د پیغمبر(ص) د زوکړې لمانځنه
دا مقاله د تدوین په حال کې ده!
د پیغمبر(ص) د زوکړې لمانځنه هغه مراسمو ته ګوته کوي چې د اسلام پیغمبر د زیږون په کلیزه کې ترسره کیږي. شیعه ګان او اهلسنت د پیغمبر(ص) زیږون ورځ لمانځي، مګر وهابيان دې ته بدعت ګني ځکه چې دا ډول مراسم د پیغمبر(ص) او د صحابي په وخت کې ندي ترسره شوي. مسلمانو پوهانو وهابیانو ته ځواب ووایه، که څه هم دا د رسول الله(ص) او صحابي په وخت د پیغمبر د زیږون جشن نه و نیول شوی، مګر دا په شرع کې منعه هم نه دی شوی او نه یوازې دا چې بدعت نه وي، بلکه دا به د هغه درناوی لپاره مطلوب وي. همدارنګه، د میلادي النبي لمانځلو ته مشروعیت لپاره، د قرآن ځینې آیات او قرآني مفاهیمو ته استناد شوي دی، کوم چې هغه د رسول الله(ص) درناوی او د هغه مینې امر کړی دی.
د څلورمې پیړۍ څخه تاریخي راپورونه شتون لري او وروسته له هغه چې مسلمانانو د زیږون ورځ ولمانځله. همدارنګه، د مکې خلک د هغه د زیږون په کلیزه کې د رسول الله(ص) د زیږون ځای کې راټول شوي، دعا کوي او د هغه یادونه کوي او د آل صعود د واکمنۍ پرمهال د دې ځای ویجاړ وکړه.
شیعه ګان، د ربیعالاول ۱۷ او اهلسنت، د ربیعالاول ۱۲ د رسول الله(ص) کلیزه ګني. شیعه پوهانو، په دی ورځ خیرات ورکول، ښه اعمال ترسره کول، مؤمنانو خوشحاله کول او داسې نور مستحب ګنی. اهلسنت هم پدې ورځ د رسول الله(ص) د لمانځلو لپاره د بې وزلو او اړمندو خلکوته د ډالیو ورکول او اطعام کول امر کړی دی. له همدې امله، په بیلابیلو هیوادونو کې مسلمانان د رسول الله(ص) د زیږون ورځ لمانځي. دا ورځ په رسمي ډول په ایران، افغانستان، عراق، هند، پاکستان، انډونیزیا او مصر تعطیلی ده.
تاریخچه او ارزښت
د میلاد النبي لمانځل هغه مراسمو ته اشاره کوي چې د رسول الله(ص) د زیږون په کلیزه کې ترسره شوي. دا چې د ميلادالنبي لمانځلو جایز دی که نه د وهابیانو او نور مسلمانانو سره شخړه وي. د نور مسلمانانو له نظره دا جواز لري چې میلادالنبي ولمانځي. له همدې امله، په بیلابیلو هیوادونو کې مسلمانان د دودونو او مراسمو په جوړولو سره د پیغمبر(ص) د زیږون ورځ لمانځي. [۱] همداسې په ځینو هیوادونو کې د اسلام د پیغمبر(ص) د زیږون ورځ، په شمول انډونیزیا، ایران، [۲] هندوستان، [۳] پاکستان،[۴] مصر[۵] او نور هیوادونو[۶] په رسمي توګه رخصتي ده. مګر وهابیان د میلادالنبی جشن، ترسره کولو حرام او بدعت ګني. [۷]
د رسول الله(ص) د زیږون جشن لمانځلو د قمري څلورم او پنځم پیړۍ پورې اړه لري. احمد بن علي مقریزي، د نهم پیړۍ تاریخ لیکونکی، په مصر کې د فاطمیان حکومت (۲۹۷- ۵۶۷ق) کې د میلادالنبي د لمانځلو یادونه وکړه. [۸] همداسې د تاریخي سرچینو په وینا؛ مظفرالدین کَوکُبری(م ۶۳۰ق) د صلاح الدین ایوبي قوماندان او د اِربِل واکمن په ربیعالاول کې د میلاد النبي جشن ولمانځله. [۹]
آیا د میلادالنبي جشن بدعت دی؟
