د عسکریینو د حرم ویجاړول
- دا مقاله د عسکریینو د حرم ویجاړولو په اړه ده. د امام هادي(ع) او امام عسکري(ع) د حرمو د پېژندلو لپاره د عسکریینو حرم مدخل وګورئ.
د عسکريینو(ع) د حرم ویجاړول د ترهګريزو چاودنو له امله د عسکريینو(ع) د حرم ویجاړتیا ته اشاره کوي چې په ١٣٨٤ او ١٣٨٦ کلونو کښې د تکفيري ترهګرو لخوا د امام هادي(ع) او امام حسن عسکري(ع) زيارتونه د چاودنې له امله ویجاړ شوو. دغه عمل د نړۍ په بیلا بیلو سیمو کې د تقلید مراجعو او شیعو له غبرګون سره مخ شو او ویې غنده.
د ۱۳۸۹ تر ۱۳۹۴ کلونو په اوږدو کې د ایران ستاد بازسازی عتبات عالیات د عسکریینو حرم بیا جوړ کړ.
د عسکریینو حرم
اصلی مقاله: د عسکریینو حرم
د عسکريینو حرم د لسم امام حضرت امام هادي(ع)(شهادت ۲۵۴ق) او د هغه د زوي امام حسن عسکري(ع) (شهادت ۲۶۰ق) چې د شیعو يولسم امام دی، مقبره ده چې د سامرا په ښار کښې د شيعو د زيارت ځاي دے.[۱]
لومړی ویجاړتیا
د ۱۳۸۴ کال د کب د میاشتې په دریمه نیټه چې د ۱۴۲۷ هجري قمري کال د محرم ۲۳ نيټې سره برابره ده، په القاعدې پورې تړلو ترهګرو د چاوديدونکو توکو په وسيله دا چاودنه وکړه.[۲] د دې چاودنې په نتیجه کې د سروزرو ګنبد او د دیوالونو کاشي کاري راوغورځیده او د ګنبد ستنې او بنیادونه پرځای پاتی شوو.[۳]
غبرګونونه
له دې پېښې وروسته د تقلید مراجع او د ایران او عراق د دیني حوزې عالمانو خپل درسونه تعطیل کړل.[۴] همدارنګه په ایران او عراق کې بازارونه وتړل شوو او عام ماتم اعلان شو.[۵] په ایران کې د تقلید د مراجعو او د قم د مدرسو د علماو په شتون سره په مسجد اعظم کښې د اعتراض غونډې ترسره شوې.[۶] همدارنګه آیت الله خامنه اي او د ایران او عراق نورو سیاسی شخصیتونو هم د بیانونو په صادرولو سره دغه عمل وغنده.[۷]
د اسلامي هېوادونو يو شمېر لوړ پوړو چارواکو، اروپايي حکومتونو او د ملګرو ملتونو د هغه وخت سرمنشي هم دغه عمل غندلی دی.
دوهم ویجاړتیا
د ۱۴۲۸ق د جمادي الاول د میاشتې په ۲۷ نیټه چې د ۱۳۸۶ لمریز کال د غبرګولي د میاشتې له ۲۳ نیټې سره سمون خوري، د عسکریینو په حرم کې دوه چاودنې وشوې. په دغو چاودنو کې د هغه منارې په بشپړه توګه له منځه لاړې.[۸]
له دې وړاندې هم د بېلګې په توګه په ۱۳۵۵ هجري سپوږمیز او ۱۳۵۶ هجري سپوږمیز کال کې پر مزار برید شوی او مالونه یې لوټ شوي وو.[۹]
د مرتکبینو غرض
د ایران د بشری او کلتوری مطالعاتو د انسټیټیوټ د علمی څانګې غړی کامیار صداقت ثمر حسیني د عسکریینو د زیارت له ورانولو د تکفیریانو غرض سیاسی او مذهبی ګڼلی دی. د هغه په وينا، د دغه غورځنګ سياسي اړخ د شيعه او سني تر منځ د تفرقې د رامنځته کولو او د امريکا، انګلستان او اسراييلو د هېوادونو له موخو سره سم ترسره شوى او مذهبي اړخ يې د وهابي اعتقاداتو لکه د زیارت او په قبرونو وداني جوړول په لور ورګرځي.[۱۰] ابن تيميه په قبرونو وداني جوړول حرام ګڼي او ویجاړول یې واجب ګني.[۱۱] وهابيانو په همدې مقصد او د خپلو مفتيانو د فتوا مطابق په ۱۳۴۴ هجري قمري کال کښې د بقيع هدیره ټول تاريخي اثار ويجاړ کړل.[۱۲] البته د وهابیانو دا عقیده د نورو مسلمانانو د عقیده په خلاف ده.[۱۳]
