استمناء
 | دا مقاله د یو فقهي مفهوم په اړه توضیحي مقاله ده او د دیني کړنو لپاره معیار نشي کیدی. د مذهبي کړنو لپاره نورو سرچینو ته مراجعه وکړئ. |
استمناء یا ځان په خپله سړول، له جنسي اړیکو پرته، په لاس یا بل څه سره د یو داسې کار کول دي چې د انسان له بدنه د مني د وتلو سبب شي. فقیهان استمنا حرامه او له لویو ګناهانو ګڼي. د استمنا سزا تعزیر ده او د شرعې حاکم ېې اندازه ټاکي. که استمنا د مني د وتلو سبب شي، د داسې احکامو سبب ګرځي چې د لمانځه به شان کارونو د کولو لپاره د جنابت غسل واجبېدل او د روژې ماتېدل پکې شامل دي.
مفهوم پېژندنه
استمنا یا ځان په خپله سړول دا دي چې انسان له ځان یا بل چا سره د شهوت له مخې داسې کار وکړي چې ترې مني راووخي.[۱] په فقهې کې «استمنا» د سړو لپاره کارول شوې او د ښځو ځان سړولو ته استشها وایي.[۲] د استمنا په اړه د روژې[۳] اعتکاف [۴] حج[۵] او حدودو په بابونو کې خبره شوې ده.[۶] په روایتونو کې هم دا کار منع شوی دی. د وسایل الشیعه کتاب د استمنا د تحریم باب دغو روایتونو ته ځانګړی دی.[۷] د یو روایت له مخې، څوک چې استمنا وکړي خدای ورته نظر نه کوي.[۸]
د استمنا حراموالی
استمنا له فقهي نظره حرامه ده که څه هم دا د انزال لامل نه کیږي.[۹] ځینو هغه له لویو ګناهانو ګڼلې ده.[۱۰] د دې په حرمت کې د فقیهانو مستند، د قرآن ایتونه او روایتونه دي.[۱۱] فقیهانو د استمنا د حرمت د ثابتولو لپاره د مومنون سورې په ۶ ایت استناد کړی دی. د دغه ایت له مخې د مېرمنې او وینځې پرته هر ډوله جنسي خوند اخستل منع دي.[۱۲]
ځینې فقیهان، استمنا د ضرورت په بڼو کې لکه هغه ځای چې د ناروغۍ تشخیص او درملنه پرې موقوفه وي جایز ګڼي.[۱۳] همداراز د ځینو شیعه فقیهانو په فتوا، استمنا د مېرمنې او وینخې په لاس سره جایزه ده.[۱۴] البته علامه حلي دغه مورد هم حرام ګڼي.[۱۵]
فقهي احکام
په فقهي سرچینو کې، د استمنا لپاره په هغه بڼه کې چې د مني د وتلو سبب شي ځینې احکام بیان شوې دي:
- جنابت: کوم کس چې جنب کیږي د لمانځه کولو لپاره، جومات ته د ورتګ او ځینو نورو کارونو لپاره باید د جنابت غسل وکړي.[۱۶]
- د روژې باطلېدل: استمنا روژه باطلوي او په سبب یې په انسان کفاره واجبیږي. د شیعه فقیهانو په فتوا، په حرام کار سره د روژې ماتول د کفاره جمع (د مریي ازادول، دوه میاشتې روژې او شپېتو بې وزلو ته ډوډۍ ورکول) سبب کیږي.[۱۷] سره له دې ځینو د تقلید مراجعو ویلي چې په استمنا سره د رمضان میاشتې د روژې په باطلولو کې مستحب احتیاط دا دی چې کفاره جمع ورکړل شي.[۱۸]
- د اعتکاف باطلېدل: استمنا سبب کیږي چې روژه او په سبب یې اعتکاف هم باطل شي.[۱۹] ځینې باوري دي چې استمنا خپل په خپله د اعتکاف باطلوونکې ده. له دې امله که د شپې هم وشي اعتکاف باطلوي.[۲۰]
- د احرام په حال کې استمنا د کفارې سبب کیږی.[۲۱] او کفاره یې یو اوښ دی.[۲۲] همداراز اکثره فقیهان باوري دي چې د احرام په حال استمنا د حج د باطلېدو سبب هم ګرځي.[۲۳]
د استمنا سزا
د استمنا سزا تعزیر ده او اندازه او څرنګوالی یې د شرعې حاکم ټاکي.[۲۴] که دغه عمل تکرار شي، لا سخته سزا ورته په نظر کې نیول کیږي.[۲۵] د صاحب جواهر په وینا، استمنا د دوو عادلو کسانو په ګواهۍ یا د استمنا کوونکي په یو ځل اقرار سره ثابتیږي.[۲۶]
د استمنا تاوانونه
ځينو کسانو د استمنا لپآره جسمي او روحي او ټولنیز تاوانونه هم ذکر کړې دي:
- جسماني پایلې: د نظر کمزوري، د جسماني قواوو کمزوري، شنډېدل، د جوړونو کمزوري او د لاس لړزېدل؛
- روحي نفسیاتي پایلې: د یادداشت کمزوري او بې حواسي، اضطراب، ګوښه توب، ډېپریشن، مړاویتوب، زیږوالی، همېشنۍ سستي او د ارادې کمزوري.
- ټولنیزې پایلې: کورنۍ ناغږملي، مېرمنې او واده ته د ګروهنې ختمېدل، په جنسي اړیکو کې ناتواني او ناوخته واده کول.[۲۷]
فوټ نوټ
- ↑ عبدالمنعم، معجم المصطلحات و الألفاظ الفقهیة، دار الفضیلة، ج۱، ص۱۶۱.
- ↑ سهرابپور، خلوت شیطانی، ۱۳۹۰ش، ص۱۵.