وهابيان د زیږون لمانځل د رسول الله(ص) لپاره بدعت ګني. [۱۰] له وهابیانو څخه عبد العزیز بن باز د رسول الله(ص) د زیږون د لمانځلو بدعت ګنلي ده. [۱۱] د سلفي عالمانو دا په پام کې نیسي چې پدې مراسمو کې برخه اخیستل، د نمانځنه په ځای کې کیناستل یا خواږه خوړل منع او حرام بولی. [۱۲] همدارنګه د دوی ځینې لیکوالان د پیغمبر(ص) د زیږون لمانځلو تنظیم کونکو ته د سپکاوي نسبتونه لکه؛ فسق، بې دین او داسې نور ورکوي. [۱۳] د میلادالنبي لمانځلو کې د وهابيانو لامل دا دی چې دا ډول مراسم د اسلام د پیغمبر(ص) او د صحابي په وخت کې نه د ترسره شوي. [۱۴]
د شیعه او سنی عالمانو ځواب
د مخالفین له نظره، که څه هم په مستقیم توګه د پیغمبر(ص) له زیږون سره نه دی راغلی، خو د قرآن آیتونه د دغی نمانځنه تاییدوي. [۱۵] دوی د قرآن له عمومي مفاهیم څخه کارولي دي؛ لکه د رسول الله(ص) مینه لرلو اړتیا[۱۶] او د هغه د یادولو اړتیا [۱۷] د پیغمبر(ص) د زیږون جشن مشروعیت باندې کارولی دی.[۱۸] د شیعه عالم جعفر سبحاني په وینا؛ د پیغمبر(ص)د زیږون لمانځنه کول د هغه لپاره د مینې څرګندونه ده؛ هغه مینه چې قرآن یې امر کړی ده. [۱۹] همداسې د مائده سوری وروستۍ آیتونه په ګوته کوي، د کوم له مخې چې عیسی(ع) هغه ورځ ولمانځله کله چې آسماني مائده په حواریونو کې راښکته شو، او مسیحیانو هغه ورځ لمانځلو ته دوام ورکړ. دوی باور لري چې د پیغمبر زیږون ورځ باید ولمانځل شي ځکه چې پیغمبر نړۍ د بت لمانځل او ناپوهۍ څخه وژغوره، او دا چې دا نعمت د حواریونو لپاره د آسماني مائده څخه لوړ دی. [۲۰]
داهل سنت مشران لکه: سری سقطی(م ۲۵۳ق) جنید بغدادی(م ۲۹۷م) امام شافعی (م۷۶۸ق)، حسن بن عمر بن حبیب(م ۷۷۹ق). هریو په بیلابیل تعبیرونو سره د زیږون لپاره د خوښۍ او لمانځلو د څرګندولو، ښه کړنه، د ایمان ترلاسه کولو لاره، او د جنت له نعمتونو څخه د خوند واخلئ لامل ګنلی ده.[۲۱]
یوسف قرضاوي(م ۱۴۴۴ق) د اهلسنت معاصر عالم، د قرآن د آیتونو سره استدلال وکړ، [۲۲] چی د پیغمبر(ص) زیږون لمانځلو جایز دی.[۲۳] هغه په دې باور دی چې د پیغمبر(ص) او نورو اسلامي پیښو، مراسم جوړول په حقیقت کې د هغه نعمتونو یادونه ده چې خدای یې په مسلمانانو باندې لورولي دی، او دا یادونه، نه یوازې دا چې بدعت او حرام نه دی؛ بلکه دا مطلوب هم دی. [۲۴] د اهلسنت له عالمانو د طاهر قادري په وینا؛ د داسې کوم مباح کړنه په ترسره کولو کې هیڅ منعه شتون نلري چې په شریعت کې منع نه وي او د ټولنې کلتور ګرځیدلي او هدف یې د اسلام د پیغمبر د زیږون په مناسبت د خوښۍ څرګندول وی. [۲۵]
د اقبال الاعمال په کتاب کې د بیان شوي روایت له مخې، د اسلام پیغمبر(ص) د زیږون په ورځ روژه نیول د روژه نیولو یو کال اجر لري. [۲۵] همدارنګه د شیعه پوهانو، زیارتونو ته زیارت کول[۲۶] ښه اعمال ترسره کول، مومنانو خوشحاله کول او نور ښه کارونو دوی پدې ورځ مستحب ګنی.[۲۷] په شیعی روایاتو کې، د پیغمبر(ص) د زیږون ورځې لپاره ځانګړې لمونځ نقل شوې دی.[۲۸] اهلسنت د رسول الله(ص) د لوروالې او یادونې لپاره، د قران تلاوت کول، صله رحم، ډالۍ ورکول، او د بې وزلو سره اطعام کول امر کړی دی. [۲۹]
