حمیده د امام صادق(ع) مېرمن
| لقب | حمیده مصفاه |
|---|---|
| نسب | بربر |
| د دفن ځای | مدینه، مشربه ام ابراهیم |
| مشهور خپلوان | امام صادق(ع) • امام کاظم(ع) |
| مذهب | شیعه |
| له معصوم څخه راوی | امام صادق(ع) |
| د روایاتو موضوع | حج • د امام صادق(ع) شهادت |
حُمَیدَه یا حمیدة المُصَفّاة د امام صادق(ع) مېرمن او د امام کاظم(ع) مور وه. د یو روایت په اساس د شیعیانو شپږم امام د فقهي پوښتنو د ځواب لپاره خپل یو صحابي حمیده ته ارجاع کړی دی. حمیده همداراز د امام صادق(ع) له پینځو وصیانو څخه یوه وه.
امام باقر(ع) د حمیدې په ستاینه کې هغه په دنیا کې خوښه شوې او په اخرت کې ستایل شوې بللې او امام صادق(ع) هم هغه له پلیتیو پاکه ګڼلې ده.
ژوند لیک
حُمَیدَه، د امام کاظم(ع) مور ده.[۱] د هغې د زوکړې او وفات د نېټو په اړه څه معلومات نیشته.[۲] د حمیده پلار «صاعد بربر» یا «صالح» نومېده.[۳] د حمیده د توکم په اړه د نظر اختلاف موجود دی[۴] او په تاریخي سرچینو کې هغه په ځینو نومونو لکه حمیده بربریه، حمیده اندلسیه[۵] او حمیده مغربیه[۶] یاده شوې ده.
د یو روایت مطابق امام باقر(ع) حمیده له یو غلام خرڅوونکي واخسته او هغه یې خپل زوي امام صادق(ع) ته وبخښله.[۷] د علامه مجلسي د نقل مطابق هغه د امام صادق(ع) له بچیانو څخه د موسی بن جعفر(ع) اسحاق او د فاطمې مور ده.[۸]
یل شوي چې د حمیده قبر د بقیع هدیرې په ختیځ کې په العوالي سیمه کې واقع په مشره ام ابراهیم [یادونه۱] کې د امام رضا(ع) د مور نجمه قبر په خوا کې دی.[۹]
مقام
د حدیثي سرچینو په وینا امام صادق(ع) د فقهي پوښتنو د ځواب لپاره خپل یو صحابي خپلې مېرمنې حمیده ته ارجاع کړی او له هغه یې غوښتي چې خپله وینځه حمیده ته ولیږي او د پوښتنو ځواب یې واخلي.[۱۰] امام صادق(ع) حمیده او لور یې ام فروه، د مدینې د خلکو د حقوقو د ادا کولو لپاره لېږله.[۱۱] همداراز حمیده یوه له هغو پینځو کسانو ده چې امام صادق(ع) د خپل وصي په توګه معرفي کړې دي.[۱۲]
امام باقر(ع) حمیده په دنیا کې خوښه شوې او په اخرت کې ستایل شوې بللې ده.[۱۳] امام صادق(ع) هغه له پلیتیو پاکه او د سرو زرو د خښتې په شان بللې چې ملایکو یې همیشه ساتنه کوله.[۱۴] له دې امله حمیده ته مصفاة لقب هم ورکړی شوی دی.[۱۵] لؤلؤة،[۱۶] او مهذّبة[۱۷] یې نور لقبونه دي.
له حمیده د ماشومانو د حج[۱۸] په اړه یو حدیث او د امام جعفر صادق(ع) د شهادت په اړه یو حدیث په روایي سرچینو کې نقل شوی دی.[۱۹] د یو روایت په اساس د امام رضا(ع) مور نجمه هم یوه وینځه وه چې حمیدې هغه له رښتیني خوبه وروسته،[۲۰] خپل زوي امام کاظم(ع) ته بخښلې ده.[۲۱]
فوټ نوټ
- ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، دارالمعرفة، ص۴۱۳.
- ↑ اصغرنژاد، حمیده: مادر امام کاظم(ع)، ۱۳۸۹ش، ص۱۰.
- ↑ قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۲-۴۳.
- ↑ قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۲-۴۳.
- ↑ علامه مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۲۶۱.
- ↑ ابن‌عنبه، عمدة الطالب، ۱۴۱۷ق، ص۱۷۷.
- ↑ کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.
- ↑ علامه مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۷، ص۲۴۱.
- ↑ حسینی جلالی، فدک و العوالی، مشهد، ص۵۵.
- ↑ کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۴، ص۳۰۱.
- ↑ حر عاملی، هداية الأمة، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۳۱.
- ↑ قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۱۵-۴۱۶.
- ↑ کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.
- ↑ کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.
- ↑ قمی، «هداية الأنام إلی وقایع الأیام»، ص۳۵۹-۳۶۰.
- ↑ حسون، اعلام النساء المؤمنات، ۱۴۱۱ق، ص۳۱۱.
- ↑ مسعودی، اثبات الوصیه، ۱۴۱۷ق، ص۱۹۰.
- ↑ کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۴، ص۳۰۱؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۱ق، ج۸، ص۲۰۷.
- ↑ علامه مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۷، ص۲.
- ↑ اربلی، کشف الغمه، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۸۰۳-۸۰۴.
- ↑ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۴.
سرچينې
- ابن‌عنبه حسنی، احمد بن علی، عمدة‌الطالب فی انساب آل ابی‌طالب، قم، انصاریان، ۱۴۱۷ق.
- ابوالفرج اصفهاني، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، تحقیق سید احمد صقر، بیروت، دار المعرفه، بی‌تا.
- ابن‌سعد، محمد، الطبقات الكبرى، دار صادر.
- اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمه، قم، الشریف الرضی، ۱۴۲۱ق.
- اصغرنژاد، محمد، حمیده: مادر امام کاظم(ع)، ۱۳۸۹ش.
- حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، تهران، مکتبة الاسلامیه، ۱۴۰۱ق.
- حر عاملی، محمد بن حسن، هداية الامة الی احکام الائمة، مشهد، مجمع البحوث الإسلامية، ۱۴۱۲ق.
- حسون، محمد و ام علی مشکور، اعلام النساء المؤمنات، بی‌جا، اسوه، ۱۴۱۱ق.
- حسینی جلالی، محمدباقر، فدک و العوالی او الحوائط السبعه، مشهد، کنگره میراث علمی و معنوی حضرت فاطمه(س)، بی‌تا.
- شیخ صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا، تحقیق حسین اعلمی، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۴ق.
- شیخی، حمیدرضا، فرهنگ اعلام جغرافيايى ـ تاريخى در حديث و سيره نبوى (ترجمه المعالم الأثيره فى السنة و السيرة).
- علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۳ق.
- قرشی، باقرشریف، حیاة الامام موسی بن جعفر، بی‌جا، دارالبلاغه، ۱۴۱۳ق.
- قمی، عباس، «هداية الأنام إلی وقائع الأيام»، در کتاب یازده رساله، قم، نور مطاف، ۱۳۸۹ش.
- کلینی، محمد بن یعقوب، الکافي، تحقیق علی‌اکبر غفاری، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۳ش.
- مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیه، قم، انصاریان، ۱۴۱۷ق.