د اهل‌ بیت(ع) مودت

د wikishia لخوا

دا مقاله د اهل بیت(ع) د مودت په اړه ده. د همدې نوم له یوه آیت سره د اشنا کیدو لپاره د مودت آیت وګورئ.

د اهل‌ بیت(ع) مَوَدَّتِ، د پیغمبر(ص) د اهل بیت(کورنۍ) سره مینه لرل په معنی دي، کوم چې د شوري سوره د ۲۳ آیت پر بنسټ د پیغمبر د ماموریت اجر، په توګه کښینول شوی دی. د پیغمبر(ص) څخه د شیعه او اهل سنت لخوا د بیان شوي روایت له مخې؛ د اهل بیت(ع) مینه لرل د اسلام اساس دی. د سید محمد تیجاني په وینا؛ مسلمانانو ور سره موافق دي چې د اهل بیت مینه لرل واجب دی؛ له همدې امله، دا د مسلمانانو د یووالي لپاره د مناسب عامل په توګه معرفي شوی. ځینې څیړونکي پدې باور دي چې د اهل بیت د مودت(مینه لرل) د وجوب کولو فلسفی د دوی اطاعت کول دی.

د اهل بیت(ع) سره مینه، په اړه په روایاتو کې ډیری دنیایي او اخروی آثارو شتون لري. د اهل بیت(ع) څخه د شفاعت لاسته راوړل، د اعمالو منل، د صراط په پله کې د گامونو ثابتول له اخروی آثارونو دی. د مړینی دمخه د توبی، د خلکو اموالو ته تمه نه لرل او په ژبه کې د حکمت جریان د هغې د دنیایی له آثارو ګنل کیږي. د ځینو حدیثونو په وینا، د اهل بیت(ع) سره مینه کول د حلال زاده شتون نښه ده او د هغوی دښمنانو سره ملګرتیا، د اهل بیت(ع) سره د ریښتینی مینه نه لرل نښه دی.

محمد محمدی ری شهری، د اهل بیت لپاره عزاداری کول، د اهل بیت(ع) سره د مینه څرګندولو لپاره یوه لاره ګنلي ده؛ هماغسې چې د امامانو قبرونو ته زیارت کول، د دوی په خوښۍ مراسمو کې خوښۍ کول او د اهل بیت(ع) په نوم د ماشومانو نومول د مینې څرګندولو په نورو لارو کې معرفي شوي دی. ځینې څیړونکو د اهل بیت(ع) سره د مینې رامینځته کولو لارې په ګوته کړې؛ پشمول د اهل بیت د فضیلتونو او کلتور یادونه کول او مذهبي پلاوي جوړول.

ځینې خلک، د روایتونو پر بنسټ، داسی باور لری چی د خوښۍ او اخروی سعادت د ترلاسه کولو لپاره د اهل بیت سره مینه لرل بسیا ده. هغوی پدې باور دي چې د داسې مینه درلودل به د دوی ګناهونو ته زیان ونه رسوي. مگر د شیعو عالمانو په داسې اباحه پاله او بی باکۍ ته نیوکه کړې، او ویلي یې دي چې د داسې حدیثونو لپاره نور معنی شتون لري؛ د مثال په توګه، دوی ویلي چې داسې حدیثونه د غفلت له امله ترسره شوي ګناهونو پورې اړه لري او د قصدي ګناهونو سره هیڅ تړاو نلري.

د اهل بیت د مینې په موضوع کې بیلابیل کتابونه لیکل شوي پشمول: «حبّ اهل البیت فی الکتاب و السنة» د محمدتقی السید یوسف الحکیم، لیکنه او «قرآن و محبت اهل بیت(ع)» د علیرضا عظیمی‌فر، د یادونی وړ ده.

ارزښت او ځایګاه

د اهل بیت(ع) مودت، هغه اصطلاح ده چې د شوری له سوری د ۲۳ آیت څخه اخیستل شوې، د رسول الله(ص) کورنۍ ته مینه لرل معنی دی، چې د دی آیت پر بنسټ د اهل بیت(ع) سره مودت(مینه) لرل د پیغمبر(ص) د رسالت اجر په توګه پیژندل شوی ده.[۱] ځینو شیعه عالمانو لکه محمد رضا مظفر له اهل بیتو سره مینه د اسلام د دین له ضرورياتو څخه ګڼلې ده.[۲] د جامعه کبیره په زیارت کې له اهل بیتو سره مینه د خدای سره مینه [۳] او په هغه احادیثو کې چې شیعه او سني له پیغمبر(ص) څخه روایت کړي دي، له اهل بیتو سره مینه د اسلام بنسټ ګڼل شوی دی.[۴] د امام باقر(ع) په روایت کې، د اهل بیت(ع) لیوالتیا ورته ایمان او د دوی سره دښمني، د کفر په توګه ګنل شوی ده.[۵]

