Jump to content

عجل فرجهم

د wikishia لخوا
د تهران په ښار کې د عجل فرجهم سره صلوات دیوال انځور.

عَجِّل فَرَجَهم په دې معنی دی چې «د هغوي فرج نزدی کړه» ، دا یو داسې ذکر دی چې شیعه یې په رسول الله (ص) باندې او د هغه په اهل بیت له صلوات لیږلو وروسته وايي. او دا د اهلبیتو(ع) د مشکلاتو د خلاصیدو یا د امام مهدي(عج) د ظهور لپاره دعا ګڼي. دا ذکر په روايتونه کې په بېلابېلو الفاظو سره راغلی دی. د روایتونو له مخې پيغمبر(ص) او امام علي(ع) دا ذکر یا دې ته ورته ذکر کارولی دی. په شيعه رواياتو كې په خاصو وختونو کې د دې ذکر سپارښتنه شوې ده. او د دې ځینې خاصیتونه ذکر شوي دي لکه امام مهدي سره ملاقات او له بلاګانو نه په امان کې کیدل. فقیهان په عامه توګه د لمانځه په تشهد کې د دې ذکر کول جایز ګڼي؛ خو د ځینې فقهاوو له نظره په مداومه توګه نباید په د لمانځه په تشهد کې صلوات سره ورزیات شي.

پيژندګلو

عَجِّل فَرَجَهم «د هغوي فرج نزدی کړه» د شیعه روایتونو له مخې دا یو داسې ذکر دی چې له صلواته وروسته ویل کیږی.[۱] او شیعه یې له دروده وروسته وايي.[۲] درود سره د دې دعا یوځای کیدل په دې دلیل دي چې ورسره دعا قبلیږي.[۳]

د ځینې روایتونو د سند د سلسلې له مخې د دې ذکر لرغونتوب د امام علی(ع) وختونو ته ورګرځي.[۴] په بَلَدُالاَمین کې چې ابراهیم کَفعَمي (۸۴۰-۹۰۵ق) لیکلی دی، یوه دعا ده چې دا عبارت «عَجِّلْ اللّٰهُمَّ فَرَجَهُمْ» په کې راغلی دی.[۵] د دې روایت سند پيغمبر اکرم(ص) ته رسي.[۶] «عجل فرجهم» ذکر د شیعو په مذهبي ځایونو کې د سنګار لپاره لیکل شوی دی لکه د اصفهان په جامع جومات کې او د حضرت معصومه(س) په حرم کې صلوات سره یوځای لیکل شوی دی.[۷]

د فَرَج معنا

د څیړاندو په وینا، د فرج لپاره دعا کول کله کله د اهل بیتو(ع) او د مومنانو د کارونو د اسانۍ په معنا او کله کله د امام مهدی د ظهور په معنا راغلی دی.[۸] د فَرَج ټکی معنا له غمونو لری کیدل او د مشکلاتو د حل کیدول لپاره راځي.[۹]

په شهرضا کې د یوه سقاخانه پر دیوال د عجل فرجهم سره صلوات لیکل شوی[۱۰]

دا ذکر د ځینې دعاګانو په متن کې په داسې حالت کې «عَجِّلْ فَرَجَ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ» (د محمد او آل محمد فرَج نږدی کړې)[۱۱] یا «عَجِّلْ فَرَجَ أَوْلِیَائِکَ»[۱۲] راغلی دی، خو په ځینې متنونو لکه دعای عهد کې «عجَّل فرَجه» راغلی دی.[۱۳] همدارنګ د شیعو په ځینې حدیثونو کې له دې ذکره وروسته «وَ أَهْلِکْ عَدُوَّهُمْ» (دښمنان یې هلاک کړه) او دې ته ورته عبارت راغلی دی.[۱۴]

