۲۵۵ هجري قمري کال
۲۵۵ هجري قمري کال، د هجري قمري کالهندارې په اساس له مکې مدینې ته د پېغمبر(ص) له هجرته وروسته دوه سوه پینځه پنځوسم کال دی. د شیعیانو دولسم امام حضرت مهدي(عج) په دې کال پېدا شوی دی. همداراز دا کال د شیعیانو د یوولسم امام حسن عسکري(ع) (۲۵۴-۲۶۰) له امامت سره هم مهاله و.
په دې کال کې له مهمو پېښو څخه په کوفې کې د امام حسن مجتبی(ع) له لمسیانو د علي بن زید او عیسی بن جعفر د پاڅون پېل او د طاهریانو د حکومت په پولو د یعقوب لیث صفاري حمله او د فارس نیول دي.
معرفي
۲۵۵ هجري قمري کال د امام حسن عسکري (۲۵۴-۲۶۰ق) له امامت سره برابر و.[۱] همداراز په دې کال کې د عباسي واکمنانو څخه معتز (۲۵۲-۲۵۵ق) او مهتدی (۲۵۵-۲۵۶ق) حکومتونه په لاس کې لرل.[۲]
د دې کال لومړۍ ورځ یعنې د محرم لومړۍ نیټه د۲۴۷ هجري لمریز کال د مرغومي له څلورمې او د ۸۶۸ میلادي کال د دسمبر له ۲۴ د دوشنبې له ورځې سره برابره او د کال وروستۍ ورځ د ذی الحجې ۲۹ د پنجشبې له ورځې د ۲۴۸ لمریز کال د لیندې له ۲۲ او د ۸۶۹ میلادي کال د دسمبر له ۱۲ سره برابره ده.[۳]
پېښې
- د ربیع الثاني په ۳ جرجان ته د امام عسکري(ع) سفر[۴]
- د روژې په میاشته کې د زنګیانو د پاڅون پېل[۵] چې په ۲۵۵ کال کې یې خپل پاڅون پېل کړ.[۶]
- په کوفې کې د امام حسن مجتبی(ع) له نسله د علي بن زید او عیسی بن جعفر د پاڅون پېل.[۷]
- له خلافته د معتز عباسي خلع کول ( په بزرګه میاشته کې) او څو ورځې پس (د شعبان په دوهمه) یې وژل کېدل.[۸]
- د څوارلسم عباسي خلیفه مهتدي عباسي د خلافت د پړاو پېل (حکومت: ۲۵۵-۲۵۶ق)[۹]
- د سیستان امیر یقوب لیث صفاري د طاهریانو په حدودو برید وکړ او فارس یې ونیوه.[۱۰]
پېدا شوي کسان
- د شیعیانو دولسم امام حضرت مهدي(عج) د شعبان په پينځلسمه شپه په سامراء ښار کې وزېږېد.[۱۱]
وفات شوي
- د امام رضا ،جواد او هادي(ع) له اصحابو علي بن مهزیار اهوازي چې وفات یې په ۲۵۵ یا ۲۵۴ قمري کال کې ګڼل شوی دی.[۱۲]
- د امام حسن مجتبی(ع) لمسی محمد بن صالح بن عبدالله، چې د متوکل عباسي په خلافت کې یې یوه موده پاڅون وکړ او ونیول شو او له دریو کلونو وروسته خوشی شو.[۱۳] په ځینو اقوالو کې د هغه د وفات کال ۲۴۸ ق راغلی دی.[۱۴]
- محمد بن کرام، د کرامیه کلامي مکتب بنسټ ګر.[۱۵]
- لوی عرب ادیب او تکړه معتزلي متکلم په جاحظ مشهور ابو عثمان عمرو بن بحر بن محبوب کناني[۱۶]
- احمد بن حمدون ندیم (لغت پېژاندی) چې د عباسي متوکل او مستعین له نزدېکانو او هم نشینانو و.[۱۷]
فوټ نوټ
- ↑ طبرسی، إعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۲۱۴.
- ↑ حسینی خاتونآبادی، وقایع السنین و الاعوام، ۱۳۵۲ش، ص۱۷۹؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، بیتا، ج۹، ص۳۸۹.
