د حمزه جومات (مدینه)
 | |
| تأسیس | شپږمه قمري پیړۍ |
|---|---|
| غوښتنلیک | جومات |
| ځای | مدینه |
| نور نومونه | د شهدا جومات • د احد جومات |
| اړوند پیښې | په ۱۳۴۴ هجري قمري کال کې د وهابیانو له خوا ویجاړول |
| ظرفیت | د ۱۵ زره لمونځ کوونکو ظرفیت |
| حالت | فعال |
| د ځای اندازه | ۵۴ زره مربع متره |
| بیا رغونه | په مختلفو کلونو کې |
د حمزه جومات په مدینه کې د احد د شهیدانو د هدیرې تر څنګ موقعیت لري.[۱] ویل کیږي چې د رسول الله(ص) په امر د حمزه بن عبدالمطلب او د احد د جګړې د نورو شهیدانو د قبرونو په سر یو جومات جوړ شو.[۲] دا وروسته د سیلاب له امله ویجاړ شو او په شپږمه هجري پیړۍ کې د عباسی خلیفه الناصر لدین الله د مور لخوا بیا جوړ شو. او وروسته یې پراختیا ومونده او زیارتګاه جوړه شوه.[۳]
د نهمې هجري پیړۍ د تاریخ پوه او مدینه پيژندونکي سمهودي په وینا[۴] او د اندلس د یو نړی ګرځیدونکي ابن جبیر چې په ۵۷۹ هجري کې یې د مدینې لیدنه وکړ، په وینا،[۵] د حمزه قبر د جومات دننه موقعیت درلود. ابراهیم رفعت پاشا هم په ۱۳۲۵ هجري قمري کې جومات د یوې ساده، ګنبد لرونکي جوړښت په توګه تشریح کړی دی.[۶][غوره سرچینې ته اړتیا ده]
په ۱۳۴۴ هجري قمري کې، وهابیانو د حمزه جومات ویجاړ کړ او هدیره یې محاصره کړه ترڅو د زیارت مخه یې ونیسي.[۷] د دې جومات د ویجاړولو له امله، په ایران کې د ۱۳۰۴ هجري لمریز کال د وږي د میاشتې په ۱۱مه/ د ۱۳۴۴ هجري قمري کال د صفر په ۱۳مه عمومي رخصتي او ماتم اعلان شو.[۸]
له ویجاړېدو وروسته، د احد هدیرې ختیځ ته ۵۰ متره لرې یو نوی جومات جوړ شو، چې د حمزه جومات یا د احد د شهیدانو جومات په نوم یادیږي.[۹] دا جومات په ۲۰۱۷ میلادي کال کې بشپړ شو او ۵۴۰۰۰ مربع متره مساحت لري، ۱۵۰۰۰ عبادت کوونکي پکې ځایېدای شي، او د نبوي جومات څخه درې کیلومتره لرې موقعیت لري.[۱۰]
ګالري
-
حمزه جومات له ورانولو مخکې -
د حمزه جومات منظره د احد هدیره ته څېرمه -
د د احد د شهیدانو د مقبرې او حمزه جومات انځور
فوټ نوټ
- ↑ جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۷۹ش، ص۴۳۹.
- ↑ عمید زنجانی، در راه برپایی حج ابراهیمی، مشعر، ص۲۲۲.
- ↑ جمعی از نویسندگان، رهتوشه حج، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۳۷۸.
- ↑ سمهودی، وفاء الوفاء، ۲۰۰۶م، ج۳، ص۹۲۲.
- ↑ ابنجبیر، رحلة ابنجبیر، دار و مکتبة الهلال، ص۴۴.
- ↑ نجمی، حرم حضرت حمزه(ع) در بستر تاریخ، ۱۳۷۹ش.
- ↑ جمعی از نویسندگان، رهتوشه حج، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۳۷۸.
- ↑ بهبودی، روزشمار تاریخ معاصر ایران، ۱۳۸۵ش، ج۵، ص۲۹۱.
- ↑ بصیری، گلواژههای حج و عمره، ۱۳۸۷ش، ص۵۲۳؛ جمعی از نویسندگان، رهتوشه حج، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۳۷۸.
- ↑ «مسجد سیدالشهدا، یادگار جنگ احد در مدینه»، خبرگزاری ایکنا.
سرچينې
- ابنجبیر، محمد بن احمد، رحلة ابنجبیر، بیروت، دار و مکتبة الهلال.
- بصیری، علیرضا، گلواژههای حج و عمره، قم، مشعر، ۱۳۸۷ش.
- بهبودی، هدایتالله، روزشمار تاریخ معاصر ایران، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، ۱۳۸۵ش.
- جعفریان، رسول، آثار اسلامی مکه و مدینه، قم، مشعر، ۱۳۷۹ش.
- جمعی از نویسندگان، رهتوشه حج، قم، مشعر، ۱۳۸۰ش.
- سمهودی، علی بن احمد، وفاء الوفاء باخبار دار المصطفی، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۲۰۰۶م.
- عمید زنجانی، عباسعلی، در راه برپایی حج ابراهیمی، قم، مشعر.
- «مسجد سیدالشهدا، یادگار جنگ احد در مدینه»، خبرگزاری ایکنا، تاریخ انتشار : ۳ مرداد ۱۴۰۱ش.
- نجمی، محمدصادق، حرم حضرت حمزه در بستر تاریخ، میقات حج، ۱۳۷۹ش، شماره۳۳.