عجل فرجهم سره د صلوات خاصیتونه

په شیعه روایتونو کې صلوات سره «عَجِّل فرجهم» یا «عجل فَرَجَ آل محمد» په ځینې وختونو لکه د جمعې په ورځ او د زیارت په ورځ د ماسپښین له لمانځه وروسته مستحب دی.[۱۵] او د دې لپاره ځینې خاصیتونه ذکر شوي دي. له امام صادق(ع) په یو روایت کې نقل شوي دي چې څوک هم د سهار او ماسپښین له لمانځه وروسته درود سره «عجل فرجهم» ووايي نو له مرګه وړاندې به قائم ویني.[۱۶] د هغه حضرت په اصحابو کې به وي،[۱۷] په قیامت کې به یې شفاعت کیږي،[۱۸] د ځان په امان کې شول[۱۹] او له ځناورو د خطر لری کیدل هم د دې ذکر له خاصیتونو ذکر شوي دي البته ځینې خاصو شرطونو او ادابو سره.[۲۰]

په لمانځه کې د عجل فرجهم ویل

د هغه استفتاو له مخې چې د ځينو شيعه فقهاوو شوې دي مطابق، په ځانګړو شرايطو کې په تشهد کې له درود وروسته د «عجل فرجهم» کلمه ويل روا دي. ایت الله تبریزي او سیستاني[۲۱] دغه ذکر په تشهد کې له دروده وروسته په لمانځه کې روا ګڼلی دی. د ایت الله بهجت او فاضل لنکراني په وینا که د دعا په نیت وي، نو کومه ستونزه نه لري. د ایت الله خامنه ای، صافي ګلپایګاني[۲۲] او نوري همداني[۲۳] په وینا، که د ورد په نیت نه وي (یعنی د هغه عمل په نیت چی خدای ورباندې امر کړی وي)، نو هیڅ مشکل نشته. خو د ایت الله مکارم شیرازي[۲۴] په وینا، لمونځ کوونکي باید دا ذکر په تشهد لمانځه کې پرله پسې ورزیات نه کړي، او احتیاط دا دی چې داسې کار ونه کړي.[۲۵]

فوټ نوټ

  1. شیخ بهایی، مفتاح‌الفلاح، دارالکتب اسلامی، ص۸۷؛ نوری، مستدرک‌الوسائل، بیروت، ج۵، ص۷۴؛ مجلسی، بحارالأنوار، ۱۳۶۸ش، ج۸۷، ص۲۱۵.
  2. «فرستان صلوات با عجل فرجهم»، سایت تبیان.
  3. الهی‌نژاد، «بررسی و تحلیل نقش دعا در تعجیل بخشی ظهور»، ص۱۰.
  4. مجلسی، بحار الأنوار، ۱۳۶۸ش، ج۹۵، ص۱۲۷.
  5. کفعمی، بلدالامین، بی‌تا، ج۱، ص۹۶.
  6. کفعمی، بلدالامین، بی‌تا، ج۱، ص۹۱.
  7. قوچانی، «خط بنایی معقلی، تجلی علی (ع) بر خط کوفی بنایی»، ص۹۱؛ ستوده، «کتیبه‌های آستانه مقدسه قم»، ص۳۳.
  8. الهی‌نژاد، «بررسی و تحلیل نقش دعا در تعجیل بخشی ظهور»، ص۱۰. یزدی‌نژاد، «چند نکته در معنای حدیث امر به دعای فرج» ص۲۶۳-۲۶۴.
  9. دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه فرج.
  10. «روایتی از سقاخانه‌ای وقفی به قدمت ۳ قرن»، خبرگزاری فارس.
  11. شیخ بهایی، مفتاح الفلاح، دارالکتب اسلامی، ص۸۷.
  12. کفعمی، البلدالأمین، بی‌تا، ج۱، ص۲۴۴.
  13. نوری، مستدرک‌الوسائل، بیروت، ج۵، ص۷۴.
  14. شیخ طوسی، مصباح‌المتهجد، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۲۶۵؛ کفعمی، بلدالأمین، بی‌تا، ج۱، ص۷۱.
  15. مجلسی، بحارالأنوار، ۱۳۶۸ش، ج۸۷، ص۲۱۵.
  16. نوری، مستدرک‌الوسائل، بیروت، ج۵، ص۹۶.
  17. نوری، مستدرک‌الوسائل، بیروت، ج۶، ص۹۸.
  18. مجلسی، بحارالأنوار، ۱۳۶۸ش، ج۸۶، ص۳۵۳.
  19. نوری، مستدرک‌الوسائل، بیروت، ج۶، ص۹۸-۹۷.
  20. طبرسی، مکارم الاخلاق، ۱۳۷۰ش، ص۲۹۱.
  21. سیستانی، «پرسش و پاسخ: تشهد»، سایت دفتر آیت‌الله سیستانی.
  22. صافی گلپایگانی، جامع الاحکام، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۷۳.
  23. نوری همدانی، هزار و یک مساله فقهی، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۵۹
  24. مکارم شیرازی، استفتائات جدید، ۱۴۲۷ق، ج۲، ص ۱۰۷، س ۲۶۳.
  25. واحد پاسخگویی به سوالت جامعة الزهرا(س)، «دانسته‌ها: فقه وزندگی»، ص۵۵.