دا هم وګورئ: پر قبرونو ودانۍ جوړول
بیا رغول
له ویجاړیدو وروسته، د دې حقیقت له امله چې د عسکریینو حرم گنبد د یونیسکو د نړیوال میراث په لیست کې ثبت شوی و، نو د زیارت بیا رغونه باید د یونیسکو تر څارنې لاندې ترسره شوې وې؛ خو د بیارغونې عملیات ډېر ورو ورو تسره شول او د عراق حکومت دا مسؤلیت د ایران بازسازي عتبات عالیات دفتر ته وسپاره.[۱۴]
د عسکريینو امامانو(ع) د زيارت د بيارغاونې چارې د ۱۳۹۴ کال په وږي مياشت کې بشپړې شوې. د ايران ستاد بازسازي عتبات د مرکزي دفتر د مشر په وينا په دې عملياتو کښې څو پړاوونه شامل دي چې پکښې د ګنبد او سرو خښتې جوړول او د هغې نصبول، د زيارت په دننه کښې د کاشي کاري، آئینه کاري، معرق کاري او سنګ کاري شامل دي.[۱۵]
نوی ضریح
همدارنګه د بیارغاونې د چټکتیا لپاره د شیعه د تقلید مرجع ایت الله سیستانی دفتر د عسکریینو(ع) د حرم ضریح د جوړولو چارې په غاړه واخیستې[۱۶] د عسکریینو د حرم د ضریح د جوړولو کارځای په ۱۳۸۹ کال کې په قم کې، په ایران د ایت الله سیستاني د استازي سید جواد شهرستاني تر څارنې لاندې پرانیستل شو. د لاجوردي په وينا، چې د امامین عسکريینو(ع) د زيارت د جوړولو د پروژې مشر و، په دې پروژه کې ٤٥٠٠ کيلو سپين زر، ٧٠ کيلو سره زر او ١١٠٠٠ کيلو د ساګو لرګي کارولی شوي دي.[۱۷]
د عسکريینو(ع) د ضریح د جوړولو چارې په ١٣٩٣ کال کې بشپړې شوې.[۱۸] او د ١٣٩٥ کال د سلواغې په میاشت کې سامرا ته ولېږل شو او د ١٣٩٦ کال د غويي په څلورمه پرانېستل شو.[۱۹] همدارنګه د امام هادي(ع)، امام حسن عسکري(ع)، نرجس خاتون او د امام جواد د لور حکيمه تابوتونه هم په دوو کلونو کې په شيراز کې جوړ شوو.[۲۰]
اړونده لیکنې
فوټ نوټ
- ↑ خامهیار، تخریب زیارتگاههای اسلامی در کشورهای عربی، ۱۳۹۳ش، ص۲۹.
- ↑ صحتی سردرودی، گزیده سیمای سامرا، ۱۳۸۸ش، ص۶۸.
- ↑ خامهیار، تخریب زیارتگاههای اسلامی در کشورهای عربی، ۱۳۹۳ش، ص۲۹ و ۳۰.
- ↑ خامهیار، تخریب زیارتگاههای اسلامی در کشورهای عربی، ۱۳۹۳ش، ص۳۲.
- ↑ العتبة العسکریة المقدسة، پایگاه اینترنتی حرمین عسکریین.
- ↑ «گزارش، سالروز تخریب بارگاه ملکوتی امامین عسکریین»، خبرگزاری حوزه.
- ↑ آخرین مراحل بازسازی حرم و ضریح امام هادی(ع)، خبرگزاری حج.
- ↑ خامهیار، تخریب زیارتگاههای اسلامی در کشورهای عربی، ۱۳۹۳ش، ص۳۰.
- ↑ صحتی سردرودی، گزیده سیمای سامرا، ۱۳۸۸ش، ص۶۷.
- ↑ «تخریب حرمین عسکریین(ع)؛ طرح تروریست برای تقویت خشونت کور مذهبی تکفیریهاست»، خبرگزاری شبستان.