د زیږون وخت او ځای
د پیغمبر(ص)د زیږون نیټې په اړه اختلاف شتون لري. [۳۰] د شیعه عالمانو ترمنځ مشهور، د ربیعالاول ۱۷ او د اهلسنت په مینځ کې مشهور، د ربیعالاول۱۲ دی. [۳۱] د دوه نیټو تر مینځ واټن د شیعه ګانو او اهلسنت ترمینځ د وحدت اونۍ نومیږي. [۳۲]
د اسلام پیغمبر(ص) د ابي طالب په شعب(څانګو)په یو کور کې زیږیدلی و. [۳۳] د شافعي مذهب عالم، محمد بن عمربحرق(د مړی کال ۹۳۰ق) په وینا؛ د مکې خلک د رسول الله(ص) د زیږون په شپه د هغه د زیږون ځای کې راټول شول او د هغه لپاره یې دعا وکړه. [۳۴] همداسې د یوه لسمې پیړۍ محدث علامه مجلسی هم د خپل وخت په جریان کې په مکه کې د دې نوم ځای روایت کوي چی د خلکو لخوا لیدنه او زیارت شوې. [۳۵] دا ودانۍ د آل سعود د واکمنۍ تر پیل پورې په هجاز کې پاتې وه. دوی دا د وهابيت مذهبي باورونو له امله ویجاړ کړ چې د پیغمبرانو او صالح خلکو زیارت کول منعه کوي. [۳۶]
یوازینی لیکنه
د پیغمبر(ص) د زیږون جشن د مشروعیت ثابتولو په اړه کتابونه لیکل شوي دي چې ځینې یې دي:
- البیان النبوی عن فضل الاحتفال بمولد النبوی، د محمود احمد الزین لیکنه دی، چې په عربي ژبه د پیغمبر(ص) د زیږون د لمانځلو مشروعیت ثابتولو او د هغې شاوخوا شکونو د له مینځه وړو په هدف لیکل شوی و. پدې کتاب کې، لیکوال دې پایلې ته رسیدلی چې د اهلسنت محدثان او فقیهانو د میلادي النبي لمانځلو ته مستحب ګني. د دارا البحوث للدراسات الاسلامية دوبی، خپرونه دا کتاب په ۱۴۲۶ق کال خپور کړ. [۳۷]
- جشن میلاد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم، د عبدالرحیم موسوي لخوا د رسول الله(ص) د زیږون لمانځنه په فارسي ژبه لیکل شوې چې هدف یې د پیغمبر(ص) د زیږون د لمانځلو مشروعیت ثابت او د مخالفانو په نظرونو نقد کول دي. د لیکوال په وینا؛ د زیږون لمانځل د پیغمبر(ص) لپاره د درناوي یوه بیلګه ده. دا کتاب د اهلبیت ښوونځي کې د راټولولو ۲۵ مې توک دی، کوم چې د اهلبیت د نړیوالې تولنه لخوا په ۱۳۹۰ لمریز کال کې په ۵۷ پانو خپور شوی. [۳۸]
ګالری
-
په پاکستان کې د پیغمبر(ص) د میلاد لمانځنه
-
په مالزی کې د پیغمبر(ص) د میلاد لمانځنه
-
-
په مغرب هواد کې د پیغمبر(ص) د میلاد لمانځنه
-
په پاکستان کې د پیغمبر(ص) د میلاد لمانځنه
-
په ایران کې د پیغمبر(ص) د میلاد لمانځنه
-
په عراق کې د پیغمبر(ص) د میلاد لمانځنه
-
په پاکستان کې د پیغمبر(ص) د میلاد لمانځنه
-
په یمن کې د پیغمبر(ص) د میلاد لمانځنه
-
د اندونیزیا په جوګجا کې د پیغمبر(ص) د زوکړې د لمانځنه دودیز او محلي مراسم
-
د اندونیزیا د ختیځ جاوا په ولایت کې موقعیت لرونکي د بانیووانګي په ښار کې هر کال د پیغمبر(ص) د زوکړې په مناسبت دودیز او ځایي ایډونګ-اډونګن مراسم ترسره کیږي.