- ↑ سید مرتضی، الانتصار، ۱۴۱۵ق، ص۱۷۸؛ محقق حلی، شرایع الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۱۷۲.
- ↑ علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۶، ص۲۵۷.
- ↑ ابنحمزه، الوسیلة، ۱۴۰۸ق، ص۱۵۹؛ علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۳۸۱.
- ↑ ابنحمزه، الوسیلة، ۱۴۰۸ق، ص۱۵۹؛ شیخ مفید، المقنعه، ۱۴۱۰ق، ص۷۹۱.
- ↑ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۲۰، ص۳۵۲-۳۵۵.
- ↑ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۲۰، ص۳۵۴-۳۵۵.
- ↑ عاملی، مدار الاحکام، ۱۴۱۱ق، ج۶، ص۶۱.
- ↑ وګورئ: نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴۱، ص۶۴۷.
- ↑ مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامی، موسوعة الفقه الاسلامی، ۱۴۲۳ق، ج۱۲، ص۲۱۹و۲۲۰.
- ↑ شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۸ق، ج۴، ص۲۴۲؛ قطب الدین راوندی، فقه القرآن، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۱۴۴.
- ↑ بنیهاشمی خمینی، رساله توضیح المسائل مراجع، دفتر انتشارات اسلامی، ج۱، ص۹۷۸.
- ↑ مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامی، موسوعة الفقه الاسلامی، ۱۴۲۳ق، ج۱۲، ص۲۱۹و۲۲۱.
- ↑ علامه حلی، تذکرة الفقها، ۱۳۸۸ق، ص۵۷۷.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ج۱، ص۵۰۷-۵۰۸.
- ↑ شیخ بهایی، جامع عباسی، ۱۴۲۹ق، ص۴۶۲.
- ↑ بنیهاشمی خمینی، رساله توضیح المسائل (مراجع)، دفتر انتشارات اسلامی، ج۱، ص۹۷۸.
- ↑ وګورئ: نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۷، ص۲۰۷.
- ↑ خویی، منهاج الصالحین، ج۱، ص۲۹۲.
- ↑ ابنحمزه، الوسیلة، ۱۴۰۸ق، ص۱۵۹؛ علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۳۸۱.
- ↑ نجمالدین حلی، ایضاح الترددات الشرایع، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۲۳۱
- ↑ وګورئ: نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۲۰، ص۳۶۷-۳۶۸.
- ↑ نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴۱، ص۶۴۷،۶۴۹؛ شیخ مفید، المقنعه، ۱۴۱۰ق، ص۷۹۱؛ ابنادریس حلی، کتاب السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۵۳۶.
- ↑ وګورئ: ابنحمزه طوسی، الوسیله، ۱۴۰۸ق، ص۴۱۵.
- ↑ نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴۱، ص۶۴۹.
- ↑ تاثیرات استمنا بر زندگی زناشویی
سرچينې
- ابنادریس حلی، محمد بن احمد، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۰ق.
- ابنحمزه طوسی، محمد بن علی، الوسیلة الی نیل الفضیلة، قم، انتشارات کتابخانه آیت الله مرعشی، ۱۴۰۸ق.
- بنیهاشمی خمینی، محمدحسن، رساله توضیح المسایل (مراجع)، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی، بیتا.
- حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة، قم، مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث، چاپ سوم، ۱۴۱۶ق.
- خویی، سید ابوالقاسم، منهاج الصالحين، قم، مدينة العلم، ۱۴۱۰ق.
- سهرابپور، علی، خلوت شیطانی: خود ارضایی و راه درمان آن، قم، دفتر نشر معارف، ۱۳۹۰ش.
- سید مرتضی، الانتصار فی انفرادات الإمامیة، مصحح: گروه پژوهش دفتر انتشارات اسلامی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۵ق.
- شیخ بهایی، بهاءالدین، جامع عباسی و تکمیل آن محشی، چاپ جدید، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۲۹ق.
- شیخ طوسی، محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الامامیه، تحقیق محمد باقر بهبودی، تهران، المکتبة المرتضویة، چاپ سوم، ۱۳۸۸ق.
- شیخ مفید، محمد بن محمد، المقنعة، قم، جماعة المدرسین، ۱۴۱۰ق.
- عاملی، محمد بن علی، مدارک الاحکام فی شرح عبادات شرائع الإسلام، تصحیح: مؤسسة آل البیت علیهم السلام، بیروت، ۱۴۱۱ق.
- عبدالمنعم، محمود عبدالرحمن، معجم المصطلحات و الألفاظ الفقهیة، قاهره، دار الفضیلة، بیتا.
- علامه حلی، حسن بن یوسف، تذکرة الفقهاء، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، ۱۳۸۸ق.
- علامه حلی، حسن بن یوسف، تذکرة الفقهاء، تصحیح گروه پژوهش مؤسسه آل البیت علیهم السلام، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، ۱۴۱۴ق.
- قطبالدین راوندی، سعید بن هبة الله، فقه القرآن، قم، انتشارات کتابخانه آیت الله مرعشی، ۱۴۰۵ق.
- مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السّلام، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، ۱۳۸۵ش.
- مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامی، موسوعة الفقه الاسلامی طبقاً لمذهب أهل البیت علیهمالسلام، قم، مؤسسه دایره المعارف فقه اسلامی، ۱۴۲۳ق.
- محقق حلی، جعفر بن حسن، شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم، موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، چاپ دوم، ۱۴۰۸ق.
- نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، تحقیق محمود قوچانی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ هفتم، ۱۳۶۲ش.
- نجمالدین حلی، إیضاح ترددات الشرائع، مصحح: سید مهدی رجایی، قم، انتشارات کتابخانه آیة الله مرعشی نجفی، ۱۴۲۸ق.