د صحیفه سجادیه شپږ څلویښتمه دعا
د دعا او زیارت معلومات | |
---|---|
موضوع | وړوکی اختر او جمعه |
مأثور/غیرمأثور | مأثور |
څخه صادر شوی | امام سجاد(ع) |
مشهور دعاګانې او زیارتونه | |
توسل دعا • کمیل دعا • ندبه دعا • سمات دعا • فرج دعا • ابوحمزه ثمالي دعا • عاشورا زیارت • جامعه کبیره زیارت • وارث زیارت • امین الله زیارت • اربعین زیارت |
د صحیفه سجادیه شپږ څلویښتمه دعا د امام سجاد(ع) له هغه دعاګانو څخه ده چې د کوچني اختر او د جمعې له لمانځه وروسته به یې تلاوتوله. امام سجاد(ع) په دې دعا کې د بندګانو په حق کې د خدای پاک د ټولو نعمتونو اعتراف کوي او په بیلا بیلو عبارتونو سره د خدای رحمت د ترلاسه کولو هڅه کوي.
شپږ څلویښتمه دعا د صحیفه سجادیه په ځینې شرحو لکه دیار عاشقان کې چې حسین انصاریان لیکلی او شهود و شناخت چې حسن ممدوحي کرمانشاهي کتاب کې په فارسۍ ژبه او ریاض السالکین چې سید علي خان مدني لیکلی دی په عربۍ ژبه شرحه شوې ده.
تعلیمات
شپږ څلویښتمه دعا، د امام سجاد(ع) له هغه دعاګانو څخه ده چې د کوچني اختر او د جمعې له لمانځه وروسته به یې تلاوتوله. نن سبا دې ته په پام چې الله تعالی خپلو بندګانو ته ډېر څه ورکړي دي نو د مسلمانانو لپاره ډېر زیات اهمیت لري، له همدې سببه امام زین العابدین(ع) په بیلا بیلو ټکو سره دا هڅه کوي چې د خدای پاک رضا ترلاسه کړي.[۱]
د دې دعا تعلیمات په لاندې ډول دي:
- له ټولو ښارونو ټولو کسانو ته د الله تعالی مینه او مهرباني شامله ده[۲]
- د الله پاک په مهربانۍ او رحم باندې اقرار کول
- د خدای له درګاه څخه د بندګانو نهیلی نه کیدل
- د الله تعالی د بې نهایته وجود پر وړاندې د موجوداتو ناڅه شول
- د بې پناه انسانانو قبلول
- د خدای له خوا د نیازمندانو حقیر او سپک نه ګڼل کیدل[۳]
- د خدای په نزد د بندګانو ډېر کم ارزښته څیزونه هم قبلیدل او قدرونه یې کول او لوی اجر ورکول
- د بندګانو په سزا کې بیړه نه کول
- د نیازمندانو درناوې کول
- د بندګانو او ګناهګارانو سوال منل
- د ګناهګانو بندګانو د خدای درګاه ته بلل
- ټول پراخ جهان کې د خدای اهمیت
- خدای پاک د نیکو روزونکی او د بدو پاکوونکی
- د انسان اختیار د دې سبب کیږي چې د خدای پاک له خوا د انسانانو ازموینه وشي او ورته بدل ورکړی شي
- د خدای پاک د پریښودلو پای، نهیلي، زیان او تش لاسي ده
- د خدای پاک د رحمت د دروازو خلاص شونه
- د خدای درګاه ته هیله او رجا
- ګناهګارانو د خدای پاک مهلت ورکوی او ورسره مهرباني کول د هغه د کرم او احسان پر اساس دي
- د خدای په وړاندې د لويۍ او شرافت دعوا کوونکي ټول واړه او حقیر دي.