علامه حلي په اتمه پیړۍ کې شیعه متکلم او فقیه. په دې دلیل چې « له امام علی(ع) سره مخالفت له هغه سره د وفادارۍ مخالف دی په داسې حال کې چې د امام علی(ع) وفاداری واجبه وه او د نورو خلیفه ګانو وفاداری واجب نه وه». د امام علی(ع) د امامت او د شیعه مذهب د حقانیت په اړه استدلال کړی دی.[۶]

شافعي، د اهل سنت له څلورو فقیهانو څخه یوه ده، چې ویلی ده:


إنْ كانَ رَفْضاً حُبُّ آلِ مُحَمَّد ادند فَلْيَشْهَد الثََقلان أنّى رافِضی[۷]


که د آل محمد مینه لرل رفض(بی لاری)وي، نو جن او انس شاهدي ورکوئ چې زه هم یو رافضي یم.

مودّت ته محبّت[۸] او تولّی[۹] یا د مینې لوړ مرتبې [۱۰] او یا د خدای سره د مینې څانګې ګنل شوی دی‌.[۱۱]

د شعائر تعظیم

محمد محمدی ری شهري، د شیعی حدیث څیرونکی، د اهل بیت لپاره عزادارۍ کول، د دوی لپاره د مینې څرګندولو او د شعایرو یو له مهمو مثالونو څخه بیان کړ.[۱۲] همداسې د امامانو قبرونو ته هم زیارت کول[۱۳] د دوی د سرور او خوښۍ مراسمو کې خوښۍ کول[۱۴]، د اهل بیت فضائل او غورتیا، بیانول[۱۵] او د دوی د مینې لپاره، د خپل ماشوم د هغوی نوم ورکړل، د هغوی د مینی ښودل لاری بولي شوی دی.[۱۶]

د اهل بیتو مودت واجبوالي

قُل لَّا أَسْأَلُکُمْ عَلَیهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَی وَمَن یقْتَرِفْ حَسَنَةً نَّزِدْ لَهُ فِیهَا حُسْنًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَکُورٌ

ژباړه: ووایاست، زه نه غواړم تاسو ته د دې[نبوت] لپاره اجر ورکړل شي، پرته د خپلوانوسره مینه لرل او هرڅوک ښه کرنه وکرئ[او خدای ته اطاعت وکرئ]موږ به د هغه انعام ته اضافه کړو، خدای بخښونکی او قدر پیژونکی دی. [شورا- ۲۳]

ځینې څیړونکو مسلمانانو ته د اهل بیت لپاره د موت حق د[۱۷]، د مسلمانانو له گډ عقیدې[۱۸] او د مسلمانانو د اتحاد لپاره ښه محور په توګه تشریح کړی.[۱۹] د اسلام پوه او د تونس هیواد مستبصر، سید محمد تیجاني په وینا؛ مسلمانان موافق دي چې د اهل بیت مودت واجب دی.[۲۰] د اهل سنت له عالمانو، شمس الدین ذهبي هم د دې مودت د واجبولو په اړتیا کې کوم شک او شبهی مردود گنلې دی.[۲۱] فخر رازي، د اهل سنت مفسر، استدلال وکړ چې پیغمبر(ص) علي، فاطمه، حسن او حسین سره مینه لري او د رسول الله(ص) په مطابعت کول په ټولو اسلامي امت کې واجب دی، هغه د اهل بیت مودت او مینه لرل کې واجب گني.[۲۲]

له شافعي څخه نقل شوي دی:


یا أهلَ بیتِ رسولِ الله حُبُّکُم فَرضٌ مِنَ الله فِی القرآنِ أنزَلَهُ[۲۳]


ای د رسول الله(ص) کورنیه د ستاسو مینه لرل، د خدای له لوری واجب او په قرآن کی نازل شوی دی.