- ↑ ابن تیمیه، اقتضاء الصراط المستقیم، ۱۴۰۷ق٬ ص۱۰۸-۱۱۰.
- ↑ ماجری، البقیع قصة التدمیر، ۱۴۱۱ق، ص۱۱۳-۱۳۹.
- ↑ مدنی، التاریخ الأمین، ۱۴۱۸ق، ص۴۳۱-۴۵۰.
- ↑ تصاویر جدید از بازسازی حرمین عسکریین در سامرا، خبرگزاری حج.
- ↑ عملیات بازسازی گنبد حرم امامین عسکریین پایان یافت، خبرگزاری ایلنا.
- ↑ آخرین وضعیت ساخت ضریح حرمین عسکریین(ع)، خبرگزاری ابنا.
- ↑ «آخرین وضعیت پروژه ساخت ضریح حرم امامین عسکریین(ع)»، خبرگزاری فارس.
- ↑ آخرین وضعیت ساخت ضریح حرمین عسکریین(ع)، خبرگزاری ابنا.
- ↑ رونمایی از ضریح حرم مطهر امامین عسکریین(ع)، خبرگزاری ابنا.
- ↑ عملیات بازسازی گنبد حرم امامین عسکریین پایان یافت، خبرگزاری ایلنا.
سرچينې
- ابنتیمیه، احمد بن عبدالحلیم، اقتضاء الصراط المستقیم، بیروت، دارالکتب العلمیه٬ ۱۴۰۷ق.
- العتبة العسکریة المقدسة پایگاه اینترنتی حرمین عسکریین
- خامهیار، احمد، تخریب زیارتگاههای اسلامی در کشورهای عربی، قم، دارالإعلام لمدرسة اهلالبیت(ع)، ۱۳۹۳ش.
- آخرین مراحل بازسازی حرم و ضریح امام هادی(ع)، خبرگزاری حج، انتشار: ۲۹ مهر ۱۳۹۲ش، مشاهده:« ۲ شهریور ۱۴۰۱ش.
- تصاویر جدید از بازسازی حرمین عسکریین در سامرا، خبرگزاری حج، انتشار: ۸ تیر ۱۳۹۴ش، مشاهده ۲ شهریور ۱۴۰۱ش.
- تخریب قبور امامین عسکریین(ع) در سامرا، سایت مشرقنیوز، انتشار: ۲۷ خرداد ۱۳۹۳ش.
- عملیات بازسازی گنبد حرم امامین عسکریین پایان یافت، خبرگزاری ایلنا، انتشار: ۷ شهریور ۱۳۹۴ش، مشاهده ۲ شهریور ۱۴۰۱ش.
- صحتی سردرودی، محمد، گزیده سیمای سامرا سینای سه موسی، مشعر، تهران، ۱۳۸۸ش.
- بلاغی، محمدجواد، الردّ علی الوهابیة، تحقیق سید محمدعلی الحکیم، بیروت، مؤسسة اهل البیت لإحیاء التراث، ۱۴۱۹ق/۱۹۹۸م.
- ماجری، یوسف، البقیع قصة التدمیر، بیروت، مؤسسة بقیع لاحیاء التراث، ۱۴۱۱ق.
- مدنی، عبدالعزیز، التاریخ الامین لمدینة سید المرسلین، قم، مطبعة الأمین، ۱۴۱۸ق.
- «تخریب حرمین عسکریین(ع)؛ طرح تروریست برای تقویت خشونت کور مذهبی تکفیری هاست»، خبرگزاری شبستان، ۲۲ شهریور ۱۳۹۹ش، مشاهده ۲ شهریور ۱۴۰۱ش.
- «آخرین وضعیت پروژه ساخت ضریح حرم امامین عسکریین(ع)»، خبرگزاری فارس، انتشار: ۱۸ آذر ۱۳۹۱ش، مشاهده ۲ شهریور ۱۴۰۱ش.
- «گزارش، سالروز تخریب بارگاه ملکوتی امامین عسکریین»، اخبار شیعیان، ش۱۶، اسفند ۱۳۸۵ش، مشاهده ۲ شهریور ۱۴۰۱ش.
- «محکومیت جهانی تخریب بارگاه ملکوتی حضرات عسکریین»، خبرگزاری حوزه، انتشار ۹ آذر ۱۴۰۰ش، مشاهده ۱۹ شهریور ۱۴۰۱ش.