د نفس زکیه وژل کېدل
- د نورو کارولو لپاره، نفس زکیه (ابهام لرې کول) وګورئ.
د نفس زکیه وژنه د امام مهدي(عج)څرګندیدو(ظهور) نښه ده، کوم چې د کعبی څنګ ته د امام مهدي(عج) د ملګري وژنې ته اشاره کوي. د روایاتو له مخې، نفس زکیه د امام حسین(ع) له نسل څخه دی او د امام زمانه پاڅون، دمخه په مسجدالحرام کې وژل شوی. په ځینو روایاتو کې دنفس زکیه وژنه د ظهور د یوې ټاکلې نښې په توګه یاد شوې. ملا صالح مازندراني د "الکافی" کتاب شرح کونکۍ احتمال ورکړه چې سید حسني او نفس زکیه یو وي.
شخصیت
«نفس زکیه » (سپیحلی سړی) یو څوک چې په روایاتو کې یو صالح سړی او پرهیز ګار [۱] په توګه معرفي شوی او د هغه وژنه د ظهور نښه ګنل کیږي.[۲] د روایاتو له مخیې هغه د امام حسین(ع) له نسل(تدټبر) څخه [۳] او د هغه نوم محمد بن حسن دی.[۴]
نفس زکیه د امام مهدي ملګري دی، څوک چې د مکې خلکو ته لارښود لپاره لیږي. امام مهدي ملګرو ته په خطاب کی وایی: د مکې خلک ماته نه غواړي، مګر زه یو څوک دوی ته لیږم ترڅو دوی ته حجت(دلیل) پای ته ورسوي. کله چې نفس زکیه، ځان د حضرت مهدي د استازي په توګه معرفي کوي، نو خلک په هغه برید کوي او د رکن او مقام ترمینځ د هغی سر پری کوی.[۵]
د ظهور ډاډمنه نښه
«قَبْلَ قِيَامِ الْقَائِمِ خَمْسُ عَلَامَاتٍ مَحْتُومَاتٍ الْيَمَانِيُّ وَ السُّفْيَانِيُّ وَ الصَّيْحَةُ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ وَ الْخَسْفُ بِالْبَيْدَاءِ؛
د قایم له پاڅونه مخکې به پینځه نښې وي چې ټولې یې حتمي نښې دي: یماني، سفیاني، صیحه، د نفس زکیه وژل کېدل او په بیداء کې د ځمکې ننوتل.»
د امام صادق(ع) لخوا د روایت له مخې، د نفس زکیه وژنه د آسماني صیحه(غژ)سره، د سفیاني او د یماني وتل او خسف بیداء، د ظهور له ډاډمنه نښې دي.[۶]
په کمال الدین کې له امام صادق(ع) روایت شوی ده چې د پنځلس شپې په وخت کې به د قائم آل محمد پاڅون او د نفس زکیه وژلو تر منځ واټن وی.[۷] د امام باقر(ع) په یوه حدیث کې؛ مسجد الحرام د هغه د وژنې ځای به د روکن او دابراهیم مقام تر مینځ وي.[۸]
ملا صالح مازندراني د الکافی کتاب کی شارح د ظهور نښو په اړه په یو حدیث شرح کې احتمال ورکړی ده چې د نفس زکیه هماغه د سید حسني دی، چې د ظهور یوه نښه هم ګنل کیږي.[۹] د دې بیان دلیل، یو روایت دی چې د مکې خلکو لخوا د حسني وژنه خبر ورکوي او د امام مهدي د رامینځته کیدو په نږدی کې سفیاني ته د هغه د سر لیږل روایت کوی.[۱۰]
تاریخي پرتله کول
د تاریخي سرچینو په وینا، د محمد بن عبدالله محض(مړی کال ۱۴۵ ق) ځینې پلویان پدې باور و چې هغه نفس زکیه و. [۱۱] د یحیی بن زید شهادت وروسته، له هغه سره چې د نفس زکیه په نوم نومول شوی، د مهدي په توګه بیعت ژمنه وکړه[۱۲] هغه په ۱۴۵ق کې د منصور عباسي پروړاندې پاڅون وکړ او مدینه ته نږدې د احجار الزیت په سیمه کې ووژل شو. [۱۳]
په ځینو روایتونو کې د دوه نفس زکیه وژنه ذکر شوې، یو یې په مکه کې او بل یې د کوفه(نجف) شاته اویا ټنه لري.[۱۴] د عصر الظهور په کتاب کې کوراني احتمال ورکړیده چې سید محمد باقر صدر (شهادت ۱۳۵۹ش) هماغه نفس زکیه دی چې د کوفه شاته د بیاناتو له مخې شهید شوی. [۱۵]
اړوندې لیکنې
فوټ نوټ
- ↑ محمدیری شهری، دانشنانه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۷، ص۴۳۸.
- ↑ نعمانی، الغیبة، ۱۳۹۷ق، ص۲۶۴.
- ↑ عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۶۵.
- ↑ شیخ صدوق، کمالالدین، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۳۳۱، ح۱۶.
- ↑ علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۳۰۷.
- ↑ نعمانی، الغیبة، ۱۳۹۷ق، ص۲۶۴، ح۲۶؛ شیخ صدوق، کمالالدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۶۴۹، ح۱.
- ↑ شیخ صدوق، کمالالدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۶۴۹، ح۲.
- ↑ شیخ صدوق، کمالالدین، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۳۳۱، ح۱۶.
- ↑ مازندرانی، شرح الکافی، ۱۳۸۰ق، ج۱۲، ص۴۱۴.
- ↑ سلیمیان ته وګوره، فرهنگنامه مهدویت، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۸.
- ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبيين، دارالمعرفه، ص۲۰۷.
- ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبيين، دارالمعرفه، ص۲۰۷.
- ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبيين، دارالمعرفه، ص۲۰۷.
- ↑ علامه مجلسی ته وګوره، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۲۷۳.
- ↑ کورانی، عصرالظهور، ۱۴۰۸ق، ص۱۲۶.
سرچینې
- ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، تحقیق سید احمد صقر، بیروت، دار المعرفة، بیتا.
- سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، قم، بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود، چاپ دوم، ۱۳۸۸ش.
- شیخ صدوق، محمد بن علی، کمالالدین و تمام النعمه، تصحیح علیاکبر غفاری، تهران، اسلامیه، چاپ دوم، ۱۳۹۵ق.
- علامه مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار،دار احیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.
- عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، تصحیح رسولی محلاّتی، تهران، المطبعة العلمیة الاسلامیة، ۱۳۹۰ق.
- کورانی، علی، عصر الظهور، مرکز النشر مکتب الاعلام الاسلامی، الطبعة الاولی، ۱۴۰۸ق.
- مازندرانی، ملامحمدصالح بن احمد، شرح الکافی -الاصول و الروضه، تصحیح ابوالحسن شعرانی، تهران، المکتبة الاسلامیة، ۱۳۸۲ق.
- محمدی ریشهری، محمد، دانشنامه امام مهدی(عج)، قم، دار الحدیث، ۱۳۹۳ش.
- نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبه، تصحیح علیاکبر غفاری، تهران، نشر صدوق، ۱۳۹۷ق.