د وجوب فلسفه

د المیزان تفسیر لیکوال علامه طباطبائي په دې باور دی چې د اهل بیت(ع) د مودت وجوب، فلسفی د دوی علمي واک، مرجعیت او سرچیني شتون دی، ترڅو مسلمانان وکولۍ شي دوی ته په علمي مسئلو کې مراجعه وکړي ترڅو د اهل بیت سره مینه وکړي؛ د دې لامله هغه د دین د بقا(تلپاتې) تضمین په توګه د اهل بیت مودت ته معرفي کوي.[۲۴] د څوارلسمې هجري پېړۍ د شیعه عالم او لیکوال محمد رضا مظفر په وینا بې له شکه د اهل بیتو(ع) مینه او محبت له خدای سره د هغوی د نژدیوالي او له خدای سره د هغوی د مقام او کرامت سبب دی. او دا ځکه چې دوی له شرک او ګناهونو او له هر هغه څه څخه پاک دي چې له خدای څخه د لرې والي سبب ګرځي.[۲۵] د ایران د اسلامي جمهوریت مشر آیت الله خامنه ای، مودت کې د اهل بیت د اطاعت لپاره ملاتړ وباله او ویې ویل چې د مودت(مینه لرل) په څرګندولو سره، د اهل بیت په ولایت کې د خلکو باورونه به خوندي شي. [۲۶] محمد تقي مصباح یزدي چې د څوارلسمې پېړۍ یو عالم دی وايي، له پیغمبر سره د خپلوۍ له امله د اهل بیتو مینه اړینه نه ده، بلکې د هغوی مینه واجب ده، ځکه چې دوی د خدای د خدمت په اوج کې دي.[۲۷] همداسې علي رباني ګلپایګاني، په قم ښار کې د علم کلام له استاذانو څخه، پدې باور دی چې د دې مودت لازمي کولو فلسفه، د اهل بیت څخه اطاعت دی، او ریښتیني مودت یوازې د دوی په متابعت کول سره ترلاسه کیږي.[۲۸] د قم مدرسې له لیکوالان، جواد محدثي په وینا؛ هر څومره چی مینه شتون لري، هماغسې له دوی څخه به متابعت هم زیاتیږی.[۲۹]

آثارو

څیړونکو د اهل بیت، مودت د مطلق کمال په لور حرکت کولو د عامل په توګه پیژندلي،[۳۰] د اهل بیت پلویانو سره د قلبی تړون لامله[۳۱] او د دین نظام د یوالې توب لامله گنلي ده.[۳۲] د امام علي(ع) د یوې حدیث پربنسټ چې ابو نعیم اصفهاني او ابو عبدالله حسکاني(په پنځم قمری پیړۍ کې د اهل سنت له پوهانو) روایت شوی چې یوازې مؤمنانو به د اهل بیت مودت رعایت کوي.[۳۳]

اخروی اثرونه

د پیغمبر(ص) د روایت له مخې د هغه سره او اهل بیت مینه لرل، ګټه په اوو ځایونو کې څرګند شوی: ۱. د مرګ په وخت کې ۲. په قبر کې ۳. د قیامت مهال ۴. د کړنلیک په وخت کې. ۵ د کړنو محاسبه کولو وخت. ۶ د میزان نږدی کې ۷. د صراط له پل څخه تیریدل.[۳۴] د بل روایت له مخې چې د اهل بیت لخوا روایت شوی؛ څوک چې د اهل بیت ملګري سره مړ شی د شهید په څیر، بخښل شوی او په بشپړ ایمان سره مړ کیږي. او د مړینې په مهال کې جنت هغه ته ژیری ورکول کیږی، د هغه په قبر کې دوه دروازې جنت لور ته خلاصې شي او خدای فرښتې د زائرانو په توګه د هغه قبر ته ځای په ځای کوي.[۳۵] نور آثارو چې د اهل بیت سره مینه لرل دپاره ذکر شوی دی په لاندې ډول دي:

  • شفاعت ته لاس رسۍ؛ نبوي حدیث وايي؛ هرڅوک چې د اهل بیت مودت ولري د دوی د شفاعت سره جنت ته ننوځي.[۳۶]
  • د اهل بیت سره محشور شول؛ د رسول الله(ص)د روایت له مخې، د اهل بیت مینه لرونکی به د قیامت په ورځ له دوی سره محشور شي.[۳۷]
  • د عملونو مڼل؛ د امام علي(ع) څخه د ابو حمزه ثمالي په روایت کې، د قیامت په ورځ، د اهل بیت سره مینه لرل، د دوی نورې کړنې هم منل شوي، مګر که دوی دا مینه ونه لري، نورې کړنې هم نه منل کیږي.[۳۸]
  • باقیات صالحات(د ښیګنې پاتې شوني)؛ د امام صادق(ع) څخه په روایت کې، د اهل بیت سره مینه لرل د باقیات صالحات په توګه معرفي شوی دی.[۳۹]
  • د صراط په لاره کې د ګامونو ثبات؛ د جعفریات کتاب د روایت له مخې، هرڅوک چې د اهل بیت سره ډیره مینه لري د صراط په لاره کی د ګامونو ثبات ډیر دی.[۴۰]
  • د ګناهونو بخښنه؛ د رسول الله(ص) د روایت له مخې، ګناهونه د اهل بیت په مینه سره بخښل شوي.[۴۱] په لسمه پیړۍ کې د اهل سنت عالم، ابن حجر هیتمي، د حِطّة په باب د حدیث په روایت، پدې باور دی چې ورته خدای د حِطّة له دروازې څخه د بنی اسراییلو ننوتلو د هغوی بخښنه لامله ګرځولی، په اسلامي امت کې هم د اهل بیت مودت د گناهانو بخښنې لامله ګرځولی ده.[۴۲]

