د صحیفه سجادیه دوه پنځوسمه دعا
 د صحیفه سجادیه لاسوند نسخه، د عبدالله یزدي په نسخ خط کې، د ۱۱۰۲ قمري کال د شعبان میاشت کې لیکل شوې | |
| د دعا او زیارت معلومات | |
|---|---|
| موضوع | له خدایه په غوښتنه کې او په دعا ټینګار |
| مأثور/غیرمأثور | مأثور |
| څخه صادر شوی | امام سجاد(ع) |
| راوی | متوکل بن هارون بلخي |
| شیعه سرچینې | صحیفه سجادیه |
| مشهور دعاګانې او زیارتونه | |
| توسل دعا • کمیل دعا • ندبه دعا • سمات دعا • فرج دعا • ابوحمزه ثمالي دعا • عاشورا زیارت • جامعه کبیره زیارت • وارث زیارت • امین الله زیارت • اربعین زیارت | |
د صحیفه سجادیه دوه پنځوسمه دعا د امام سجاد(ع) له مأثورو دعاګانو څخه ده چې د خدای په درګاه کې د حاجتونو د پوره کیدو لپاره ټینګار کوي. په دې دعا کې په ټولی هستۍ باندې د خدای قدرت او د هغه د پوهې نفوذ ته اشاره شوې ده. همدارنګه، د ټولو مخلوقاتو خدای پاک ته بیرته ورستنیدل بیان شوي دي. په دغه دعا کښې امام سجاد(ع) د انسان نيمګړتياو ته په اشارې سره په ځلونو له خدای پاک څخه د هغه د حاجتونو د پوره کولو غوښتنه شوې ده. د نړۍ د ګمراهانو ځانګړتياوې او له مشرکانو بیزاري د دې دعا له نورو موضوعاتو څخه دي.
دوه پنځوسمه دعا د صحيفه سجاديه په شرحو لکه دیار عاشقان کې چې حسین انصاریان لیکلی او د حسن ممدوحي کرمانشاهي په کتاب شهود او شناخت کې په فارسي ژبه او په عربي ژبه د سيد علي خان مدني په رياض السالکين کتاب کې شرحه شوې ده.
تعلیمات
دوه پنځوسمه دعا د صحیفه سجادیه له هغه دعاګانو څخه ده چې په هغه کې له خدایه په غوښتنه کې حضرت سجاد(ع) ټینګار او اصرار کوي. د دې دعا په شرحه کې د حسن ممدوحي کرمانشاهي په وینا چي څومره چي په سوال کولو کي ټنګار د مخلوق په نزد بد ګڼل ګیږي هم دومره له خدایه په غوښته کې ټینګار ښه ګڼل کیږي.[۱]
د دې دعا تعلمات په لاندې ډول دي:
- په ټولې هستۍ باندې د الهي پوهې حاکمیت (په ځمکه او آسمان کې هیڅ شی له خدای څخه پټ نه دي)
- دا ممکنه نه ده چې د هغه د رزق په اړتیا سره د خدای له حکومت له دائرې څخه ووځي
- له ټولو خاشع بندګان هغه دي چې د خدای په حکمونو باندې له ټولو زیات عمل کوي.
- د خدای په درګاه کې له ټولو سپک هغه بندګان دي چې نعمتونه د خدای خوري او عبادت د بل چا کوي
- د خدای انکار د هغه د له غلط تصور څخه پیدا کیږي
- د پيغمبرانو دروغجن ګڼل خدای سره شرک کول دي
- په ټولی هستۍ باندې د خدای قدرت پراخ دی
- کوم انسان چې د خدای له ملاقات خوشحال نه دی هغه له دې ناتوانه دی چې تل ژوندی وي
- د ټولو مومنانو او کافرانو لپاره د مرګ حتمي شونه
- له هغه چا بیزاري چې بې له خدایه د بل چا عبادت کوي.
