د صحیفه سجادیه اته دیرشمه دعا
 د صحیفه سجادیه لاسوند نسخه، د عبدالله یزدي په نسخ خط کې، د ۱۱۰۲ قمري کال د شعبان میاشت کې لیکل شوې | |
| د دعا او زیارت معلومات | |
|---|---|
| موضوع | له ظلمه بخښنه غوښتل |
| مأثور/غیرمأثور | مأثور |
| څخه صادر شوی | امام سجاد(ع) |
| راوی | متوکل بن هارون بلخي |
| شیعه سرچینې | صحیفه سجادیه |
| مشهور دعاګانې او زیارتونه | |
| توسل دعا • کمیل دعا • ندبه دعا • سمات دعا • فرج دعا • ابوحمزه ثمالي دعا • عاشورا زیارت • جامعه کبیره زیارت • وارث زیارت • امین الله زیارت • اربعین زیارت | |
د صحیفه سجادیه اته دیرشمه دعا د امام سجاد(ع) له مأثورو دعاګانو څخه ده چې د خلکو د حقوقو په ادا کولو کې د ناکامۍ او د دوزخ له اور څخه د خلاصون لپاره یې د بخښنې غوښتلو لپاره یې لوستله. په دې دعا کې د ځینې څیزونو لپاره بخښنه غوښتل شوې ده چې له هغو ځینې دا دي: د نورو د احسان شکر د نه ادا کولو، د ده په وړاندې چې په چا ظلم شوی دی او هغه یې دفاع نه ده کړی، په ځان باندې یې هغه محتاج ته ترجیح نه ده ورکړی چې مرسته یې غوښتې ده، د بندګانو عیبونه نه دي پټ کړي. د نورو عذرونه یې نه دي قبول کړي، او همدارنګ د عذر غوښتونکیو کسانو د حق نه ادا کول.
اته دېرشمه دعا د صحیفه سجادیه په شرحو لکه شهود و شناخت د حسن ممدوحي کرمانشاهي په فارسي کې او په عربي کې د سيد علي خان مدني په رياض السالکين کتاب کې بيان شوی دی.
تعلیمات
امام سجاد(ع) د صحیفه سجادیه په اته دېرشمې دعا کې د خلکو د حقوقو په ادا کولو کې د کموالي له امله له خدايه بخښنه غواړي او د سالمو ټولنيزو اړيکو په اړه يې ځينې ټکي په ګوته کړي دي.[۱]
د دې دعا درسونه په لاندې ډول دي:
- د مظلوم د دفاع ضروت،
- د نیکي کوونکیو د مننې ضرورت،
- د نورو د بخښنی د غوښتلو د منلو اهمیت
- د دیني وروڼو د رازونو ښکاره کول حرام دي
- د ګناه په مجلس کې له بدو منع کول ضروري دي
- د نورو د حقوقو په ادا کولو کې ځنډ نه کول
- د ګناه لپاره ریښتینې بښنه دا ده چې له هغې څخه زده کړه وکړي او تکرار يې نه کړي
- د نورو د غوښتنو د پوره کولو ضرورت
- د ګناهونو او خطاګانو لپاره د پښيمانۍ غوښته
- د ګناهونو د پریښودو لپاره د جدي پریکړه له خدایه غوښتل
- د داسې توبې غوښتنه کول چې د خدای په حضور کې د محبوبیت سبب شي
- له توبې وروسته د ګناه لپاره د کرکې د حالت د رامنځته کولو غوښتنه
- خدای هغه کسان خوښوي چې توبه کوي
- توبه په تیرو ګناهونو پښیمانه کیدل او د راتلونکو ګناهونو مقابله کول دي.[۲]
شرحې
اته دیرشمه دعا د صحیفه سجادیه په شرحو کې بیان شوې ده، لکه د محمد حسن ممدوحي کرمانشاهي په کتاب شهود او شناخت کې[۳] او د صحیفه سجادیه په ترجمه او شرحه کې چې په فارسي ژبه سید احمد فهري لیکلی[۴] راغلې ده.