دنیایي آثارو

د رسول الله(ص) په روایت کې لاندې د اهل بیت سره مینه لرل د دنیایي آثارو دي: زهد، د کار کولو لپاره لیوالتیا، په دین کې تقوا لرل، د عبادت لپاره لیوالتیا، له مرګ دمخه توبه، د شپې ژوند کول په مینه سره، د خلکو اموالو ته تمه نه لرل، بخښنه، د خدای امر او نهی ته پاملرنه، او نړۍ ته مینه نه لرل.[۴۳] د امام باقر(ع) لخوا د روایت له مخې خدای د اهل بیت د ملګرو زړونه سپیڅلي کوی.[۴۴] په یوه حدیث کې له امام صادق(ع) راغلي ده څوک چې د اهل بیت مینه په زړه کی ثابتوی د هغه په ژبه کې حکمت جاری کیږی.[۴۵]

نښې

د امام باقر(ع) لخوا د روایت له مخې، د اهل بیت مینه د هغوی دښمنانو مینې سره، تول نشي کولی، او که څوک د اهل بیت دښمن سره مینه ولري ، دا یوه نښه ده چې هغه د اهل بیت سره ریښتینی مینه نلري.[۴۶] همداسې د امام علي(ع) لخوا د روایت له مخې که څوک د اهل بیت ملګري نه خوښوي، دا د اهل بیت له مینه والو څخه نه شمیرل کیږی.[۴۷] د بل حدیث پر بنسټ، بی غیرته سړی، زنا زاده ګان، هغه خلکو چې خپل ځان د ښځو په څیر ښکاري، او هغه خلک چې میندې یې د خپل حیض بهیر کې امیندواره شوي د اهل بیت له دښمنانو څخه دی.[۴۸] په یو حدیث کې، د اهل بیت سره مینه لرل د زیږون د پاکوالي نښه ګنل کیږي.[۴۹] د اهل بیت څخه عملي اطاعت د اهل بیت سره د سړی له ریښتیني مثالونه د اهل بیت مینې په څرګندولو کې یوه ترټولو مهمه بیلګه او نښې ګنلی دي.[۵۰]

د اهل بیت په مینه اباحه پال

د دیني خلکو یوه ډله پدې باور ده چې کومه ګناه د اهل بیت په مینه سره ویجاړه شوې، او دا چې د اهل بیت د ملګرو ګناه د دوی اخروی سعادت ته زیان نه رسوي.[۵۱] د علمیه مدرسې له څیرونکیو علي نصیري په وینا؛ ډیری اباحه پال او بی باکۍ هیڅ ژور علمي بنسټ نلري، او داسې حدیثونه په څیر «چې د علی(ع) مینه لرل داسې شیگنې ده چې هیڅ ګناه هغه ته ضربه نه وهي، او د علي نفرت، داسې ګناه ده چې د هغې په شتون، هیڅ شیگنی ګټه نلري.»[۵۲] استناد کړیده.[۵۳] د محقق بحراني (۱۰۷۵-۱۱۲۱ق) دا حدیث یو مستفیضه حدیث ګنل شوی دی.[۵۴] مګر ځینې د شیعه پوهانو د دې حدیث لپاره بل معنی ذکر کړې، کوم چې اباحه پاله او بی باکۍ فکرته مناسب نه دی؛[۵۵] د مثال په توګه، د شیعه د دیني له عالمانو د شیخ مفید په وینا؛ دا امکان لري چې هغه خلک چې د اهل بیت پیژني یوازې په برزخ کې به ځورول کیږي او عذاب ووینی تر هغه چې دوی د قیامت په ورځ د خپلو ګناهونو څخه پاک وي او د دوزخ له اور څخه وژغورل شي.[۵۶] د ځینې څیړونکو په وینا؛ یوازې د غفلت څخه ترسره شوي ګناهونه د اهل بیت(ع) مینی سره بخښل شوي، نه هغه ګناهونه چی په قصدي ډول ترسره شی.[۵۷]

