د صحیفه سجادیه څوارلسمه دعا
 د صحیفه سجادیه لاسوند نسخه، د عبدالله یزدي په نسخ خط کې، د ۱۱۰۲ قمري کال د شعبان میاشت کې لیکل شوې | |
| د دعا او زیارت معلومات | |
|---|---|
| موضوع | له ظلمه د انصاف غوښتل |
| مأثور/غیرمأثور | مأثور |
| څخه صادر شوی | حضرت سجاد(ع) |
| راوی | متوکل بن هارون بلخي |
| شیعه سرچینې | صحیفه سجادیه |
| مشهور دعاګانې او زیارتونه | |
| توسل دعا • کمیل دعا • ندبه دعا • سمات دعا • فرج دعا • ابوحمزه ثمالي دعا • عاشورا زیارت • جامعه کبیره زیارت • وارث زیارت • امین الله زیارت • اربعین زیارت | |
د صحیفه سجادیه څوارلسمه دعا د امام سجاد(ع) له مأثورو دعاګانو څخه ده چې د ظالمانو له ظلم څخه د خلاصون لپاره له خدای څخه مرسته غواړي. په دغه دعا کښې حضرت سجاد(ع) د مظلومانو د تاريخ په هکله د خداے پاک د علم او پوهې ته اشاره کړې ده او له خداے پاک څخه يې د دښمنانو د کرکې او غصې د ختمولو لپاره مرسته غواړي. امام سجاد(ع) همدارنګ له خدایه د رضا او تسلیم د مقام غوښتنه کوي.
څوارلسمه دعا د صحیفه سجادیه په ځینې شرحو لکه دیار عاشقان کې چې حسین انصاریان د حسن ممدوحي کرمانشاهي په کتاب شهود او شناخت کې په فارسۍ ژبه لیکلی او ریاض السالکین کې چې سید علي خان مدني په عربۍ لیکلی دی شرحه شوې ده.
تعلیمات
د صحیفه سجادیه د څوارلسمې دعا اصلي موضوع د مظلوم لپاره دعا او د ظالمانو په وړاندې د خدای څخه د مرستې غوښتنه ده. په دې دعا کې هم له خدايه غوښتل شوي چې انسان دې له ظلم څخه خوندي وي او په خپلې کینې او غضب دې برلاسي شي او له اخلاقي خرابيو څخه د ځان پاکولو ته اهميت ورکړي.[۱] د څوارلسمې دعا تعلیمات په ۱۶ جملو[۲] کې له امام سجاد(ع) څخه په لاندې ډول راغلي:
- د الهی علم ساحه، د مظلوم تاریخ د خدای پوهه
- خدای په ټولی هستۍ کې ترټولو ښه شاهد دی.
- خدای د مظلوم دوست او د ظالم دښمن دی.
- د ظلم د مخالف کولو ستاینه او د ظلم د قبلولو ملامتول
- د ظالمانو ضعف او حماقت
- د ظلم او استبداد په اړه خدای ته شکایت کول
- په هر حالت کې د خپل عبودیت د ادب خیال ساتل
- په نورو باندې له ظلم کولو څخه د ځان ساتنې غوښتنه
- د دښمن په نفرت او غصې باندې د غالبیدو لپاره دعا
- د ظلم د زغملو په بدل کې د خدای څخه د رحمت غوښتنه کول
- خدای د خپلو بندګانو لپاره یوازینی د ستونزو حل کونکی دی
- ظالم ته د سزا ورکولو او د مظلوم د ژغورلو غوښتنه
- د خواهشاتو او ناخولو او حرص څخه د ځان ساتلو غوښتنه
- د الهي ثواب په زړه سره تصور او درک کولو او د دښمنانو او ظالمانو د عذاب په لیدلو سره، په الهی تقدیر باندې خوشالیدل
- د خدای څخه د ثواب غوښتنه کول
- د دعا د قبلیدو غوښته
- د ایمان د حفاظت غوښته
- د مظلوم په هغه ظلم سره چې هغه یې ویني آزموینه او د ظالم په هغه ظلم سره چې کوي یې، آزموینه
- له خدایه دا غوښتل چې هغه دې په دې باندې ونه ازمویي چې د خدای له ظالمانو څخه د انتقام اخستلو نهیلي شي.