- ↑ سایت تبدیل تاریخ هجری
- ↑ قطبالدین راوندی، الخرائج و الجرائح، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۴۲۵–۴۲۶؛ اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۲، ص۴۲۷–۴۲۸؛ ابن حمزه طوسی، الثاقب فی المناقب، ۱۴۱۹ق، ص۲۱۵.
- ↑ ابنجوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۱۲، ص۲۳۵.
- ↑ ابوالفداء، المختصر، بیتا، ج۲، ص۴۶.
- ↑ مسعودی، مروج الذهب، ۱۳۶۳ق، ج۴، ص۹۴؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، بیتا، ج۹، ص۳۸۸.
- ↑ طبری، تاریخ الامم و الملوک، بیتا، ج۹، ص۳۸۹.
- ↑ ابن عبری، تاریخ مختصر الدول، ۱۹۹۲م، ج۱، ص۱۴۷؛ ابن تغری بردی، النجوم الزاهرة، ۱۳۹۲ق، ج۳، ص۲۶.
- ↑ اشپولر، تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، ۱۳۴۹ش، ج۱، ص۱۲۱.
- ↑ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ص۵۱۲؛ طبرسی، إعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۲۱۴.
- ↑ زرکلی، الأعلام، ۱۹۸۰م، ج۵، ص۲۵؛ ابوالحسنی، عالمان شیعه، ۱۳۸۲ش، ص۸۲.
- ↑ اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۴۸۰.
- ↑ زرکلی، الأعلام، ۱۹۸۰م، ج۶، ص۱۶۲.
- ↑ ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۷، ص۲۱۷.
- ↑ ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۷، ص۲۱۷.
- ↑ زرکلی، الأعلام، ۱۹۸۰م، ج۱، ص۸۵.
سرچينې
- ابن اثیر، عزالدین، الکامل فی التاریخ، بیروت،دار صادر -دار بیروت، ۱۳۸۵/۱۹۶۵.
- ابن تغری بردی، جمالالدین یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهرة، قاهره، وزارة الثقافة و الإرشاد القومی. المؤسسة المصریة العامة، ۱۳۹۲ق.
- ابن حمزه طوسی، محمد بن علی، الثاقب فی المناقب، قم، انتشارات انصاریان، چاپ سوم، ۱۴۱۹ق.
- ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الأعیان و أنباء أبناء الزمان، قم، الشریف الرضی، ۱۳۶۴.
- ابن عبری، غریغوریوس بن هارون، تاریخ مختصر الدول، بیروت، دار المشرق، ۱۹۹۲م.
- ابوالحسنی، رحیم، عالمان شیعه، مجله شیعهشناسی، شماره ۳ و ۴، پاییز و زمستان ۱۳۸۲ش.
- ابوالفداء، اسماعیل بن علی، تاریخ أبی الفداء المسمی المختصر فی أخبار البشر، به تحقیق محمود دیوب، بیروت، دار الکتب العلمیه، منشورات محمد علی بیضون، بیتا.
- اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة فی معرفة الأئمة، تبریز، نشر بنی هاشمی، چاپ اول، ۱۳۸۱.
- اشپولر، برتولد، تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، با ترجمه عبدالجواد فلاطوری، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۴۹ش.
- اصفهانی، ابوالفرج علی بن الحسین، مقاتل الطالبیین، تحقیق سید احمد صقر، بیروت، دار المعرفة، بیتا.
- حسینی خاتونآبادی، عبد الحسین، وقایع السنین و الاعوام یا گزارشهای سالیانه از ابتدای خلقت تا سال ۱۱۹۵ هجری، به تصحیح محمدباقر بهبودی، با مقدمه ابوالحسن شعرانی، با مقدمه شهابالدین مرعشی، تهران، کتابفروشی اسلامیه، ۱۳۵۲ش.
- زرکلی، خیرالدین، الأعلام، بیروت، دار العلم للملایین، ۱۹۸۰م.
- طبرسی، فضل بن حسن، إعلام الوری بأعلام الهدی، قم، موسسه آل البیت علیهم السلام لإحياء التراث، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.
- طبری، تاریخ طبری، تاريخ الأمم و الملوك، بیروت، بینا، بیتا.
- قطبالدین راوندی، سعید بن عبد الله، الخرائج و الجرائح، قم، مؤسسه امام مهدی(عج)، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.
- مفید، محمد بن محمد، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.