د علي نصیري په وینا؛ دا ډول فکر په نورو ادیانو او همدارنګه د اسلام په دین کې لرغونتیا لري، او ځینې فرقې لکه؛ مرجئه او کرامیّه د اهل سنت او د شیعه غالیانو ورته باورونه لري.[۵۸] هغه باور لري چې د ځینو خلکو په مینځ کې د اباحه پالو او بی باکۍ مفکوره رامینځته شوې ځکه چې دوی د دیني عالمانو نظرونو او فتواګانو ته پاملرنه نه کوي.[۵۹] جواد محدثي، د اهل بیت سره مینه لرل د ګناه کولو سره یوځای، د یو ډول تضاد او تناقض په توګه گنلی ده او پدې باور دی چې دا مینه صادقانه ده چې د دوی اطاعت سره ترسره شي.[۶۰] د فقه الرضا په کتاب کې (هغه کتاب چې امام رضا(ع) ته منسوب شوی) د اهل بیت مینې او د صالح عمل تر مینځ دوه لورې اړیکې ګنل کیږي، پدې توګه، هیڅ یو له بل پرته نه منل کیږي.[۶۱] د امام باقر(ع) د روایت له مخې، څوک چې د خدای اطاعت کوي، د اهل بیت ملګری دی او څوک چې د خدای حکمونه سرغړونه کوي، د اهل بیت دښمن دی.[۶۲]

د محمد تقی السید یوسف الحکیم لخوا د اهل بیت(ع) سره د محبت په موضوع لیکل شوی کتاب "«مودة اهل‌البیت و فضائلهم فی الکتاب و السنة»"

یوازینی لیکنه

د اهل بیت(ع) څخه د مینې په موضوع کې لیکل شوي ځینې کتابونه دا دي:

  • «مودة اهل‌البیت و فضائلهم فی الکتاب و السنة» و «حبّ اهل البیت فی الکتاب و السنة» د محمدتقی السید یوسف الحکیم؛ لیکنه د دې دوه کتابونو موضوعات په پنځو اصلي فصلونو کې سمبال شوي. لومړی، کتاب په ۱۴۱۹ ق. کال کې د الرسالة خپرونو لخوا [۶۳] او بل کتاب په ۱۴۲۴ ق کال کې د الفکر الاسلامی خپرونو موءسسه لخوا په ۲۸۷ پانو کې خپور شو.[۶۴]
  • «قرآن و محبت اهل بیت(ع)» د علی رضا عظیمی فر، لخوا لیکل شوی؛ پدې کتاب کې، لیکوال په قرآن کې د اهل بیت مینه څیړنه کوي او په وروستۍ برخه کې هغه د مودت په آیت کې د اهل سنت شکونو او شبهه ګانې ته ځواب ووایی.[۶۵] دا کتاب په ۱۳۹۴ لمریز کې د اصول دین پوهنځي لخوا په ۳۶۰ پانو کې خپور شوی دی.[۶۶]
  • «مبانی نظری و عملی حبّ اهل بیت(ع)»؛ دا کتاب، کوم چې په واقعیت کې د لیکوال د ویناگانی متن دی، په ۱۳۸۸ لمریز کې، لب المیزان خپرونکی په ۳۳۳ پانې خپرې کړې دی.[۶۷]
  • «محبت نجات بخش»؛ د عبدالرضا جمالي لیکنه، پدې اثر کې، لیکوال د اهل بیت(ع) مینې آثارو په نړۍ، برزخ او قیامت کې څیړنه کوي.[۶۸] دا کتاب په ۱۳۹۳ لمریز کې د زمزم هدایت خپرونو لخوا خپور شو. [۶۹]

اړوندې لیکنې

فوټ نوټ

  1. بشوی، حقوق اهل‌بیت(ع) در تفاسیر اهل‌سنت، ۱۴۳۴ق، ص۱۰۳.
  2. مظفر، عقائد الامامیه، ۱۳۸۷ش، ص۷۲؛ موسوی زنجانی، عقائد الامامیه الاثنی عشریة، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۱۸۱.
  3. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۶۱۳.
  4. کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۴۶؛ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۳۶۴؛ ابن‌عساکر، تاریخ دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۴۳، ص۲۴۱.
  5. کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۸۸.
  6. علامه حلی، منهاج الکرامة، ۱۳۷۹ش، ص۱۲۲.
  7. شافعی، دیوان الامام الشافعی، قاهره، ص۸۹.
  8. فخلعی، آشنایی با پیشینه، مبانی و دیدگاه‌های مذهب شیعه، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۸
  9. فخلعی، آشنایی با پیشینه، مبانی و دیدگاه‌های مذهب شیعه، ۱۳۸۷ش، ص۱۲۳.
  10. طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۶، ص۱۶۶؛ جوادی آملی، تسنیم، ۱۳۸۹ق، ج۶، ص۵۰-۵۱.
  11. امینی و دیگران، «هم‌سنجی ارزش اخلاقی اتحاد و الفت با مودت ذی‌القربی و تأثیر آن در رشد معنوی انسان از دیدگاه قرآن و حدیث»، ص۱۱.
  12. محمدی ری‌شهری، فرهنگ‌نامه مرثیه سرایی و عزاداری سیدالشهدا، ۱۳۸۷ش، ص۱۱-۱۲.
  13. اکبریان، «محبت اهل‌بیت(ع) در قرآن»، ص۴۲.
  14. اکبریان، «محبت اهل‌بیت(ع) در قرآن»، ص۴۴.
  15. خادمی، «محبت به پیامبر و اهل‌بیت از دیدگاه قرآن و روایات»، ص۲۵.
  16. خادمی، «محبت به پیامبر و اهل‌بیت از دیدگاه قرآن و روایات»، ص۲۶.
  17. بشوی، حقوق اهل‌بیت(ع) در تفاسیر اهل‌سنت، ۱۴۳۴ق، ص۱۰۳.
  18. فخلعی، آشنایی با پیشینه، مبانی و دیدگاه‌های مذهب شیعه، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۹
  19. تسخیری، وحدت اسلامی بر پایه مرجعیت علمی اهل‌بیت(ع)، ۱۳۸۸ش، ص۹۲.
  20. مظفر، عقائد الامامیه، ۱۳۸۷ش، ص۷۲؛ موسوی زنجانی، عقائد الامامیه الاثنی عشریة، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۱۸۱؛ تیجانی، فاسئلوا اهل الذکر، ۱۴۲۷ق، ص۲۳۷.
  21. ذهبی، المنتقی من منهاج الاعتدال، ۱۴۱۳ق، ص۴۵۱-۴۵۲.
  22. فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۷، ص۵۹۵.
  23. شافعی، دیوان الامام الشافعی، قاهره، ص۱۲۱.
  24. طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۸، ص۴۶-۴۷.
  25. مظفر، عقائد الامامیه، ۱۳۸۷ش، ص۷۳.
  26. خامنه‌ای، «بیانات در دیدار با جمعی از طلاب و روحانیون»، در سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله العظمی خامنه‌ای.
  27. مصباح یزدی، پندهای امام صادق(ع) به ره‌جویان صادق، ۱۳۹۱ش، ص۳۰۹.
  28. ربانی گلپایگانی، «درس امامت»، در سایت مدرسه فقاهت.
  29. محدثی، «راه‌های ایجاد محبت اهل‌بیت در نوجوانان و جوانان»، ص۱۱.
  30. هاشمی و دیگران، «کارکردهای تربیتی مودت اهل‌بیت(ع)»، ص۲۲.
  31. هاشمی، «کارکردهای تربیتی مودت اهل بیت(ع)»، ص۲۳.
  32. امینی و دیگران، «هم‌سنجی ارزش اخلاقی اتحاد و الفت با مودت ذی‌القربی و تأثیر آن در رشد معنوی انسان از دیدگاه قرآن و حدیث»، ص۲۰.
  33. اصبهانی، تاریخ اصبهان، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۱۳۴؛ حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۲۰۵.
  34. شیخ صدوق، خصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۳۶۰.
  35. ثعلبی، الکشف و البیان، ۱۴۲۲ق، ج۸، ص۳۱۴.
  36. برقی، المحاسن، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۶۱.
  37. خزاز رازی، کفایة الاثر، ۱۴۰۱ق، ص۳۰۰.
  38. صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۳۶۴.
  39. شیخ مفید، الاختصاص، ۱۴۱۳ق، ص۸۶.
  40. ابن‌اشعث، اشعثیات، مکتبة النینوی، ص۱۸۲.
  41. شیخ طوسی، امالی، ۱۴۱۴ق، ص۱۶۴.
  42. هیتمی، الصواعق المحرقه، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۴۴۷.
  43. شیخ صدوق، خصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۵۱۵.
  44. قمی، تفسیر قمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۷۲.
  45. برقی، محاسن، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۶۱.
  46. قمی، تفسیر قمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۱۷۲.
  47. شیخ مفید، امالی، ۱۴۱۳ق، ص۳۳۴.
  48. قطب‌الدین راوندی، الخرائج و الجرائح، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۷۸.
  49. برقی، محاسن، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۱۳۸.
  50. خادمی، «محبت به پیامبر و اهل‌بیت از دیدگاه قرآن و روایات»، ص۲۴.
  51. نصیری، «اباحه‌گری، آفت دین‌داری»، ص۱۲.
  52. شیخ مفید، اوائل المقالات، ۱۴۱۳ق، ص۳۳۵؛ ابن‌شهر‌آشوب، المناقب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۱۹۷.
  53. نصیری، «اباحه‌گری، آفت دین‌داری»، ص۱۲.
  54. محقق بحرانی، الاربعون، ۱۴۱۷ق، ص۱۰۵.
  55. نصیری، «اباحه‌گری، آفت دین‌داری»، ص۱۲.
  56. شیخ مفید، اوائل المقالات، ۱۴۱۳ق، ص۷۵-۷۶
  57. ترکاشوند، «محبت اهل‌بیت و رستگاری»، ص۲۴.
  58. نصیری، «اباحه‌گری، آفت دین‌داری»، ص۸-۱۰.
  59. نصیری، «اباحه‌گری، آفت دین‌داری»، ص۱۴.
  60. محدثی، «راه‌های ایجاد محبت اهل‌بیت در نوجوانان و جوانان»، ص۱۵.
  61. منسوب به امام رضا(ع)، فقه الرضا، ۱۴۰۶ق، ص۳۳۹.
  62. کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۷۵.
  63. الحکیم، مودة اهل‌البیت و فضائلهم فی الکتاب و السنة، ۱۴۱۹ق.
  64. الحکیم، حبّ اهل البیت فی الکتاب و السنة، ۱۴۲۴ق.
  65. عظیمی‌فر، قرآن و محبت اهل‌بیت(ع)، ۱۳۹۴ش.
  66. عظیمی‌فر، قرآن و محبت اهل‌بیت(ع)، ۱۳۹۴ش.
  67. طاهرزاده، مبانی نظری و عملی حبّ اهل‌بیت(ع)، ۱۳۹۰ش، ص۴.
  68. جمالی، محبت نجاتبخش، ۱۳۹۳ش.
  69. جمالی، محبت نجاتبخش، ۱۳۹۳ش.