فوټ نوټ
سرچينې
- «الاحتفال بمولد النبی والمناسبات الإسلامیة»، سایت رسمی یوسف القرضاوی، تاریخ درج مطلب: ۲۰۱۸- ۱۱-۲۰، تاریخ بازدید: ۱۲ دی ۱۳۹۷ش.
- ابنکثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۶م.
- «الإمام ابن تیمیة لم یستحسن الاحتفال بالمولد النبوی»، سایت رسمی «بن باز»، تاریخ بازدید: ۱۲دی ۱۳۹۷ش.
- امام خمینی، سید روحالله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۷۸ش.
- آلالشیخ، عیون الرسائل والأجوبة علی المسائل، محقق: حسین محمد بوا، ریاض، بیتا.
- بحرق، محمد بن عمر، حدائق الانوار و مطالع الاسرار فی سیرة النبی المختار، تحقیق محمد غساق نصوح عزقول، جده، دار المنهاج، ۱۴۱۹ق.
- «برگزاری جشن میلاد پیامبر اسلام(ص) محبت عملی به ایشان و انجام دستور قرآن است»، سایت شفقنا، تاریخ درج مطلب: ۱۷ دی ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۱۲ دی ۱۳۹۷ش.
- «در مکتب اهل بیت علیهم السلام - ج 25 - جشن میلاد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم»، سایت مجمع جهانی اهلبیت، مشاهده ۲۷ مهر ۱۴۰۰ش.
- الدویش، احمد بن عبدالرزاق، فتاوی اللجنة الدائمة، ریاض، رئاسة إدارة البحوث العلمیة والإفتاء، بیتا.
- دبیری، جشن میلاد رسول الله(ص)، کتابخانه عقیده، ۱۴۳۷ق.
- سبحانی، جعفر، فروغ ابدیت، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۰ش.
- سید ابن طاووس، علی بن موسی، الإقبال بالأعمال الحسنة، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق.
- شیخ طوسی، محمد بن حسن، مصباح المتهجد و سلاح المتعبّد، تهران، المکتبة الإسلامیة، بیتا.
- شحاتة، محمد صقر، المولد النبوی... هل نحتفل؟، اسکندریه، دارالخلفاء الراشدین، بیتا.
- عاملی، سید جعفر مرتضی، الصحیح من سیرة النبی الاعظم، مؤسسه علمی و فرهنگی دارالحدیث، ۱۳۸۵ش/۱۴۲۶ق.
- «عيد المولد النبوى الشريف»، تاریخ بازدید: ۲۰ دی ۱۳۹۷ش.
- قادری، محمدطاهر، کیا میلاد النبی منانا بدعت ہے، لاهور، منهاج القرآن، ۲۰۰۸م.
- «القرضاوی: الاحتفال بالمولد النبوی لیس بدعة»، سایت اسام آنلاین، تاریخ بازدید: ۱۲ دی ۱۳۹۷ش.
- کریمی سلیمی، محمدمهدی، «جشن و سرور در میلاد پیامبر گرامی(ص) از دیدگاه قرآن و سنت»، مجله کلام اسلامی، شماره۶۹، بهار۱۳۸۸ش.
- «کشورهای عربی میلاد پیامبر(ص) را چگونه جشن میگیرند؟»، خبرگزاری ایکنا، تاریخ نشر: ۵ دی ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.
- مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، بیروت، دارإحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.
- مجلسی، محمدباقر، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، محقق و مصحح: سید هاشم رسولی، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.
- مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق: اسعد داغر، قم، دارالهجرة، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق.
- مقریزی، احمد بن علی، السوک لمعرفة دول الملوک، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق/۱۹۹۷م.
- مقریزی، احمد بن علی، المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، حواشی خلیل المنصور، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق/۱۹۹۸م.
- مقریزی، احمد بن علی، امتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع، تحقیق: محمد عبدالحمید نمیسی، بیروت، دارالکتب العلمیة، چاپ اول، ۱۴۲۰ق.
- «مولد النبی»، سایت بوّابة الأزهر، تاریخ درج مطلب: ۱۹ نوامبر ۲۰۱۸، تاریخ بازدید: ۱۲دی ۱۳۹۷ش.
- Public Holidays in Pakistan 2018.
- Holidays.
- Time.ir.