د صحیفه سجادیه اته دیرشمې دعا همدارنګ د سید علي خان مدني په کتاب ریاض السالکین کی،[۵] فی ظلال الصحیفه السجادیه د محمد جواد مغنیه کتاب،[۶] ریاض العارفین د محمد بن محمد دارابي په کتاب کی[۷] او افاق الروح چې د سيد محمد حسين فضل الله لخوا ليکل شوی دی[۸] په عربي ژبه بيان شوی دی. د دې دعا د ګران ټکې په لغوي شرحو کې تشریح شوې ده لکه د فیض کاشاني شرحه تعلیقات علي الصحفه السجادیه[۹] او د عزالدین الجزایري لیکلی شرح الصحیفه السجادیه کې راغلې ده.[۱۰]
متن او ترجمه
| متن | ژباړه |
|---|---|
(۱) اللَّهُمَّ إِنِّي أَعْتَذِرُ إِلَيْكَ مِنْ مَظْلُومٍ ظُلِمَ بِحَضْرَتِي فَلَمْ أَنْصُرْهُ، وَ مِنْ مَعْرُوفٍ أُسْدِيَ إِلَيَّ فَلَمْ أَشْكُرْهُ، وَ مِنْ مُسِيءٍ اعْتَذَرَ إِلَيَّ فَلَمْ أَعْذِرْهُ، وَ مِنْ ذِي فَاقَةٍ سَأَلَنِي فَلَمْ أُوثِرْهُ، وَ مِنْ حَقِّ ذِي حَقٍّ لَزِمَنِي لِمُؤْمِنٍ فَلَمْ أُوَفِّرْهُ، وَ مِنْ عَيْبِ مُؤْمِنٍ ظَهَرَ لِي فَلَمْ أَسْتُرْهُ، وَ مِنْ كُلِّ إِثْمٍ عَرَضَ لِي فَلَمْ أَهْجُرْهُ. (۲) أَعْتَذِرُ إِلَيْكَ- يَا إِلَهِي- مِنْهُنَّ وَ مِنْ نَظَائِرِهِنَّ اعْتِذَارَ نَدَامَةٍ يَكُونُ وَاعِظاً لِمَا بَيْنَ يَدَيَّ مِنْ أَشْبَاهِهِنَّ. (۳) فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلْ نَدَامَتِي عَلَى مَا وَقَعْتُ فِيهِ مِنَ الزَّلَّاتِ، وَ عَزْمِي عَلَى تَرْكِ مَا يَعْرِضُ لِي مِنَ السَّيِّئَاتِ، تَوْبَةً تُوجِبُ لِي مَحَبَّتَكَ، يَا مُحِبَّ التَّوَّابِينَ. |
فوټ نوټ
- ↑ ممدوحی کرمانشاهی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۲۵۱.
- ↑ ممدوحی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۲۵۱-۲۵۸؛ شرح فرازهای دعای سی و هشتم از سایت عرفان.
- ↑ ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۲۴۹-۲۵۸.
- ↑ فهری، شرح و تفسیر صحیفه سجادیه، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۱۱۹-۱۲۶.
- ↑ مدنی شیرازی، ریاض السالکین، ۱۴۳۵ق، ج۵، ص۲۷۳-۲۹۸.
- ↑ مغنیه، فی ظلال الصحیفه، ۱۴۲۸ق، ص۴۴۵-۴۴۸.
- ↑ دارابی، ریاض العارفین، ۱۳۷۹ش، ص۴۷۵-۴۷۸.
- ↑ فضلالله، آفاق الروح، ۱۴۲۰ق، ج۲، ص۲۵۳-۲۷۲.
- ↑ فیض کاشانی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۷ق، ص۷۴-۷۵.
- ↑ جزایری، شرح الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۲، ص۱۹۳-۱۹۴.
سرچينې
- جزایری، عزالدین، شرح الصحیفة السجادیة، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۲ق.
- دارابی، محمد بن محمد، ریاض العارفین فی شرح الصحیفه السجادیه، تحقیق حسین درگاهی، تهران، نشر اسوه، ۱۳۷۹ش.
- فضلالله، سید محمدحسین، آفاق الروح، بیروت، دارالمالک، ۱۴۲۰ق.
- فهری، سیداحمد، شرح و ترجمه صحیفه سجادیه، تهران، اسوه، ۱۳۸۸ش.
- فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، تهران، مؤسسه البحوث و التحقیقات الثقافیه، ۱۴۰۷ق.
- مدنی شیرازی، سید علیخان، ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، ۱۴۳۵ق.
- مغنیه، محمدجواد، فی ظلال الصحیفه السجادیه، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۸ق.
- ممدوحی کرمانشاهی، حسن، شهود و شناخت، ترجمه و شرح صحیفه سجادیه، مقدمه آیتالله جوادی آملی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۸ش.