- د رضا او تسلیم د مقام غوښتنه (که زموږ نیکمرغي دا وي چې زموږ د حق بیرته راګرځول د قیامت تر ورځې پورې وځنډول شي، موږ له خدایه غواړو چې موږ ته صبر راکړي)[۳]
شرحې
څوارلسمه دعا د صحیفه سجادیه په شرحو کې شرحه شوې او همدارنګ په دیار عاشقان کتاب کې چې حسین انصاریان لیکلی[۴] شهود و شناخت د محمد حسن ممدوحی کرمانشاهي کتاب[۵] او د سید احمد فهري د صحیفه سجادیه په شرحې کې[۶] په فارسۍ ژبه شرحه شوې ده.
همدارنګ څوارلسمه دعا په ځنې کتابونو لکه ریاض السالکین چې سید علي خان مدني لیکلی[۷] فی ظلال الصحیفه السجادیه چې محمد جواد مغنیه لیکلی،[۸] ریاض العارفین کې چې محمد بن محمد دارابي لیکلی[۹] او آفاق الروح کې چې سید محمد حسین فضل الله لیکلی[۱۰] په عربۍ ژبه شرح شوې ده او همدارنګ د دې دعا ګران ټکي لغوي شرحه تعلیقات علی الصحیفه السجادیه د فیض کاشاني لیکلی کتاب[۱۱] او شرح الصحیفه السجادیه د عزالدین جزائري[۱۲] کتاب کې شرحه شوې ده.
ترجمه او متن
| متن | ترجمه |
|---|---|
يَا مَنْ لَا يَخْفَى عَلَيْهِ أَنْبَاءُ الْمُتَظَلِّمِينَ وَ يَا مَنْ لَا يَحْتَاجُ فِي قَصَصِهِمْ إِلَى شَهَادَاتِ الشَّاهِدِينَ . وَ يَا مَنْ قَرُبَتْ نُصْرَتُهُ مِنَ الْمَظْلُومِينَ وَ يَا مَنْ بَعُدَ عَوْنُهُ عَنِ الظَّالِمِينَ قَدْ عَلِمْتَ ، يَا إِلَهِي ، مَا نَالَنِي مِنْ فُلَانِ بْنِ فُلَانٍ مِمَّا حَظَرْتَ وَ انْتَهَكَهُ مِنِّي مِمَّا حَجَزْتَ عَلَيْهِ ، بَطَراً فِي نِعْمَتِكَ عِنْدَهُ ، وَ اغْتِرَاراً بِنَكِيرِكَ عَلَيْهِ . اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ خُذْ ظَالِمِي وَ عَدُوِّي عَنْ ظُلْمِي بِقُوَّتِكَ ، وَ افْلُلْ حَدَّهُ عَنِّي بِقُدْرَتِكَ ، وَ اجْعَلْ لَهُ شُغْلًا فِيما يَلِيهِ ، وَ عَجْزاً عَمَّا يُنَاوِيهِ اللَّهُمَّ وَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ لَا تُسَوِّغْ لَهُ ظُلْمِي ، وَ أَحْسِنْ عَلَيْهِ عَوْنِي ، وَ اعْصِمْنِي مِنْ مِثْلِ أَفْعَالِهِ ، وَ لَا تَجْعَلْنِي فِي مِثْلِ حَالِهِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ أَعْدِنِي عَلَيْهِ عَدْوَى حَاضِرَةً ، تَكُونُ مِنْ غَيْظِي بِهِ شِفَاءً ، وَ مِنْ حَنَقِي عَلَيْهِ وَفَاءً . اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ عَوِّضْنِي مِنْ ظُلْمِهِ لِي عَفْوَكَ ، وَ أَبْدِلْنِي بِسُوءِ صَنِيعِهِ بِي رَحْمَتَكَ ، فَكُلُّ مَكْرُوهٍ جَلَلٌ دُونَ سَخَطِكَ ، وَ كُلُّ مَرْزِئَةٍ سَوَاءٌ مَعَ مَوْجِدَتِكَ . اللَّهُمَّ فَكَمَا كَرَّهْتَ إِلَيَّ أَنْ أُظْلَمَ فَقِنِي مِنْ أَنْ أَظْلِمَ . اللَّهُمَّ لَا أَشْكُو إِلَى أَحَدٍ سِوَاكَ ، وَ لَا أَسْتَعِينُ بِحَاكِمٍ غَيْرِكَ ، حَاشَاكَ ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ صِلْ دُعَائِي بِالْإِجَابَةِ ، وَ اقْرِنْ شِكَايَتِي بِالتَّغْيِيرِ . اللَّهُمَّ لَا تَفْتِنِّي بِالْقُنُوطِ مِنْ إِنْصَافِكَ ، وَ لَا تَفْتِنْهُ بِالْأَمْنِ مِنْ إِنْكَارِكَ ، فَيُصِرَّ عَلَى ظُلْمِي ، وَ يُحَاضِرَنِي بِحَقِّي ، وَ عَرِّفْهُ عَمَّا قَلِيلٍ مَا أَوْعَدْتَ الظَّالِمِينَ ، وَ عَرِّفْنِي مَا وَعَدْتَ مِنْ إِجَابَةِ الْمُضْطَرِّينَ . اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ وَفِّقْنِي لِقَبُولِ مَا قَضَيْتَ لِي وَ عَلَيَّ وَ رَضِّنِي بِمَا أَخَذْتَ لِي وَ مِنِّي ، وَ اهْدِنِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ ، وَ اسْتَعْمِلْنِي بِمَا هُوَ أَسْلَمُ اللَّهُمَّ وَ إِنْ كَانَتِ الْخِيَرَةُ لِي عِنْدَكَ فِي تَأْخِيرِ الْأَخْذِ لِي وَ تَرْكِ الِانْتِقَامِ مِمَّنْ ظَلَمَنِي إِلَى يَوْمِ الْفَصْلِ وَ مَجْمَعِ الْخَصْمِ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ أَيِّدْنِي مِنْكَ بِنِيَّةٍ صَادِقَةٍ وَ صَبْرٍ دَائِمٍ وَ أَعِذْنِي مِنْ سُوءِ الرَّغْبَةِ وَ هَلَعِ أَهْلِ الْحِرْصِ ، وَ صَوِّرْ فِي قَلْبِي مِثَالَ مَا ادَّخَرْتَ لِي مِنْ ثَوَابِكَ ، وَ أَعْدَدْتَ لِخَصْمِي مِنْ جَزَائِكَ وَ عِقَابِكَ ، وَ اجْعَلْ ذَلِكَ سَبَباً لِقَنَاعَتِي بِمَا قَضَيْتَ ، وَ ثِقَتِي بِمَا تَخَيَّرْتَ آمِينَ رَبَّ الْعَالَمِينَ ، إِنَّكَ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ ، وَ أَنْتَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ |
فوټ نوټ
- ↑ ممدوحی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۳۴.
- ↑ ترجمه و شرح دعای چهاردهم صحیفه سجادیه، سایت عرفان.
- ↑ انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۲ش، ج۵، ص۲۲۳-۲۹۰؛ ممدوحی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۳۴-۵۳.
- ↑ انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۱ش، ج۵، ص۲۲۳-۲۹۰.
- ↑ ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۳۱-۵۳.
- ↑ فهری، شرح و تفسیر صحیفه سجادیه، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۹۷-۱۰۴.
- ↑ مدنی شیرازی، ریاض السالکین، ۱۴۳۵ق، ج۳، ص۴۳-۷۳.
- ↑ مغنیه، فی ظلال الصحیفه، ۱۴۲۸ق، ص۱۹۱-۲۰۱.
- ↑ دارابی، ریاض العارفین، ۱۳۷۹ش، ص۱۷۱-۱۸۲.
- ↑ فضل الله، آفاق الروح، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۳۳۳-۳۵۰.
- ↑ فیض کاشانی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۷ق، ص۳۸-۳۹.
- ↑ جزایری، شرح الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۲، ص۹۰-۹۳.
سرچينې
- انصاریان، حسین، دیار عاشقان: تفسیر جامع صحیفه سجادیه، تهران، پیام آزادی، ۱۳۷۲ش.
- جزایری، عزالدین، شرح الصحیفة السجادیة، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۲ق.
- دارابی، محمد بن محمد، ریاض العارفین فی شرح الصحیفه السجادیه، تحقیق حسین درگاهی، تهران، نشر اسوه، ۱۳۷۹ش.
- فضلالله، سید محمدحسین، آفاق الروح، بیروت، دارالمالک، ۱۴۲۰ق.
- فهری، سیداحمد، شرح و ترجمه صحیفه سجادیه، تهران، اسوه، ۱۳۸۸ش.
- فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، تهران، مؤسسه البحوث و التحقیقات الثقافیه، ۱۴۰۷ق.
- مدنی شیرازی، سید علیخان، ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، ۱۴۳۵ق.
- مغنیه، محمدجواد، فی ظلال الصحیفه السجادیه، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۸ق.
- ممدوحی کرمانشاهی، حسن، شهود و شناخت، ترجمه و شرح صحیفه سجادیه، مقدمه آیتالله جوادی آملی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۸ش.