اړوندې لیکنې
فوټ نوټ
- ↑ غدیری، القاموس الجامع للمصطلحات الفقهیة، ۱۴۱۸ق، ص۵۷۶؛ مغنیه، فقه الإمام الصادق، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۴۱.
- ↑ بنیهاشمی خمینی، رساله توضیحالمسائل مراجع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۶۴.
- ↑ سید مرتضی، المسائل الناصریات، ۱۴۱۷ق، ص۱۰۰.
- ↑ بنیهاشمی خمینی، رساله توضیحالمسائل مراجع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۶۴.
- ↑ طباطبایی حکیم، مستمسک العروة الوثقی، ۱۳۸۴ق، ج۱، ص۴۷۹؛ موسوی خلخالی، فقه الشیعة، ج۳، ص۳۵۴.
- ↑ بنیهاشمی خمینی، توضیح المسائل مراجع، ۱۳۸۵ش، ص۸۵؛ نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۶، ص۲۰۲.
- ↑ الطباطبایی الحکیم، مستمسک العروة الوثقی، ۱۳۸۴ق، ج۱، ص۴۷۹؛ موسوی خلخالی، فقه الشیعة، ج۳، ص۳۵۴.
- ↑ نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۴، ص۹۷.
- ↑ بنیهاشمی خمینی، توضیح المسائل مراجع، ۱۳۸۵ش، ص۹۱.
- ↑ بحرانی، الحدائق الناضرة، ج۱، ص۱۹۷ و ۲۰۲.
- ↑ نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۳، ص۱۰۱؛ طباطبائی یزدی، العروة الوثقی، المکتبة العلمیة الإسلامیة، ج۱، ص۱۶۹.
- ↑ طباطبائی یزدی، العروة الوثقی، المکتبة العلمیة الإسلامیة، ج۱، ص۱۶۹.
- ↑ نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۳، ص۱۰۱-۱۰۲.
- ↑ شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۲۸۹.
سرچينې
- بنیهاشمی خمینی، محمدحسن، توضیح المسائل مراجع: مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید، قم، دفتر انتشارات اسلامی (جامعه مدرسین حوزه علمیه قم)، ۱۳۸۵ش.
- سید مرتضی، علی بن حسین، المسائل الناصریات، تهران، رابطة الثقافة و العلاقات الإسلامیة، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.
- شهید ثانی، زینالدین بن نورالدین علی، الروضةُ البهیة فی شرح اللُّمعة الدّمشقیة، قم، مکتبة الدواری، ۱۴۱۰ق.
- الطباطبائی الیزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، مکتب آیةالله العظمی السید السیستانی، بیتا.
- الطباطبایی الحکیم، سید محسن، مستمسک العروة الوثقی، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۳۸۴ق.
- غدیری، عبدالله عیسی ابراهیم، القاموس الجامع للمصطلحات الفقهیة، بیروت، دار الحجة البیضاء، ۱۴۱۸ق.
- مغنیه، محمدجواد، فقه الإمام الصادق، قم، مؤسسه انصاریان، ۱۴۱۴ق.
- نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ هفتم، ۱۳۶۲ش.