سرچينې

  • الهی‌نژاد، حسین، «بررسی و تحلیل نقش دعا در تعجیل بخشی ظهور»، پژوهش‌های مهدوی، شماره ۲۰، بهار ۱۳۹۶ش.
  • «اهمیت فرستان صلوات با عجل فرجهم»، سایت تبیان، تاریخ درج مطلب: ۲۸ آذر ۱۳۹۰ش، تاریخ بازدید: ۱۰ دی ۱۴۰۲ش.
  • دهخدا، علی‌اکبر، لغتنامه، ج ۱۱، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۷۷ش.
  • ستوده، منوچهر، «کتیبه‌های آستانه مقدسه قم»، معارف اسلامی(سازمان اوقاف)، شماره ۱۶، بهار ۱۳۵۳ش.
  • سیستانی، سیدعلی، «پرسش و پاسخ: تشهد»، سایت دفتر آیت‌الله سیستانی، تاریخ بازدید: ۱۰ دی ۱۴۰۲ش.
  • شیخ بهایی، محمد بن حسین، مفتاح‌الفلاح فی عمل الیوم و اللیلة من الواجبات و المستحبات، بی‌جا، دار‌الکتاب الإسلامی، بی‌تا.
  • شیخ طوسی، محمد بن حسن، مصباح‌المتهجد، بیروت، مؤسسه فقه‌الشیعه، ۱۴۱۱ق/۱۹۹۱م.
  • صافی گلپایگانی، لطف‌الله، جامع‌الأحکام، قم، دفتر تنظیم و نشر آثار ‌آیت‌الله‌ صافی گلپایگانی، ۱۳۸۵ش.
  • طبرسی، حسن بن فضل، مکارم‌الأخلاق، قم، الشریف الرضی، ۱۳۷۰ش.
  • قوچانی، عبدالله، «خط بنایی معقلی، تجلی علی (ع) بر خط کوفی بنایی»، کتاب ماه هنر، شماره ۳۱ و ۳۲، فروردین و اردیبهشت ۱۳۸۰ش.
  • کفعمی، ابراهیم بن علی، البلد الأمین، بی‌نا، بی‌جا، بی‌جا.
  • مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، بحار الأنوار، بیروت، دار إحیاء‌التراث العربی، ۱۳۶۸ش/۱۴۰۳ق.
  • مرکز پاسخگویی جامعةالزهرا، «دانسته‌ها: فقه و زندگی»، مطالعات قرآنی نامه جامعه، شماره ۵۲، دی ۱۳۸۷ش.
  • مکارم شیرازی، ناصر، استفتا‌ئات جدید، قم، مدرسة‌الامام علی بن ابی‌طالب(ع)، ۱۴۲۷ق.
  • «معنای وعجل فرجهم چیست؟»، خبرگزاری مسجد، تاریخ درج مطلب: ۸ خرداد ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۱۰ دی ۱۴۰۲ش.
  • نوری همدانی، حسین، هزار و یک مساله فقهی، قم، مهدی موعود(عج)، ۱۳۸۸ش.
  • نوری، حسین بن محمدتقی، مستدرک‌الوسائل، بیروت، مؤسسة آل‌البیت لإحیاء‌التراث، ۱۴۰۸-۱۴۲۹ق/۱۹۸۷-۲۰۰۸م.
  • یزدی‌نژاد، عبدالرسول، «چند نکته در معنای حدیث امر به دعای فرج»، فصلنامه امامت پژوهی، شماره دوازدهم، ستان ۱۳۹۲ش.