محمد بن ابی سعید بن عقیل
محمد بن ابي سعید بن عقیل (شهادت، د هجرت په ۶۱ کال د عاشورا په ورځ) د کربلا په پېښه کې د بني هاشمو له شهیدانو دی. هغه د امام حسین(ع) له شهیدېدو وروسته په خیمو د دښمن د لښکر په حمله کې شهید شو. د هغه نوم په زیارت الشهدا کې راغلی دی.
نسب
ځینو شیعه رجال لیکونکو او عالمانو هغه «محمّد بن سعید»[۱] او ځینو نورو «محمّد بن ابي سعد»[۲] ذکر کړی دی؛ ځینو هم ابي سعید د عبد الله بن عقیل کنیت ګڼلی او احتمال یې ورکړی چې محمد بن ابي سعید هماغه محمد بن عبد الله بن عقیل وي.[۳]
په المجدی فی انساب الطالبیین کتاب کې یې پلار د ابوسعید احول په نامه د کربلا د یو شهید په توګه یاد شوی دی.[۴] که څه هم په ځینو سرچینو کې د امام علي(ع) لور فاطمه د محمد بن ابي سعید بن عقیل مېرمن معرفی شوې چې د هغه لپاره یې د حمیده په نوم یوه لور پېدا کړې ده.[۵] موسوعه کربلا، فاطمه د محمد بن ابي سعید مور ګڼلې او د شهادت په وخت یې د هغه عمر په کربلا کې اوه کاله بللی دی.[۶]
شهادت
د محمد بن ابي سعید نوم په ځینو سرچینو کې د کربلا د یو شهید په توګه راغلی دی. ابن سعد د هغه نوم د هغو کسانو په لیکه کې ذکر کړی چې په کربلا کې شهیدان شوې دي.[۷] د سماوي په وینا، د کربلا له شهیدانو پینځه کسان لا نه وو بالغ شوي یو یې محمد بن ابي سعید و.[۸] همداراز په ابصار العین کې له حمید بن مسلم نقل شوي چې د امام حسین(ع) له شهادته وروسته یو هلک له خیمو راووته، فکرمن او ترهېدلی، ښي او کیڼ لوري ته یې وکتل، د عمر سعد یو سپاهي په هغه حمله کړه او په یو ګوزار یې شهید کړ. د هغه هلک او د هغه د قاتل د نوم پوښتنه مې وکړه؟ وې ویل هغه محمد بن ابي سعید او قاتل یې لقیط بن ایاس جهني دی.[۹] دا کیسه په تاریخ طبري کې د هاني بن تثبت له قوله راپور شوې چې هاني بې له دې چې د هلک نوم ذکر کړي ځان د هغه قاتل بللی دی.[۱۰]
په زیارت الشهداء (غیر مشهور ناحیه زیارت) کې د محمد بن ابي سعید بن عقیل په نامه په هغه سلام شوی او قاتل یې لُقَیطِ بن ناشِر جُهَنی بلل شوی دی.[۱۱][یادونه ۱]
فوټ نوټ
- ↑ ابن داود حلی، رجال ابن داود، انتشارات دانشگاه تهران، ج۱، ص۱۷۲؛ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۵ق، ج۳، ص۲۵۴.
- ↑ سید ابن طاووس، الاقبال، ۱۳۷۶ش، ج۳، ص۳۴۳؛ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۵ق، ج۳، ص۲۵۹.
- ↑ کاشانی، تذکرة الشهداء، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۱۵۴.
- ↑ علوی، المجدی فی انساب الطالبیین، ۱۳۸۰ش، ص۳۰۷.
- ↑ ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۳۴۰؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۲، ص۹۴.
- ↑ بیضون، موسوعة کربلاء، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۵۲۹.
- ↑ ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۴ق، طبقه خامسه، ج۱، ص۴۷۷.
- ↑ سماوی، ابصار العین، ۱۴۱۹ق، ص۲۲۴.
- ↑ سماوی، ابصارالعین، ۱۴۱۹ق، ص۹۱.
- ↑ طبری، تاريخ الامم و الملوک، بیروت، ج۵، ص۴۴۹.
- ↑ سید ابن طاووس، الاقبال، ۱۳۷۶ش، ج۳، ص۷۶.
سرچينې
- ابن داود حلی، حسن بن علی، رجال ابن داود، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، بی‌تا.
- ابن شهر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی‌طالب علیهم‌السلام، نجف، مطبعة الحیدریة، ۱۳۷۵ق.
- ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری(طبقه خامسه(۱))، تحقیق محمد بن صامل السلمی، الطائف، مکتبة الصدیق، ۱۴۱۴ق/۱۹۹۳م.
- ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری(ج۸)، تحقیق محمد بن صامل السلمی، الطائف، مکتبة الصدیق، ۱۴۱۴ق/۱۹۹۳م.
- بیضون، لبیب، موسوعة کربلا، بیروت، مؤسسة الاعلمی، ۱۴۲۷ق.
- سماوی، محمد بن طاهر، ابصار العین فی انصارالحسین علیه‌السلام، تحقیق محمدجعفر طبسی، قم، مرکز الدراسات الاسلامیة لحرث الثورة، ۱۴۱۹ق.
- سید ابن طاووس، علی بن موسی، الإقبال بالأعمال الحسنة، تصحیح جواد قيومى اصفهانى، قم، دفتر تبليغات اسلامى، ۱۳۷۶ش.
- طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، بیروت، روائع التراث العربی، بی‌تا.
- علوی، علی بن محمد، المجدی فی انساب الطالبیین، قم، کتابخانه عمومی آیت الله مرعشی نجفی، ۱۳۸۰ش.
- کاشانی، حبیب‌الله، تذکرة الشهداء، مترجم سید علی جمال‌اشرف، قم، مدین، ۱۳۸۵ش.
- مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۴ق.