عین نجس

د wikishia لخوا
دا مقاله دعین نجس(ناپاکۍ) په اړه ده. د نجاست مفهوم سره دآشنا کیدو لپاره، نجس مدخل ته وګورئ.
دا مقاله یواځې د یو فقهي مفهوم په اړه یوه پیژندګلو ده او د دیني عملونو لپاره معیار او پرتله نه ده، د دینی عملونو لپاره نورې سرچینې ته وګورئ.

عین نجس؛ هغه شیۍ چی ذاتی نجاست(ناپاکۍ) لری او د اسلام له نظره د پاکیدل امکان شتون نه لری. د شیعي فقیهانو په وینا، که چیرې عین نجس(ناپاک څیز) یو څه پاک شی ته ورسي او یو یې رطوبت ولري، نو دا پاک شَی به هم ناپاک شي. د اسلام دین له نظره: وینې، پیشاب(متیازی)، غوړ، منې، مردار، سپي، خنزیر، کافر، شراب او فقاع کې نجس(ناپاک) دي.

مفهوم پیژنه

د مشهور فقیهانو په وینا، دنجس عین، ذاتی نجاست لری او د اسلام له نظره پاک نشي کیدی.[۱]

په شیعه فقه کې، لس شیان په ذاتی ډول ناپاک ګنل کیږي چی دوی ته اعیان نجس او یا د لس ناپاکي شیان په نوم یادیږي: وینه، پیشاب(متیازی)، غوړ، منې، مردار(په خپل کی او دشرعی لاری پرته مرشوی)، سپی، خنزیر، کافر، شراب او فقاع(د وربشو اوبه)[۲] په دغه حال کې، سید مرتضی د پنځم هجری پیړۍ د شیعه له لوی فقیهانو څڅه، پدې باور دی چې د سپي او خنزیرونو بې روحه برخې دواړه هم د بې روحې لامله او هم په ځینو ګټو لامله کې پاک دي.[۳] ځینې د تقلیدو مراجع «دنجاست خواړو اوښان» ته هم په نجاساتو کې اضافه کړي.[۴]

حکمونه

په شیعه فقه کې، د نجاسات په اړه حکمونه شتون لري؛ له دوی له جملې څخه دی:

  • که چیرې ناپاک شی د پاک شی سره ورسي، پاک شی به هم ناپاک شي[۵] او د هغه شی ته مُتَنَجِّس (څه شی چی نجس شوی وي) ویل کیږی. البته د ناپاکی لیږد په دا شرط دی چی دواړو (پاک او ناپاک) یا یو له هغوی څخه رطوبت و لري.[۶] فیض کاشاني ته منسوب شوی؛ د عین نجاست لیری کولو وروسته، له متنجس څخه(د اوبو کارولو پرته، لکه دسمال سره پاکول) دهغه شی نجاست، نور مرطوب څیز ته نه خپریږي.[۷]
  • په جومات کې دعین نجس(ناپاکۍ) ننوتل حرام دي که چیرې جومات ته د بی احترامۍ (درناوی نه شول) لامله وشي.[۸]
  • د عین نجس(ورته ناپاکۍ) خوړل حرام(منع) دي.[۹]
  • هغه اوبه چې عین نجس سره ملاقات کوي ناپاک دی که چیرې د هغې بوی یا رنګ یا خوند بدل شي، حتی که دا اوبه جاری وي.[۱۰]
  • د عین نجس لیری کول د اودس او غسل له ټولو غړو څخه واجب دي.[۱۱] په چاردام(اودس) کې، دا د مینځلو یا مسح کولو دمخه او په جریان کې لرې کیدی شي.[۱۲] مګر په ارتماسۍ غسل کې باید د حمام دمخه لرې شي.[۱۳]
  • که چیرې بدن یا جامې د درهم څخه لږ(د سبابه نوک په کچه) وینی سره اخته شي چې عین نجس څخه وي، نو د دې سره لمونځ کول سمه دي.[۱۴]

اړوندې لیکنې

فوټ نوټ

  1. غدیری، القاموس الجامع للمصطلحات الفقهیة، ۱۴۱۸ق، ص۵۷۶؛ مغنیه، فقه الإمام الصادق، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۴۱.
  2. بنی‌هاشمی خمینی، رساله توضیح‌المسائل مراجع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۶۴.
  3. سید مرتضی، المسائل الناصریات، ۱۴۱۷ق، ص۱۰۰.
  4. بنی‌هاشمی خمینی، رساله توضیح‌المسائل مراجع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۶۴.
  5. طباطبایی حکیم، مستمسک العروة الوثقی، ۱۳۸۴ق، ج۱، ص۴۷۹؛ موسوی خلخالی، فقه الشیعة، ج۳، ص۳۵۴.
  6. بنی‌هاشمی خمینی، توضیح المسائل مراجع، ۱۳۸۵ش، ص۸۵؛ نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۶، ص۲۰۲.
  7. الطباطبایی الحکیم، مستمسک العروة الوثقی، ۱۳۸۴ق، ج۱، ص۴۷۹؛ موسوی خلخالی، فقه الشیعة، ج۳، ص۳۵۴.
  8. نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۴، ص۹۷.
  9. بنی‌هاشمی خمینی، توضیح المسائل مراجع، ۱۳۸۵ش، ص۹۱.
  10. بحرانی، الحدائق الناضرة، ج۱، ص۱۹۷ و ۲۰۲.
  11. نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۳، ص۱۰۱؛ طباطبائی یزدی، العروة الوثقی، المکتبة العلمیة الإسلامیة، ج۱، ص۱۶۹.
  12. طباطبائی یزدی، العروة الوثقی، المکتبة العلمیة الإسلامیة، ج۱، ص۱۶۹.
  13. نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۳، ص۱۰۱-۱۰۲.
  14. شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۲۸۹.

سرچينې

  • بنی‌هاشمی خمینی، محمدحسن، توضیح المسائل مراجع: مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید، قم، دفتر انتشارات اسلامی (جامعه مدرسین حوزه علمیه قم)، ۱۳۸۵ش.
  • سید مرتضی، علی بن حسین، المسائل الناصریات، تهران، رابطة الثقافة و العلاقات الإسلامیة، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.
  • شهید ثانی، زین‌الدین بن نورالدین علی، الروضةُ البهیة فی شرح اللُّمعة الدّمشقیة، قم، مکتبة الدواری، ۱۴۱۰ق.
  • الطباطبائی الیزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، مکتب آیة‌الله العظمی السید السیستانی، بی‌تا.
  • الطباطبایی الحکیم، سید محسن، مستمسک العروة الوثقی، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۳۸۴ق.
  • غدیری، عبدالله عیسی ابراهیم، القاموس الجامع للمصطلحات الفقهیة، بیروت، دار الحجة البیضاء، ۱۴۱۸ق.
  • مغنیه، محمدجواد، فقه الإمام الصادق، قم، مؤسسه انصاریان، ۱۴۱۴ق.
  • نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ هفتم، ۱۳۶۲ش.