- د خدای په نزد د خپل عمل د کمي او د خطا او ګناه د لوی والي اقرار کول
- د هغو کسانو ځانګړتياوې چې دنيا غولوي دي: پوچ ګروهنه، غفلت، دنيا ګروهنه او د ډېرو نعمتونو له سببه د زړه بیلل
- د نفس غوښتی د انسان د ترقۍ خنډ دي
- له خدایه غوښته که څه هم په انسان باندې هیلې غالبې دي.
- له خدایه غوښته که څه هم په انسان باندې دنیا مسلطه شوې ده.
- له خدایه غوښته که څه هم ډېر ګناهونه یې کړي دي.
- له هغه خدایه غوښته چې بې له هغه بل خدای نیشته
- بندګۍ سره د انسان له هر څیز بې نیازه کیږي
- د خدای وېرې سره د دنیا د ملګرتیا د ختمیدو غوښته
- خدای ته پناه وړل سره د خدای له وېرې
- خدای باندې د توکل لازم والی او د خدای په سخاوت او بزرګوارۍ باندې تکیه کول
- خالصه بندګی او ټول پام خدای ته اړول، د کامل انسان له ټولو لوی ارمان دی.[۲]
شرحې
دوه پینځوسمه دعا د صحیفه سجادیه په شرحو کې شرحه شوې او همدارنګ په دیار عاشقان کتاب کې چې حسین انصاریان لیکلی[۳] شهود و شناخت د محمد حسن ممدوحي کرمانشاهي کتاب[۴] او د سید احمد فهري د صحیفه سجادیه په شرحې کې[۵] په فارسۍ ژبه شرحه شوې ده.
همدارنګ دوه پنځوسمه دعا په ځنې کتابونو لکه ریاض السالکین چې سید علي خان مدني لیکلی[۶] فی ظلال الصحیفه السجادیه چې محمد جواد مغنیه لیکلی،[۷] ریاض العارفین کې چې محمد بن محمد دارابي لیکلی[۸] او آفاق الروح کې چې سید محمد حسین فضل الله لیکلی[۹] په عربۍ ژبه شرح شوې ده او همدارنګ د دې دعا ګران ټکي لغوي شرحه تعلیقات علی الصحیفه السجادیه د فیض کاشاني لیکلی کتاب[۱۰] او د عزالدین جزایري د صحیفه سجادیه په شرحه کې راغلې ده.[۱۱]
متن او ترجمه
| متن | ترجمه |
|---|---|
(۱) يَا اللَّهُ الَّذِي لا يَخْفى عَلَيْهِ شَيْءٌ فِي الْأَرْضِ وَ لا فِي السَّماءِ، وَ كَيْفَ يَخْفَى عَلَيْكَ- يَا إِلَهِي- مَا أَنْتَ خَلَقْتَهُ، وَ كَيْفَ لَا تُحْصِي مَا أَنْتَ صَنَعْتَهُ، أَوْ كَيْفَ يَغِيبُ عَنْكَ مَا أَنْتَ تُدَبِّرُهُ، أَوْ كَيْفَ يَسْتَطِيعُ أَنْ يَهْرُبَ مِنْكَ مَنْ لَا حَيَاةَ لَهُ إِلَّا بِرِزْقِكَ، أَوْ كَيْفَ يَنْجُو مِنْكَ مَنْ لَا مَذْهَبَ لَهُ فِي غيْرِ مُلْكِكَ. (۲) سُبْحَانَكَ! أَخْشَى خَلْقِكَ لَكَ أَعْلَمُهُمْ بِكَ، وَ أَخْضَعُهُمْ لَكَ أَعْمَلُهُمْ بِطَاعَتِكَ، وَ أَهْوَنُهُمْ عَلَيْكَ مَنْ أَنْتَ تَرْزُقُهُ وَ هُوَ يَعْبُدُ غَيْرَكَ (۳) سُبْحَانَكَ! لَا يَنْقُصُ سُلْطَانَكَ مَنْ أَشْرَكَ بِكَ، وَ كَذَّبَ رُسُلَكَ، وَ لَيْسَ يَسْتَطِيعُ مَنْ كَرِهَ قَضَاءَكَ أَنْ يَرُدَّ أَمْرَكَ، وَ لَا يَمْتَنِعُ مِنْكَ مَنْ كَذَّبَ بِقُدْرَتِكَ، وَ لَا يَفُوتُكَ مَنْ عَبَدَ غَيْرَكَ، وَ لَا يُعَمَّرُ فِي الدُّنْيَا مَنْ كَرِهَ لِقَاءَكَ. (۴) سُبْحَانَكَ! مَا أَعْظَمَ شَأْنَكَ، وَ أَقْهَرَ سُلْطَانَكَ، وَ أَشَدَّ قُوَّتَكَ، وَ أَنْفَذَ أَمْرَكَ! (۵) سُبْحَانَكَ! قَضَيْتَ عَلَى جَمِيعِ خَلْقِكَ الْمَوْتَ: مَنْ وَحَّدَكَ وَ مَنْ كَفَرَ بِكَ، وَ كُلٌّ ذَائِقُ الْمَوْتِ، وَ كُلٌّ صَائِرٌ إِلَيْكَ، فَتَبَارَكْتَ وَ تَعَالَيْتَ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ وَحْدَكَ لَا شَرِيكَ لَكَ. (۶) آمَنْتُ بِكَ، وَ صَدَّقْتُ رُسُلَكَ، وَ قَبِلْتُ كِتَابَكَ، وَ كَفَرْتُ بِكُلِّ مَعْبُودٍ غَيْرِكَ، وَ بَرِئْتُ مِمَّنْ عَبَدَ سِوَاكَ. (۷) اللَّهُمَّ إِنِّي أُصْبِحُ وَ أُمْسِي مُسْتَقِلًّا لِعَمَلِي، مُعْتَرِفاً بِذَنْبِي، مُقِرّاً بِخَطَايَايَ، أَنَا بِإِسْرَافِي عَلَى نَفْسِي ذَلِيلٌ، عَمَلِي أَهْلَكَنِي، وَ هَوَايَ أَرْدَانِي، وَ شَهَوَاتِي حَرَمَتْنِي. (۸) فَأَسْأَلُكَ يَا مَوْلَايَ سُؤَالَ مَنْ نَفْسُهُ لَاهِيَةٌ لِطُولِ أَمَلِهِ، وَ بَدَنُهُ غَافِلٌ لِسُكُونِ عُرُوقِهِ، وَ قَلْبُهُ مَفْتُونٌ بِكَثْرَةِ النِّعَمِ عَلَيْهِ، وَ فِكْرُهُ قَلِيلٌ لِمَا هُوَ صَائِرٌ إِلَيْهِ. (۹) سُؤَالَ مَنْ قَدْ غَلَبَ عَلَيْهِ الْأَمَلُ، وَ فَتَنَهُ الْهَوَى، وَ اسْتَمْكَنَتْ مِنْهُ الدُّنْيَا، وَ أَظَلَّهُ الْأَجَلُ، سُؤَالَ مَنِ اسْتَكْثَرَ ذُنُوبَهُ، وَ اعْتَرَفَ بِخَطِيئَتِهِ، سُؤَالَ مَنْ لَا رَبَّ لَهُ غَيْرُكَ، وَ لَا وَلِيَّ لَهُ دُونَكَ، وَ لَا مُنْقِذَ لَهُ مِنْكَ، وَ لَا مَلْجَأَ لَهُ مِنْكَ، إِلَّا إِلَيْكَ. (۱۰) إِلَهِي أَسْأَلُكَ بِحَقِّكَ الْوَاجِبِ عَلَى جَمِيعِ خَلْقِكَ، وَ بِاسْمِكَ الْعَظِيمِ الَّذِي أَمَرْتَ رَسُولَكَ أَنْ يُسَبِّحَكَ بِهِ، وَ بِجَلَالِ وَجْهِكَ الْكَرِيمِ، الَّذِي لَا يَبْلَى وَ لَا يَتَغَيَّرُ، وَ لَا يَحُولُ وَ لَا يَفْنَى، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ أَنْ تُغْنِيَنِي عَنْ كُلِّ شَيْءٍ بِعِبَادَتِكَ، وَ أَنْ تُسَلِّيَ نَفْسِي عَنِ الدُّنْيَا بِمَخَافَتِكَ، وَ أَنْ تُثْنِيَنِي بِالْكَثِيرِ مِنْ كَرَامَتِكَ بِرَحْمَتِكَ. (۱۱) فَإِلَيْكَ أَفِرُّ، و مِنْكَ أَخَافُ، وَ بِكَ أَسْتَغِيثُ، وَ إِيَّاكَ أَرْجُو، وَ لَكَ أَدْعُو، وَ إِلَيْكَ أَلْجَأُ، وَ بِكَ أَثِقُ، وَ إِيَّاكَ أَسْتَعِينُ، وَ بِكَ أُومِنُ، وَ عَلَيْكَ أَتَوَكَّلُ، وَ عَلَى جُودِكَ وَ كَرَمِكَ أَتَّكِلُ. |
فوټ نوټ
- ↑ ممدوحی کرمانشاهی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۴، ص۳۴۱.
- ↑ ممدوحی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۴، ص۳۴۱-۳۶۲؛ شرح فرازهای دعای پنجاه و دوم صحیفه از سایت عرفان.
- ↑ انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۷، ص۶۱۱-۶۲۲.
- ↑ ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۴، ص۳۳۷-۳۶۲.
- ↑ فهری، شرح و تفسیر صحیفه سجادیه، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۵۵۹-۵۶۵.
- ↑ مدنی شیرازی، ریاض السالکین، ۱۴۳۵ق، ج۷، ص۳۶۵-۳۹۴.
- ↑ مغنیه، فی ظلال الصحیفة، ۱۴۲۸ق، ص۶۴۷-۶۵۵.
- ↑ دارابی، ریاض العارفین، ۱۳۷۹ش، ص۷۱۷-۷۲۴.
- ↑ فضلالله، آفاق الروح، ۱۴۲۰ق، ج۲، ص۶۱۴-۶۲۹.
- ↑ فیض کاشانی، تعلیقات علی الصحیفة السجادیة، ۱۴۰۷ق، ص۱۰۲-۱۰۳.
- ↑ جزایری، شرح الصحیفة السجادیة، ۱۴۰۲، ص۲۹۳-۲۹۵.
سرچينې
- انصاریان، حسین، دیار عاشقان: تفسیر جامع صحیفه سجادیه، تهران، پیام آزادی، ۱۳۷۲ش.
- جزایری، عزالدین، شرح الصحیفة السجادیة، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۲ق.
- دارابی، محمد بن محمد، ریاض العارفین فی شرح الصحیفة السجادیة، تحقیق حسین درگاهی، تهران، نشر اسوه، ۱۳۷۹ش.
- فضلالله، سید محمدحسین، آفاق الروح، بیروت، دارالمالک، ۱۴۲۰ق.
- فهری، سیداحمد، شرح و ترجمه صحیفه سجادیه، تهران، اسوه، ۱۳۸۸ش.
- فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، تعلیقات علی الصحیفة السجادیة، تهران، مؤسسة البحوث و التحقیقات الثقافیة، ۱۴۰۷ق.
- مدنی شیرازی، سید علیخان، ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۳۵ق.
- مغنیه، محمدجواد، فی ظلال الصحیفة السجادیة، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۸ق.
- ممدوحی کرمانشاهی، حسن، شهود و شناخت، ترجمه و شرح صحیفه سجادیه، مقدمه آیتالله جوادی آملی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۸ش.