سرچينې

  • ابن‌اشعث، محمد بن محمد، اشعثیات، تهران، مکتبة النینوی، بی‌تا.
  • ابن‌شهر‌آشوب، محمد بن علی، المناقب، قم، علامه، ۱۳۷۹ق.
  • ابن‌عساکر، علی بن الحسن، تاریخ دمشق، بی‌جا، دار الفکر، ۱۴۱۵ق.
  • اصبهانی، ابونعیم، تاریخ اصبهان، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۰ق.
  • اکبریان، سید محمد، «محبت اهل‌بیت(ع) در قرآن»، در مجله ره‌ توشه، شماره ۱۱۵، بهار و تابستان ۱۳۹۸ش.
  • الحکیم، محمدتقی السید یوسف، حبّ اهل البیت فی الکتاب و السنة، هلند، مؤسسة الفکر الاسلامی، ۱۴۲۴ق.
  • الحکیم، محمدتقی السید یوسف، مودة اهل‌البیت و فضائلهم فی الکتاب و السنة، قم، الرسالة، ۱۴۱۹ق.
  • امینی، صدیقه، و دیگران، «هم‌سنجی ارزش اخلاقی اتحاد و الفت با مودت ذی‌القربی و تأثیر آن در رشد معنوی انسان از دیدگاه قرآن و حدیث»، در مجله مطالعات فرهنگی و اجتماعی حوزه، شماره ۱۱، بهار و تابستان ۱۴۰۱ش.
  • برقی، احمد بن محمد، المحاسن، قم، دار الکتب الاسلامیة، ۱۳۷۱ش.
  • بشوی، محمدیعقوب، حقوق اهل‌بیت(ع) در تفاسیر اهل‌سنت، قم، مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی، ۱۴۳۴ق.
  • ترکاشوند، حسن، «محبت اهل‌بیت و رستگاری»، در مجله فرهنگ زیارت، شماره ۲۶، فروردین ۱۳۹۵ش.
  • تسخیری، محمدعلی، وحدت اسلامی بر پایه مرجعیت علمی اهل‌بیت(ع)، ترجمه جلال میرآقایی، تهران، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، ۱۳۸۸ش.
  • تیجانی، محمد، فاسئلوا اهل الذکر، قم، مؤسسه آل‌البیت(ع)، ۱۴۲۷ق.
  • ثعلبی، احمد بن ابراهیم، الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۲۲ق.
  • جمالی، عبدالرضا، محبت نجاتبخش، قم، زمزم هدایت، ۱۳۹۳ش.
  • جوادی آملی، عبدالله، تسنیم، قم، اسراء، ۱۳۸۹ق.
  • حسکانی، عبیدالله بن احمد، شواهد التنزیل، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامی، ۱۴۱۱ق.
  • خادمی، عین‌الله، «محبت به پیامبر و اهل‌بیت از دیدگاه قرآن و روایات»، در مجله رشد آموزش قرآن، شماره ۵، ۱۳۸۳ش.
  • خامنه‌ای، سید علی، «بیانات در دیدار با جمعی از طلاب و روحانیون»، در سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله العظمی خامنه‌ای، تاریخ درج: ۲۲ آذر ۱۳۸۸ش، تاریخ بازدید: ۶ اسفند ۱۴۰۱ش.
  • خزاز رازی، علی بن محمد، کفایة الأثر فی النص علی الأئمة الاثنی عشر، قم، بیدار، ۱۴۰۱ق.
  • ذهبی، شمس‌الدین، المنتقی من منهاج الاعتدال، ریاض، الرئاسة العامة لادارات البحوث العلمیة و الافتاء و الدعوة و الارشاد، ۱۴۱۳ق.
  • ربانی گلپایگانی، علی، «درس امامت»، در سایت مدرسه فقاهت، تاریخ درج: ۲ اردیبهشت ۱۳۹۵ش، تاریخ بازدید: ۶ اسفند ۱۴۰۱ش.
  • شافعی، محمد بن ادریس، دیوان الامام الشافعی، قاهره، مکتبة ابن‌سینا بی‌تا.
  • شیخ صدوق، محمد بن علی، الخصال، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۶۲ش.
  • شیخ صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۳ق.
  • شیخ طوسی، محمد بن حسن، الأمالی، قم، دار الثقافة، ۱۴۱۴ق.
  • شیخ مفید، محمد بن نعمان، الأمالی، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.
  • شیخ مفید، محمد بن نعمان، الاختصاص، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.
  • شیخ مفید، محمد بن نعمان، اوائل المقالات فی المذاهب و المختارات، بیروت، دار المفید، ۱۴۱۳ق.
  • صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد(ع)، قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۴ق.
  • طاهرزاده، علی‌اصغر، مبانی نظری و عملی حبّ اهل‌بیت(ع)، اصفهان، لب المیزان، ۱۳۹۰ش.
  • طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۷ق.
  • عظیمی‌فر، علیرضا، قرآن و محبت اهل‌بیت(ع)، قم، دانشکده اصول دین، ۱۳۹۴ش.
  • علامه حلی، حسن بن یوسف، منهاج الکرامة، مشهد، تاسوعاء، ۱۳۷۹ش.
  • فخر رازی، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۲۰ق.
  • فخلعی، محمدتقی، آشنایی با پیشینه، مبانی و دیدگاه‌های مذهب شیعه، تهران، نشر مشعر، ۱۳۸۷ش.
  • قطب‌الدین راوندی، سعید بن هبةالله، الخرائج و الجرائح، قم، مؤسسه امام مهدی(عج)، ۱۴۰۹ق.
  • قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، قم، دار الکتاب، ۱۴۰۴ق.
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیة، ۱۴۰۷ق.
  • محدثی، جواد، «راه‌های ایجاد محبت اهل‌بیت در نوجوانان و جوانان»، در مجله فرهنگ کوثر، شماره ۲۹، مرداد ۱۳۷۸ش.
  • محقق بحرانی، سلیمان الماحوزی، الأربعون حدیثاً فی اثبات امامة امیر المؤمنین، قم، المحقق، ۱۴۱۷ق.
  • محمدی ری‌شهری، محمد، فرهنگ‌نامه مرثیه سرایی و عزاداری سیدالشهدا، تهران، مشعر، ۱۳۸۷ش.
  • مصباح یزدی، محمدتقی، پندهای امام صادق(ع) به ره‌جویان صادق، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، ۱۳۹۱ش.
  • منسوب به امام رضا، علی بن موسی(ع)، فقه الرضا(ع)، مشهد، مؤسسه آل البیت(ع)، ۱۴۰۶ق.
  • نصیری، «اباحه‌گری، آفت دین‌داری»، در مجله کتاب نقد، شماره ۴۰، ۱۳۸۵ش.
  • هاشمی فاطمه، و دیگران، «کارکردهای تربیتی مودت اهل‌بیت(ع)»، در مجله تربیت اسلامی، شماره ۳۷، پاییز ۱۴۰۰ش.
  • هیتمی، ابن‌حجر، الصواعق المحرقه علی اهل الرفض و الضلال و الزندقة، بیروت، مؤسسة الرسالة، ۱۴۱۷ق.

اړونده لیکنې