- د خدای پاک تل پاتی او همیشنی حجت
- د خدای په سزا کې عدالت
- انسان د خدای پاک له شکر او ستاینې ناتوانه دی
- د اخرت ښه کیدو لپاره دعا
- بې له خدایه بل چاته مخه کول د محرومیت او نهیلۍ سبب کیږي
- بې له خدایه له بل چا د غوښتلو زیانونه
- مشتاقانو ته د خدای د رحمت د دروازو خلاصیدل
- د ټولو غوښتونکیو لپاره د خدای د بخشش جاري دی
- که له شقاوت او بدبختۍ استغفار وکړي نو بندګانو استغفار به محفوظ پاتی شي
- د خدای د رزق پراختیا د ګناهګارانو لپاره
- حتی د خدای دښمنانو هم د خدای حلم شاملیږي
- ګناهګارانو او ظالمانو ته مهلت ورکول د خدای سنت دی.[۴]
- په ډېر زر وخت کې توبه کول.[۵]
شرحې
د صحیفه سجادیه شپږ څلویښتمه دعا په ځینې شرحو کې راغلې ده: لکه حسین انصاریان په خپل کتاب دیار عاشقان کې په تفصیل سره شرحه کړې ده.[۶] شهود و شناخت د محمد حسن ممدوحي کرمانشاهي کتاب[۷] د صحیفه سجادیه شرحه او ترجمه چې سید احمد فهري په فارسۍ ژبه شرحه کړې ده.[۸]
همدارنګ د صحیفه سجادیه شپږ څلویښتمه دعا په ځینې عربي کتابونو لکه ریاض السالکین فی شرح صحیفة سید الساجدین چې سید علي خان مدني لیکلی[۹] فی ظلال الصحیفه السجادیه چې محمد جواد مغنیه لیکلی،[۱۰] ریاض العارفین کې چې محمد بن محمد دارابی لیکلی[۱۱] او ځینې نورو کتابونو لکه آفاق الروح کې چې سید محمد حسین فضل الله لیکلی[۱۲] په عربۍ ژبه شرح شوې ده او همدارنګ د دې دعا ګران ټکي لغوي شرحه تعلیقات علی الصحیفه السجادیه د فیض کاشاني لیکلی کتاب[۱۳] او شرح الصحیفه السجادیه د عزالدین جزائری لیکلی کتاب[۱۴] کې شرحه شوې ده.
متن او ترجمه
متن | ژباړه |
---|---|
(۱) يَا مَنْ يَرْحَمُ مَنْ لَا يَرْحَمُهُ الْعِبَادُ (۲) وَ يَا مَنْ يَقْبَلُ مَنْ لَا تَقْبَلُهُ الْبِلَادُ (۳) وَ يَا مَنْ لَا يَحْتَقِرُ أَهْلَ الْحَاجَةِ إِلَيْهِ (۴) وَ يَا مَنْ لَا يُخَيِّبُ الْمُلِحِّينَ عَلَيْهِ. (۵) وَ يَا مَنْ لَا يَجْبَهُ بِالرَّدِّ أَهْلَ الدَّالَّةِ عَلَيْهِ (۶) وَ يَا مَنْ يَجْتَبِي صَغِيرَ مَا يُتْحَفُ بِهِ، وَ يَشْكُرُ يَسِيرَ مَا يُعْمَلُ لَهُ. (۷) وَ يَا مَنْ يَشْكُرُ عَلَى الْقَلِيلِ وَ يُجَازِي بِالْجَلِيلِ (۸) وَ يَا مَنْ يَدْنُو إِلَى مَنْ دَنَا مِنْهُ. (۹) وَ يَا مَنْ يَدْعُو إِلَى نَفْسِهِ مَنْ أَدْبَرَ عَنْهُ. (۱۰) وَ يَا مَنْ لَا يُغَيِّرُ النِّعْمَةَ، وَ لَا يُبَادِرُ بِالنَّقِمَةِ. (۱۱) وَ يَا مَنْ يُثْمِرُ الْحَسَنَةَ حَتَّى يُنْمِيَهَا، وَ يَتَجَاوَزُ عَنِ السَّيِّئَةِ حَتَّى يُعَفِّيَهَا. (۱۲) انْصَرَفَتِ الْآمَالُ دُونَ مَدَى كَرَمِكَ بِالْحَاجَاتِ، وَ امْتَلَأَتْ بِفَيْضِ جُودِكَ أَوْعِيَةُ الطَّلِبَاتِ، وَ تَفَسَّخَتْ دُونَ بُلُوغِ نَعْتِكَ الصِّفَاتُ، فَلَكَ الْعُلُوُّ الْأَعْلَى فَوْقَ كُلِّ عَالٍ، وَ الْجَلَالُ الْأَمْجَدُ فَوْقَ كُلِّ جَلَالٍ. (۱۳) كُلُّ جَلِيلٍ عِنْدَكَ صَغِيرٌ، وَ كُلُّ شَرِيفٍ فِي جَنْبِ شَرَفِكَ حَقِيرٌ، خَابَ الْوَافِدُونَ عَلَى غَيْرِكَ، وَ خَسِرَ الْمُتَعَرِّضُونَ إِلَّا لَكَ، وَ ضَاعَ الْمُلِمُّونَ إِلَّا بِكَ، وَ أَجْدَبَ الْمُنْتَجِعُونَ إِلَّا مَنِ انْتَجَعَ فَضْلَكَ (۱۴) بَابُكَ مَفْتُوحٌ لِلرَّاغِبِينَ، وَ جُودُكَ مُبَاحٌ لِلسَّائِلِينَ، وَ إِغَاثَتُكَ قَرِيبَةٌ مِنَ الْمُسْتَغِيثِينَ. (۱۵) لَا يَخِيبُ مِنْكَ الْآمِلُونَ، وَ لَا يَيْأَسُ مِنْ عَطَائِكَ الْمُتَعَرِّضُونَ، وَ لا يَشْقَى بِنَقِمَتِكَ الْمُسْتَغْفِرُونَ. (۱۶) رِزْقُكَ مَبْسُوطٌ لِمَنْ عَصَاكَ، وَ حِلْمُكَ مُعْتَرِضٌ لِمَنْ نَاوَاكَ، عَادَتُكَ الْإِحْسَانُ إِلَى الْمُسِيئِينَ، وَ سُنَّتُكَ الْإِبْقَاءُ عَلَى الْمُعْتَدِينَ حَتَّى لَقَدْ غَرَّتْهُمْ أَنَاتُكَ عَنِ الرُّجُوعِ، وَ صَدَّهُمْ إِمْهَالُكَ عَنِ النُّزُوعِ. (۱۷) وَ إِنَّمَا تَأَنَّيْتَ بِهِمْ لِيَفِيئُوا إِلَى أَمْرِكَ، وَ أَمْهَلْتَهُمْ ثِقَةً بِدَوَامِ مُلْكِكَ، فَمَنْ كَانَ مِنْ أَهْلِ السَّعَادَةِ خَتَمْتَ لَهُ بِهَا، وَ مَنْ كَانَ مِنْ أَهْلِ الشَّقَاوَةِ خَذَلْتَهُ لَهَا. (۱۸) كُلُّهُمْ صَائِرُونَ، إِلَى حُكْمِكَ، وَ أَمُورُهُمْ آئِلَةٌ إِلَى أَمْرِكَ، لَمْ يَهِنْ عَلَى طُولِ مُدَّتِهِمْ سُلْطَانُكَ، وَ لَمْ يَدْحَضْ لِتَرْكِ مُعَاجَلَتِهِمْ بُرْهَانُكَ. (۱۹) حُجَّتُكَ قَائِمَةٌ لَا تُدْحَضُ، وَ سُلْطَانُكَ ثَابِتٌ لَا يَزُولُ، فَالْوَيْلُ الدَّائِمُ لِمَنْ جَنَحَ عَنْكَ، وَ الْخَيْبَةُ الْخَاذِلَةُ لِمَنْ خَابَ مِنْكَ، وَ الشَّقَاءُ الْأَشْقَى لِمَنِ اغْتَرَّ بِكَ. (۲۰) مَا أَكْثَرَ تَصَرُّفَهُ فِي عَذَابِكَ، وَ مَا أَطْوَلَ تَرَدُّدَهُ فِي عِقَابِكَ، وَ مَا أَبْعَدَ غَايَتَهُ مِنَ الْفَرَجِ، وَ مَا أَقْنَطَهُ مِنْ سُهُولَةِ الْمَخْرَجِ!! عَدْلًا مِنْ قَضَائِكَ لَا تَجُورُ فِيهِ، وَ إِنْصَافاً مِنْ حُكْمِكَ لَا تَحِيفُ عَلَيْهِ. (۲۱) فَقَدْ ظَاهَرْتَ الْحُجَجَ، وَ أَبْلَيْتَ الْأَعْذَارَ، وَ قَدْ تَقَدَّمْتَ بِالْوَعِيدِ، وَ تَلَطَّفْتَ فِي التَّرْغِيبِ، وَ ضَرَبْتَ الْأَمْثَالَ، وَ أَطَلْتَ الْإِمْهَالَ، وَ أَخَّرْتَ وَ أَنْتَ مُسْتَطِيعٌ لِلمُعَاجَلَةِ، وَ تَأَنَّيْتَ وَ أَنْتَ مَلِيءٌ بِالْمُبَادَرَةِ (۲۲) لَمْ تَكُنْ أَنَاتُكَ عَجْزاً، وَ لَا إِمْهَالُكَ وَهْناً، وَ لَا إِمْسَاكُكَ غَفْلَةً، وَ لَا انْتِظَارُكَ مُدَارَاةً، بَلْ لِتَكُونَ حُجَّتُكَ أَبْلَغَ، وَ كَرَمُكَ أَكْمَلَ، وَ إِحْسَانُكَ أَوْفَى، وَ نِعْمَتُكَ أَتَمَّ، كُلُّ ذَلِكَ كَانَ وَ لَمْ تَزَلْ، وَ هُوَ كَائِنٌ وَ لَا تَزَالُ. (۲۳) حُجَّتُكَ أَجَلُّ مِنْ أَنْ تُوصَفَ بِكُلِّهَا، وَ مَجْدُكَ أَرْفَعُ مِنْ أَنْ يُحَدَّ بِكُنْهِهِ، وَ نِعْمَتُكَ أَكْثَرُ مِنْ أَنْ تُحْصَى بِأَسْرِهَا، وَ إِحْسَانُكَ أَكْثَرُ مِنْ أَنْ تُشْكَرَ عَلَى أَقَلِّهِ (۲۴) وَ قَدْ قَصَّرَ بِيَ السُّكُوتُ عَنْ تَحْمِيدِكَ، وَ فَهَّهَنِيَ الْإِمْسَاكُ عَنْ تَمْجِيدِكَ، وَ قُصَارَايَ الْإِقْرَارُ بِالْحُسُورِ، لَا رَغْبَةً- يَا إِلَهِي- بَلْ عَجْزاً. (۲۵) فَهَا أَنَا ذَا أَؤُمُّكَ بِالْوِفَادَةِ، وَ أَسْأَلُكَ حُسْنَ الرِّفَادَةِ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اسْمَعْ نَجْوَايَ، وَ اسْتَجِبْ دُعَائِي، وَ لَا تَخْتِمْ يَوْمِي بِخَيْبَتِي، وَ لَا تَجْبَهْنِي بِالرَّدِّ فِي مَسْأَلَتِي، وَ أَكْرِمْ مِنْ عِنْدِكَ مُنْصَرَفِي، وَ إِلَيْكَ مُنْقَلَبِي، إِنَّكَ غَيْرُ ضَائِقٍ بِمَا تُرِيدُ، وَ لَا عَاجِزٍ عَمَّا تُسْأَلُ، وَ أَنْتَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ، وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ.
|
فوټ نوټ
- ↑ ممدوحی کرمانشاهی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۴، ص۲۸.
- ↑ متن دعا
- ↑ متن دعا
- ↑ متن دعا
- ↑ انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۷، ص۵۰۳-۵۱۵؛ ممدوحی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۴، ص۲۸-۴۶؛ شرح فرازهای دعای چهل و ششم از سایت عرفان.
- ↑ انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۷، ص۴۹۷-۵۱۵.
- ↑ ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۴، ص۲۳-۴۶.
- ↑ فهری، شرح و تفسیر صحیفه سجادیه، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۳۴۵-۳۶۴.
- ↑ مدنی شیرازی، ریاض السالکین، ۱۴۳۵ق، ج۶، ص۱۹۹-۲۵۲.
- ↑ مغنیه، فی ظلال الصحیفه، ۱۴۲۸ق، ص۵۳۹-۵۴۹.
- ↑ دارابی، ریاض العارفین، ۱۳۷۹ش، ص۵۷۵-۵۸۸.
- ↑ فضلالله، آفاق الروح، ۱۴۲۰ق، ج۲، ص۴۳۳-۴۶۲.
- ↑ فیض کاشانی، تعلیقات علی الصحیفة السجادیه، ۱۴۰۷ق، ص۹۱-۹۲.
- ↑ جزایری، شرح الصحیفة السجادیه، ۱۴۰۲، ص۲۳۶-۲۴۱.
سرچينې
- انصاریان، حسین، دیار عاشقان: تفسیر جامع صحیفه سجادیه، تهران، پیام آزادی، ۱۳۷۲ش.
- جزایری، عزالدین، شرح الصحیفة السجادیة، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۲ق.
- دارابی، محمد بن محمد، ریاض العارفین فی شرح الصحیفه السجادیه، تحقیق حسین درگاهی، تهران، نشر اسوه، ۱۳۷۹ش.
- فضلالله، سید محمدحسین، آفاق الروح، بیروت، دارالمالک، ۱۴۲۰ق.
- فهری، سیداحمد، شرح و ترجمه صحیفه سجادیه، تهران، اسوه، ۱۳۸۸ش.
- فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، تهران، مؤسسه البحوث و التحقیقات الثقافیه، ۱۴۰۷ق.
- مدنی شیرازی، سید علیخان، ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۳۵ق.
- مغنیه، محمدجواد، فی ظلال الصحیفه السجادیه، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۸ق.
- ممدوحی کرمانشاهی، حسن، شهود و شناخت، ترجمه و شرح صحیفه سجادیه، مقدمه آیتالله جوادی آملی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۸ش.