مسوده:د ګوتۍ اغوستل
- دا مقاله د ګوتې اغوستلو دود او د هغې احکامو په اړه ده. د ګوتې په اړه د نورو معلوماتو لپاره، ګوتۍ وګورئ.
 | دا مقاله د یو فقهي مفهوم په اړه توضیحي مقاله ده او د دیني کړنو لپاره معیار نشي کیدی. د مذهبي کړنو لپاره نورو سرچینو ته مراجعه وکړئ. |
| ځینې عملي او فقهي احکام |
|---|
 |
د ګوتې اغوستل یا تَخَتُّم د پیغمبر اکرم(ص) له سنتونو څخه یو سنت دی او د مومن نښه ګڼل کیږي، چې په ډیرو احادیثو کې پرې ټینګار شوی دی.
له فقهي نظره، دا سنت ځینې احکام لري. له هغو ځینې، د عقیقې حلقه اغوستل، په ځانګړې توګه د لمانځه پرمهال، مستحب دي. خو د سړو لپاره د سرو زرو حلقه اغوستل حرام ګڼل کیږي او لمونځ باطلوي. همدارنګه، د هغه ګټۍ اغوستل د خدای نوم یا د قرآن کریم آیتونه پرې کښل شوي وي د استنجا او کوروالۍ په وخت کې مکروه دي. د مُحرم کس لپاره د ښکلا په نیت د ګوتو اغوستل حرام دي.
مقام او اهمیت
د ګوتۍ اغوستل د پیغمبر اکرم(ص) له سنتو څخه یو دي، چې د روایتونو له مخې د مومن[۱] او شیعه[۲] نښه ګڼل کیږي. په وسائل الشیعه کتاب کې، د دې سنت د اهمیت او آدابو په اړه له ۸۰ څخه ډیر روایتونه راټول شوي دي.[۳]
په دې موضوع په اخلاقي سرچینو لکه حلیة المتقین کې هم ټینګار شوې دی، او په دې پورې اړوند احکام په فقهي کتابونو کې ذکر شوي دي.[۴]
فقهي احکام
د طهارت په باب کې: د اِستنجا په وخت کې هغه ګوتۍ په ګوته کول چې د خدای نوم، د قرآن آیتونه[۵] یا د څوارلسو معصومینو نومونه[۶] ورباندې وي، مکروه دي. خو که چیرې د دې نومونه د ناپاکۍ سبب کیږي، نو بیا یې اغوستل حرام دي.[۷] همدارنګه، د اودس په وخت کې، د اوبو رسیدلو لپاره، د حلقې ښوځول مستحب دي، او که اوبه ترې لاندې نه رسیږي، نو باید لرې شي.[۸]
د صلاة په باب کې: د لمانځه په وخت کې د عقیق حلقه اغوستل مستحب دي،[۹] مګر د نارینه وو لپاره د سرو زرو حلقه اغوستل - د لمانځه په وخت کې او په بل وخت کې - حرام دي[۱۰] او لمونځ باطلوي.[۱۱] همدارنګه، د اوسپنې،[۱۲] پیتل، یا فولادو[۱۳] حلقې اغوستل مکروه دي. د ځینو فقهاوو په وینا، غصب شوې حلقې سره لمونځ کول هم باطل دي.[۱۴]
د حج په باب کې: د ژیړ عقیق حلقه اغوستل د حج د سفر له مستحبانو څخه ګڼل کیږي.[۱۵] د آیت الله خويي د فتوا له مخې، د مُحرم کس لپاره د ښکلا په نیت حلقه اغوستل حرام دي.[۱۶] همدارنګه، د امام خمیني په وینا، واجب احتیاط دا دی چې نجسې ګوټۍ سره حج باطل دی.[۱۷]
د نکاح په باب کې: د محدث بحراني په وینا، د همبستري په وخت کې د هغه حلقې اغوستل چې د خدای نوم یا د قرآن آیتونه ورباندې لیکل شوي وي، مکروه دي.[۱۸]
ځانګړی لیکنی
د حلقې اغوستلو په اړه خپلواک کتابونه لیکل شوي دي:
- «رسالة استحباب التّختُم بالیمین» د محمد باقر خوزاني کتاب. (وفات کال ۱۱۶۰ق).[۱۹]
- «فضیلت انگشتر بهدستکردن» د محمد حسین خوشدل کتاب، مناقب خپرندویه، ۱۳۹۸لمریز کال.
- «الاَحجار الکریمه، التختم، الخواص، النقوش» د محسن عقیل کتاب، ذوی القربی خپرندویه، ۲۰۰۵ز.
فوټ نوټ
- ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۴۶۸.
- ↑ حر عاملی، هدایة الامه، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۱۳۷؛ مجلسی، حلیة المتقین، ۱۳۸۸ش، ص۳۸.
- ↑ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۵، ص۷۶-۹۹.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروه الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۳۶۱؛ بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۷۶؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۸، ص۲۶۴.
- ↑ بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۷۶.
- ↑ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۷۲.
- ↑ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۷۲.
- ↑ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۸۷.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروه الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۳۶۱.
- ↑ وګورئ: نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۵۴.
- ↑ عاملی، مفتاح الکرامه، ۱۴۱۹ق، ج۵، ص۴۴۴.
- ↑ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۸، ص۲۶۴.
- ↑ مجلسی، حلیة المتقین، ۱۳۸۸ش، ص۳۸.
- ↑ علامه حلی، تحریر الاحکام، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۱۹۶.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروه الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۴، ص۳۳۱.
- ↑ خویی، موسوعه الامام خویی، ۱۴۱۸ق، ج۲۸، ص۴۵۲.
- ↑ خمینی، تحریر الوسیله، نشر دار العلم، ج۱، ص ۴۲۹-۴۳۰.
- ↑ بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۴۰۵ق، ج۲۳، ص۱۳۸.
- ↑ خوزانی، رسالة استحباب التختم بالیمین، ۱۴۲۹ق، ص۳۴۹.
سرچينې
- بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۰۵ق.
- حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، ۱۴۰۹ق.
- حر عاملی، محمد بن حسن، هدایة الامه الی احکام الائمه- منتخب المسائل، مشهد، مجمع البحوث الاسلامیه، ۱۴۱۲ق.
- خمینی، سید روحالله، تحریر الوسیله، قم، مؤسسه مطبوعات دارالعلم، چاپ اول، بې نېټې.
- خویی، سید ابوالقاسم، موسوعة الامام خویی، قم، مؤسسه احیاء آثار الامام الخوئی، ۱۴۱۸ق.
- خوزانی، محمدابراهیم، رسالة استحباب التختم بالیمین، اصفهان، انتشارات مركز تحقيقات رايانهاى حوزه علميه اصفهان، ۱۴۲۹ق.
- شهید اول، محمد بن مکی، ذکری الشیعه فی احکام الشریعه، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، ۱۴۱۹ق.
- طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی فی ما تعم به البلوی (محشی)، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۹ق.
- عاملی، سید جواد بن محمد، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته با جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۹ق.
- علامه حلی، حسن بن یوسف، تحریر الاحکام الشرعیه علی مذهب الامامیه، قم، مؤسسه امام صادق(ع)، ۱۴۲۰ق.
- کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق.
- مجلسی، محمدباقر، حلیة المتقین، قم، انتشارات مسجد مقدس جمکران، ۱۳۸۸ش.
- نجفی، محمدحسن، جَواهر الکلام فی شرحِ شرائعِ الاسلام، تصحیح عباس قوچانی و علی آخوندی، بیروت، دارُ اِحیاء التُّراثِ العربی، چاپ هفتم، ۱۴۰۴ق.
| ||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
